೮೨. ಶ್ರೀ ಲಲಿತಾ ಸಹಸ್ರನಾಮ ೨೯೯ರಿಂದ ೩೦೦ನೇ ನಾಮಗಳ ವಿವರಣೆ

ಲಲಿತಾ ಸಹಸ್ರನಾಮ ೨೯೯ - ೩೦೦

Nāda-rūpā नाद-रूपा (299)

೨೯೯. ನಾದ-ರೂಪಾ

           ದೇವಿಯು ಶಬ್ದದ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದಾಳೆ. ಪಂಚದಶೀ ಮಂತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ವರಿವಶ್ಯ ರಹಸ್ಯ ಗ್ರಂಥವು (ಶ್ಲೋಕ ೧.೧೨ ಮತ್ತು ೧೩) ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ, “ಹ್ರೀಂ (ह्रीं) ಬೀಜಾಕ್ಷರವು ೧೨ ಅಕ್ಷರಗಳಿಂದ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ: ವ್ಯೋಮಃ (ಹ), ಅಗ್ನಿ (ರ), ವಾಮಲೋಚನ (ಈ), ಬಿಂದು (ಮ), ಅರ್ಧಚಂದ್ರ, ರೋಧಿನೀ, ನಾದ, ನಾದಾಂತಾ, ಶಕ್ತೀ, ವ್ಯಾಪಿಕಾ, ಸಮನಾ ಮತ್ತು ಉನ್ಮನೀ." ಕಡೆಯ ಎಂಟು ಅಕ್ಷರಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣವು ನಾದವೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಕಡೆಯ ಎಂಟರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದದ್ದು ’ಉನ್ಮನೀ’ ಆಗಿದ್ದು ಅವೆಲ್ಲವುಗಳನ್ನೂ ಬಿಂದುವಿನ ಮೇಲಿರಸಲಾಗಿದೆ.

ಶಬ್ದದ ಕುರಿತಾಗಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿವರಗಳು:

            ಅತ್ಯುನ್ನತವಾದ ದೈವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪರಾ-ಶಕ್ತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಾ-ಶಕ್ತಿಯು ದೈವೀ ಮಾತೆಯಾಗಿದ್ದು ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಆಕೆಯು ಈ ಪ್ರಪಂಚದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿಯುಳ್ಳವಳಾಗಿರುತ್ತಾಳೆ. ಪರಾ (೩೬೬ನೇ ನಾಮ) ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಶಕ್ತಿಯು ಸೃಷ್ಟಿಯ ಆವಿರ್ಭಾವದ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿರುತ್ತಾಳೆ. ಪರಾಕ್ಕಿಂತ ಮುಂದಿನ ಸ್ಥಾನವು ಪಶ್ಯಂತೀ (ನಾಮ ೩೬೮) ಆಗಿದ್ದು ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ತರಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು ಜ್ಙಾನದೆಡೆಗೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತವೆ. ಈ ಪಶ್ಯಂತೀ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಶಬ್ದಕ್ಕೂ ಅದು ಸೂಚಿಸುವ ವಸ್ತುವಿಗೂ ಯಾವುದೇ ವಿಧವಾದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರ ಮುಂದಿನ ಹಂತವೇ ಮಧ್ಯಮಾ (ನಾಮ ೩೭೦) ಆಗಿದ್ದು ಇದರಲ್ಲಿ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಅದು ಸೂಚಿಸುವ ವಸ್ತುವಿನ ಮಧ್ಯೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಉಂಟಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅದು ಅಂತಃಕರಣದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನೇ ಇನ್ನೊಂದು ವಿಧದಲ್ಲಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಪಶ್ಯಂತೀ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮಾ ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಬಹಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸ್ಥೂಲದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕವಾಗುವುದಿಲ್ಲ (ಅಂದರೆ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ). ಕಡೆಯ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಹಂತವೇ ವೈಖರೀ (ನಾಮ ೩೭೧) ಆಗಿದೆ, ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಸ್ಥೂಲವಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗಿ ಧ್ವನಿಯು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವೇನೆಂದರೆ ಸ್ವಯಂ ಪರಾ-ಶಕ್ತಿಯು ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯ ಮೇಲೆ ಈ ವಿಧವಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ದೇವಿಯ ಆಜ್ಞೆಗನುಗುಣವಾಗಿ ಆಗುತ್ತವೆ. ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಈ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಹಂತಗಳಿಗನುಗುಣವಾಗಿ ದೇವಿಯು ನಾನಾ ವಿಧವಾದ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾಳೆ. ಈ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳನ್ನು ಮುಂಬರುವ ನಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಸೋಣ. ಮಧ್ಯಮಾ ಮತ್ತು ವೈಖರೀ ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ಎಂಟು ಹಂತಗಳಿದ್ದು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯದನ್ನು ನಾದ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಸಮಷ್ಟಿಯಾಗಿ (ಒಟ್ಟಾಗಿ) ಸಹ ನಾದ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಈ ನಾಮವು ದೇವಿಯು ಶಬ್ದ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವಳೆನ್ನುವುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ದೇವಿಯು ಶಬ್ದ ಬ್ರಹ್ಮವೂ ಆಗಿದ್ದಾಳೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳನ್ನು ಆಯಾ ನಾಮಗಳ ಚರ್ಚೆಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡೋಣ.

Nāma-rūpa-vivarjitā नाम-रूप-विवर्जिता (300)

೩೦೦. ನಾಮ-ರೂಪ-ವಿವರ್ಜಿತಾ

            ದೇವಿಯು ನಾಮ ರೂಪ (ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಆಕಾರ) ಗಳಿಲ್ಲದವಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ವಿವರ್ಜಿತಾ ಎಂದರೆ ಹೊರತಾಗಿದ್ದಾಳೆ ಎಂದರ್ಥ. ದೇವಿಯು ನಾಮ ರೂಪಗಳಿಗೆ ಅತೀತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ; ಇದು ಪರಬ್ರಹ್ಮದ ವಿಶೇಷ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸೃಷ್ಟಿಗೂ ಎರಡು ಮುಖಗಳಿವೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು ಚಿತ್ ಆದರೆ ಎರಡನೆಯದು ಅ-ಚಿತ್ ಆಗಿದೆ. ಚಿತ್ ಎಂದರೆ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಮತ್ತು ಅ-ಚಿತ್ ಎಂದರೆ ವೈಯ್ಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಾಗಿದೆ. ಚಿತ್ ಮತ್ತ ಅಚಿತ್ ಎರಡೂ ಪರಮ ಚೈತನ್ಯ ಅಥವಾ ದೈವೀ ಚೈತನ್ಯದಿಂದ ವ್ಯುತ್ಪನ್ನವಾಗಿವೆ. ಚಿತ್ ಎನ್ನವುದನ್ನು ಸ್ಥಿತ (ಇರುವಿಕೆ), ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಆನಂದ ಎಂದು ಉಪವಿಭಾಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪರಬ್ರಹ್ಮವು ಈ ಮೂರಕ್ಕೂ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಅಚಿತ್ ಎನ್ನುವುದು ನಾಮ-ರೂಪಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು ಅದು ಚಿತ್ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ; ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಪರಬ್ರಹ್ಮವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾವಾಗ ತೋರಿಕೆಯ ನಾನು ಮತ್ತು ಶಿವನ ನಾನು ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಒಂದುಗೂಡುತ್ತವೆಯೋ ಆಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಶಿವನ ನಾನು ಎನ್ನುವ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಿಂದ ಸ್ಥಿತ (ಇರುವಿಕೆ), ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಆನಂದ ಎನ್ನುವುವು ಉದ್ಭವವಾಗಿವೆ. ನಾಮ ಮತ್ತು ರೂಪಗಳು ತೋರಿಕೆಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಿಂದುಂಟಾದದ್ದು. ಈ ನಾಮವು ದೇವಿಯು ನಾಮ ರೂಪಗಳಿಗೆ ಅತೀತಳಾಗಿದ್ದಾಳೆಂದು ಹೇಳುವುದರಿಂದ ಇ‌ದು ದೇವಿಯು ಚಿತ್ ಅಥವಾ ಪರಮೋನ್ನತ ಚೈತನ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಭಂದಪಟ್ಟವಳೆನ್ನುವುದನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ; ಇದನ್ನೇ ಪರಬ್ರಹ್ಮವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಛಾಂದೋಗ್ಯ ಉಪನಿಷತ್ತು (೮.೧೪.೧) ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ, "ಯಾವುದನ್ನು ಆಕಾಶವೆಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆಯೋ ಅದು ನಾಮ ರೂಪಗಳಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡು ಹೊಂದುತ್ತದೆ. ನಾಮ ರೂಪಗಳು ಯಾವುದರಲ್ಲಿ ಇವೆಯೋ ಅದು ಬ್ರಹ್ಮವು, ಅದು ಅಮೃತವು (ಚಿರಂಜೀವಿ), ಅದು ಆತ್ಮವು". ದೇವಿಯನ್ನು ಪರಬ್ರಹ್ಮವೆಂದು ಕರೆಯಲು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅವಕಾಶವನ್ನು ವಾಕ್ ದೇವಿಗಳು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಬ್ರಹ್ಮವನ್ನು ಸಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ನಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ವಿವರಿಸಬಹುದು; ಇಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮವನ್ನು ನಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.

******

        ವಿ.ಸೂ.:  ಈ ಲೇಖನವು ಶ್ರೀಯುತ ವಿ. ರವಿಯವರಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ LALITHA SAHASRANAMAM 299-300 http://www.manblunde... ಎನ್ನುವ ಆಂಗ್ಲ ಲೇಖನದ ಅನುವಾದದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಮಾಲಿಕೆಯನ್ನು ಅವರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಪಡೆದು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.