ಡಿಜಿಟಲ್ ಯೋಗಕ್ಷೇಮ - ೨

ಡಿಜಿಟಲ್ well being ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಯೋಗಕ್ಷೇಮ

ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯವೂ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಜಗಳ ಬರುವುದೇ “ನೀವು ಟ್ವಿಟ್ಟರ್ ನೋಡುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ನನ್ನ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ”, “ನೀನು ಫೇಸ್ಬುಕ್ ನೋಡುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡು” ಎಂಬ ವಿಷಯಗಳಿಂದಲೇ. ದಿನವಿಡೀ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ ಒಂದಷ್ಟು “ರೆಶ್ಟ್” ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲೆಂದೇ ಫೇಸ್ಬುಕ್, ಟ್ವಿಟ್ಟರ್, ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ನೋಡುವ ಕಾಲ ಇದು. ಕೆಲಸದ ನಡುವೆ “ಬ್ರೇಕ್" ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಹುಡುಗರು ವಿಶ್ರಾಂತಿಗೆಂದು ಗೇಮ್ಸ್ ಆಡುತ್ತ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವ ಕಾಲ ಇದು! ಹೀಗಿರುವಾಗ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನುಗಳ, ಗ್ಯಾಜೆಟ್ ಗಳ ಅತಿಯಾದ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಆಗುವ ಹಾನಿಯನ್ನು ತಡೆಯುವುದು ತೀರ ಕಷ್ಟದ ವಿಷಯ. ಗ್ಯಾಜೆಟ್ ಗಳ ಅತಿಯಾದ ಬಳಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಕೈ ನಡುಕ ಬರುವುದು, ಬೆರಳುಗಳು ಝುಳ್ ಎನ್ನುವುದು, ಅಂಗೈ ಬಲಹೀನ ಎನಿಸುವುದು - ಇವೆಲ್ಲ ಸಾಮಾನ್ಯ. ಹೀಗೆ ಆಗುವೆ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಇಂಜಿನೀಯರುಗಳು ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಂಡು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಮೂಲಕವೇ ಸಮತೋಲನ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಹಲವು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. 

ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನೀವು ಫೇಸ್ಬುಕ್, ಟ್ವಿಟ್ಟರ್, ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ಅಥವ ಟಿಕ್ ಟಾಕ್ ನೋಡುತ್ತ ದಿನದ ಎಷ್ಟು ಹೊತ್ತು ಕಳೆದಿರಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಈಗ ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡಿನಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ವೆಲ್ ಬೀಯಿಂಗ್ ಮೂಲಕ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಎನೋ ಕೆಲಸದ ನಡುವೆ ಆಗೀಗ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತು ನೋಡಿದೆ ಎಂದುಕೊಂಡಿರುತ್ತೀರಿ. ನಿಜವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ದಿನದ ಎಷ್ಟು ಹೊತ್ತು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಖರ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡಾಗ ನಿಮಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗದೇ ಇರದು. 

ಈಗ “ನಾನು ಹೆಚ್ಚು ಹೊತ್ತು ಫೇಸ್ಬುಕ್ ನೋಡುವುದೇ ಇಲ್ಲ!” ಎಂದು ಖಡಾಖಂಡಿತವಾಗಿ ವಾದ ಮಾಡುವ ಹೆಂಡತಿಗೆ ಇದೆಲ್ಲದರ ಲೆಕ್ಕ ಇಡುವ ಆಪ್ ತೋರಿಸಿ “ಇಗೋ, ಇಲ್ಲಿದೆ ಪುರಾವೆ” ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತೇನೆ. ಆದರೆ ಅವಳೂ ಬುದ್ಧಿವಂತೆ, ಲೆಕ್ಕ ಇಡುವ ಆಪ್ ಸಂಪೂರ್ಣ ತೆಗೆದುಹಾಕಿಬಿಡುತ್ತಾಳೆ - ಅಲ್ಲಿಗೆ ಲೆಕ್ಕದ ಕಥೆ ಮುಗಿಯಿತು. “ಯೋಗಕ್ಷೇಮಂ ವಹಾಮ್ಯಹಂ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ ಆ ಭಗವಂತನೇ ಇನ್ನು ಇವರ ಆರೋಗ್ಯದ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಡಿಜಿಟಲ್ ಯುಗದ ಅತೀವ ಆಕರ್ಷಣೆಯ ನಡುವೆ, ಅವಿಶ್ರಾಂತ ನಿತ್ಯಜೀವನದ ನಡುವೆ, ಆರೋಗ್ಯದ ಚಿಂತೆ ಮಾಡುವುದು, ಫೇಸ್ಬುಕ್-ಟ್ವಿಟ್ಟರ್-ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಮಿತಿಯಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ನಿಜಕ್ಕೂ ಕಷ್ಟದ ಸಂಗತಿಯೇ. 

ಬ್ಲಾಕ್ ಅಂಡ್ ವೈಟ್ ಫೋನು 

ಬ್ಲಾಕ್ ಅಂಡ್ ವೈಟ್ ಟಿವಿ ನೆನಪಿದೆಯೇ? ನಂತರ ಬಂದ ಕಲರ್ ಟಿವಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕೊಟ್ಟಷ್ಟು ತ್ರಾಸ ಬ್ಲಾಕ್ ಅಂಡ್ ವೈಟ್ ಟಿವಿ ಕೊಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಕಲರ್ ಟಿವಿನೇ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚು. ಹಾಗೆಯೇ ಕಲರ್ ಟಿವಿ ಎದುರಿದ್ದರೆ ಬ್ಲಾಕ್ ಅಂಡ್ ವೈಟ್ ಟಿವಿಯನ್ನು ಯಾರೂ ಬಳಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಕೆಲವು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನುಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ “ಗ್ರೇ ಸ್ಕೇಲ್” ಆಯ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಇದನ್ನು ಎನೇಬಲ್ ಮಾಡಿದರೆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನು ಬಳಕೆ ಕಡಿಮೆ ಆಕರ್ಷಕವಾದೀತು. ಇದರಿಂದ ಬಳಕೆಯೂ ಕಡಿಮೆಯಾದೀತು. 

ಆದರೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೆ ಇದನ್ನು ಆನ್ ಮಾಡಿಟ್ಟುಕೊಂಡರೆ ಫೋನು ಹಾಳಾಯಿತು ಎನಿಸುವ ಪ್ರಮೇಯವೂ ಎದುರಾಗಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ ಸ್ವೈಪ್ ಮಾಡಿದ ಕೂಡಲೆ ಈ ಆಯ್ಕೆ ಕಾಣದು. ತಕ್ಷಣ ಸಿಗುವ ಬಟ್ಟನುಗಳ ಕಾನ್ಫಿಗರೇಶನ್ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಿದಾಗ ಇದು ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಡ್ರಾಗ್ ಎಂಡ್ ಡ್ರಾಪ್ ಮಾಡಿ ಈ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಬುಹುದು. 

 - ಮುಂದುವರೆದ ಭಾಗ ಸಂಪದದಲ್ಲಿ ಮುಂಬರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಲಾಗುವುದು. 

(ಈ ಸರಣಿಯ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಆವೃತ್ತಿ ೨೦೨೦ರ ವಿಜಯವಾಣಿ ಯುಗಾದಿ ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದೆ)