೭೪. ಶ್ರೀ ಲಲಿತಾ ಸಹಸ್ರನಾಮ ೨೬೮ರಿಂದ ೨೭೦ನೇ ನಾಮಗಳ ವಿವರಣೆ

ಲಲಿತಾ ಸಹಸ್ರನಾಮ ೨೬೮ - ೨೭೦

Saṃhārinī संहारिनी (268)

೨೬೮. ಸಂಹಾರಿಣೀ

            ದೇವಿಯು ವಿನಾಶವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ವಿನಾಶವು ಪ್ರಳಯಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾದದ್ದು. ಅವರೆಡರ ಮಧ್ಯೆ ಇರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಮಹತ್ತರವಾದದ್ದು. ವಿನಾಶವೆನ್ನುವುದು ಒಂದು ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಜೀವಿಯ ಮರಣವಾದರೆ, ಪ್ರಳಯವು ಬ್ರಹ್ಮದ ಪರಮೋನ್ನತ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದ್ದು ಅದರಲ್ಲಿ ಅವನು ಸಮಸ್ತ ವಿಶ್ವವನ್ನು ಕರಗಿಸಿ (ಲಯವಾಗಿಸಿ) ತನ್ನೊಳಗೆ ಲೀನಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ (ನಾಮ ೨೭೦). ಈ ನಾಮವು ಸ್ಥೂಲ ಶರೀರಗಳ ಸಾವಿನ ಕುರಿತಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇವಿಯು ಈ ಸಮಸ್ತ ವಿಶ್ವದ ನಿಯಂತ್ರಕಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವಳು ಸಾವನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ.

Rudra-rūpā रुद्र- रूपा (269)

೨೬೯. ರುದ್ರ-ರೂಪಾ

             ದೇವಿಯು ಸಾವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವಾಗ ಆಕೆಯು ರುದ್ರ ರೂಪವನ್ನು ತಾಳುತ್ತಾಳೆ. ಯಾವಾಗ ದೇವಿಯು ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಮರಣವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುತ್ತಾಳೆಯೋ ಆಗ ಅವಳ ರೂಪವನ್ನು ರುದ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ರುದ್ರ ಎಂದರೆ ಮರಣದ ಅಧಿದೇವತೆ ಅಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿ.  

ರುದ್ರ ಎಂದರೆ ಯಾತನೆಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡುವವನು. ರು ಎಂದರೆ ಪಂಚೇಂದ್ರಿಯಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸದೇ ಇರುವುದರಿಂದ ಉದ್ಭವವಾಗುವ ದುಃಖಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ನೋವು ಮತ್ತು ದ್ರ ಎಂದರೆ ಚದುರಿಸು ಎಂದರ್ಥ. ರುದ್ರ ಎಂದರೆ ದುಃಖಗಳನ್ನು ಹೊಡೆದೋಡಿಸುವುದು.

               ಛಾಂದೋಗ್ಯ ಉಪನಿಷತ್ತು (೩.೧೬.೩) ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ, "ರುದ್ರರು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಭಂದವುಳ್ಳವರು. ಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ಸಹ ರುದ್ರರೆಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಈ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಅಳುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ".

ರುದ್ರವನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿವರಗಳು:

              ಸೂಕ್ಷ್ಮರೂಪದ ರುದ್ರವು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ರುದ್ರದ ಸ್ಥೂಲ ರೂಪವು ಶಿವನ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು ರುದ್ರನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಶಿಸ್ತಿಗೆ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಬರುವ ಯಾವುದನ್ನೇ ಆಗಲಿ ನಾಶ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಅವನು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಸಹಾನುಭೂತಿ ಮತ್ತು ಕರುಣೆಯುಳ್ಳವನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ರುದ್ರ ಎನ್ನುವುದರ ಶಬ್ದಶಃ ಅರ್ಥವೇನೆಂದರೆ ಸುತ್ತಲೂ ಓಡಾಡುತ್ತಾ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಅಳುವವನು. ವಾಸ್ತವಾಂಶವೇನೆಂದರೆ, ರುದ್ರನ ಅಳುವೇ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿದೆ. ರುದ್ರ ಎಂದರೆ ಪ್ರಾಣ ಅಥವಾ ಜೀವಶಕ್ತಿ/ಚೈತನ್ಯ (ಛಾಂದೋಗ್ಯ ಉಪನಿಷತ್ತು ೩.೧೬.೩). ಒಂದು ಮಗು ಹುಟ್ಟಿದಾಗ, ಅದು ಪ್ರಾಣವಾಯುವನ್ನು ಅಥವಾ ಮೊದಲ ಉಸಿರನ್ನು ಒಳಗೆಳೆದುಕೊಂಡಾಗ ಮಾತ್ರವೇ ಅಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಇದುವೇ ಮಗುವಿನ ನಿಖರವಾದ ಜನನದ ಸಮಯವಾಗಿದ್ದು ಇದನ್ನು ಮಗುವಿನ ಜಾತಕವನ್ನು ಬರೆಯುವಾಗ ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಸಾಮನ್ಯವಾಗಿ ಹನ್ನೊಂದು ರುದ್ರರ ಕುರಿತಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ ಅವರನ್ನು ಏಕಾದಶ ರುದ್ರರೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅವರು ಶಿವ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯರ ಅರ್ಧನಾರೀಶ್ವರ (ಲಂಬವಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹೆಣ್ಣು-ಗಂಡುಗಳ ಸಂಯುಕ್ತ ರೂಪ) ಅವತಾರದಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟವರು. ರುದ್ರನು ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತನಾದ ಬ್ರಹ್ಮನ ಮೂರನೆಯ ಕಣ್ಣಿನಿಂದ ಜನಿಸಿದನೆಂದೂ ಸಹ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ರುದ್ರನು ‘ಓಂ’ ಅಥವಾ ಪ್ರಣವದ ಮೂಲಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗತ ಆತ್ಮವು ಪರಮೋನ್ನತವಾದ ಪರಮಾತ್ಮದೊಂದಿಗೆ ಒಂದುಗೂಡುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಬಹುಶಃ ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ರುದ್ರನು ಮರಣದ ಅಧಿದೇವತೆಯೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರಬೇಕು. ಯಜುರ್ವೇದದ ಮತ್ತು ಋಗ್ವೇದದ ಶ್ರೀ ರುದ್ರಂ’ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ತ್ರ್ಯಂಬಕ ಮಂತ್ರವು ಈ ಮುಂದಿನ ಅರ್ಥವನ್ನು ವಿಶದಪಡಿಸುತ್ತದೆ. "ಓಹ್ಞ್! ಮೂಜಗದ ಒಡೆಯನೇ, ಕರುಣೆಯನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುವವನೇ, ಪರಿಪೂರ್ಣತೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸಾದಿಸುವಾತನೇ, ನಾನು ಮಾಗಿದ ಸೌತೇಕಾಯಿಯಂತೆ ಮರಣದ ಬಂಧನದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡುವಂತಾಗಲಿ (ಮಾಗಿದ ಸವತೇಕಾಯಿಯು ಬಳ್ಳಿಯಿಂದ ಸಿಡಿದು ತನ್ನಷ್ಟಕ್ಕೇ ತಾನೆ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ಗಿಡದಿಂದ ಕೀಳುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿರುವುದಿಲ್ಲ); ಚಿಪ್ಪಿನಿಂದ ಹೊರಬರುವಂತಾಗಲಿ ಆದರೆ ಅಮೃತತ್ವದಿಂದಲ್ಲ". ಇಲ್ಲಿ ಚಿಪ್ಪೆಂದರೆ, ಭೌತಿಕ ಕಾಯವಾಗಿದ್ದು ಸವತೇಕಾಯಿಯ ಬೀಜ ಮತ್ತು ಖಂಡಗಳನ್ನು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ತ್ರ್ಯಂಬಕ ಮಂತ್ರವು ಅಕಾಲ ಮೃತ್ಯುವಿನಿಂದ ಕಾಪಾಡಲು ರುದ್ರನ ಕೃಪೆಯನ್ನು ಬೇಡುತ್ತದೆ. ಅಮೃತತ್ವನನ್ನು ಕುರಿತು ಕೇಳಲಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತದನ್ನು ಕೇಳಲಾಗದೂ ಕೂಡಾ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ರುದ್ರನು ಮರಣದ ಅಧಿದೇವತೆ ಅಲ್ಲವೆನ್ನುವುದನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.

Tirodhānakarī तिरोधानकरी (270)

೨೭೦. ತಿರೋಧಾನಕರೀ

           ದೇವಿಯು ಸರ್ವನಾಶವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿ ಈ ಪ್ರಪಂಚವು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ತಿರೋಧಾನವು ಬ್ರಹ್ಮದ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನೇ ಮಹಾಪ್ರಳಯವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳು ಮರಣಕ್ಕೆ ಈಡಾಗುತ್ತಿರುವಾಗ ಪ್ರಳಯದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಾದರೂ ಏಕೆ ಬೇಕು? ಅಹಂಕಾರದ ಇರುವಿಕೆಯು ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಜೀವದಿಂದ ಇರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅಹಂಕಾರವು ಅಂತಃಕರಣದ (ಮನಸ್ಸು, ಚಿತ್ತ, ಬುದ್ಧಿ, ಅಹಂಕಾರಗಳು ಸೇರಿ ಅಂತಃಕರಣಗವಾಗಿವೆ) ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಅಹಂಕಾರ ಅಥವಾ ನಾನು ಎನ್ನುವ ವಸ್ತುವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮನುಷ್ಯನ ಅಸ್ತಿತ್ವವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅಹಂಕಾರವು ಆತ್ಮದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ಭೌತಿಕ ದೇಹದಲ್ಲಲ್ಲ. ಆತ್ಮದಲ್ಲಿ ಅಹಂಕಾರವು ಉಪಸ್ಥಿತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅದು ಬ್ರಹ್ಮವನ್ನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಮರೆಯಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಆತ್ಮಗಳು ಎಂದೂ ನಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಕರ್ಮ ಶೇಷಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ಅವು ಪುನಃ ಜನಿಸುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ಪರಬ್ರಹ್ಮದಲ್ಲಿ ಐಕ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. ಕರ್ಮ ನಿಯಮವು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಕೇವಲ ಮೂರು ವಿಧವಾದ ಪರಿಹಾರಗಳಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲೊಂದು ಬ್ರಹ್ಮದೊಂದಿಗೆ ಐಕ್ಯವಾಗುವುದು, ಎರಡನೆಯದು ಪುನರ್ಜನ್ಮ ಹೊಂದುವುದು ಮತ್ತು ಮೂರನೆಯದು ಪ್ರಳಯದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕರಗಿ ಹೋಗುವುದು ಅಥವಾ ಲೀನವಾಗುವುದು. ಬಹುತೇಕ ಆತ್ಮಗಳು ಮತ್ತೆ ಹುಟ್ಟಿ ಬರುತ್ತವೆ. ಆತ್ಮಗಳಲ್ಲಿನ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು ಪ್ರಳಯವು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಮಹಾಪ್ರಳಯಗಳು ಕೋಟ್ಯಂತರ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರವಷ್ಟೇ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಆತ್ಮವನ್ನು ಕೇವಲ ಪರಬ್ರಹ್ಮನೊಬ್ಬನೇ ನಾಶಗೊಳಿಸಬಲ್ಲ. ಪರಬ್ರಹ್ಮವು ಕೇವಲ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಸಂಭಂದಪಟ್ಟ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತದೆಯಷ್ಟೇ ಆದರೆ ಅದರ ಯಾವುದೇ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ಭಾಗವಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಒಂದು ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪರಬ್ರಹ್ಮವು ಎಚ್ಚರಗೊಂಡು ಮಹಾಪ್ರಳಯವನ್ನುಂಟು ಮಾಡಿ, ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ಪರಮಾಣುಗಳನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಸೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮಹಾಪ್ರಳಯವು ಯಾವಾಗ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಆತ್ಮಗಳು ಬ್ರಹ್ಮದೊಂದಿಗೆ ಐಕ್ಯವಾಗಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಆತ್ಮಗಳು ಮತ್ತೆ ಹುಟ್ಟುತ್ತವೆಯೋ ಆಗ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಧವಾದ ಸಂದರ್ಭವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾಪಕಾರ್ಯಗಳು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಾಗ ಉದ್ಭವವಾಗುತ್ತದೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಮಹಾಪ್ರಳಯವೆಂದರೆ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದಲ್ಲಿರುವ ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಾಶಮಾಡುವುದೇ ಆಗಿದೆ. ಆ ಮಹಾಪ್ರಳಯದ ನಂತರ ಒಂದೇ ಒಂದು ಜೀವಿಯೂ ಬದುಕುಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಪರಬ್ರಹ್ಮವು ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವವನ್ನು ತನ್ನೊಳಕ್ಕೆ ಸೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪುನರ್ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದು ಬಂಗಾರದ ಮೊಟ್ಟೆ ಅಥವಾ ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭದ ಆಕಾರವನ್ನು ತಾಳುತ್ತದೆ.

******

       ವಿ.ಸೂ.:  ಈ ಲೇಖನವು ಶ್ರೀಯುತ ವಿ. ರವಿಯವರಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ LALITHA SAHASRANAMAM 268-270 http://www.manblunde... ಎನ್ನುವ ಆಂಗ್ಲ ಲೇಖನದ ಅನುವಾದದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಮಾಲಿಕೆಯನ್ನು ಅವರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಪಡೆದು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.