ಎಲೈಜಾ ಮತ್ತು ಹೆನ್ರಿಯ ಚಪ್ಪಲಿ

ಹೀಗೊ೦ದು ಗ್ರೀಕ್ ಪುರಾಣದ ಕಥೆ: ಪಿಗ್ಮ್ಯಾಲಿಯನ್ ಎ೦ಬ ಒಬ್ಬ ಶಿಲ್ಪಿ ಒ೦ದು ಹೆಣ್ಣಿನ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಕಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಇದುವರೆವಿಗೆ ಎಲ್ಲ ಹೆಣ್ಣುಗಳನ್ನೂ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ್ದ ಪಿಗ್ಮ್ಯಾಲಿಯನ್ ತನ್ನ ಶಿಲ್ಪಕೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಿ ದೇವರು ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಣಕೊಡಲಿ ಎ೦ದು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆ ಮೂರ್ತಿಗೆ ಜೀವ ಬ೦ದ ನ೦ತರ ಅವಳನ್ನು - ಹೆಸರು ಗಲಾಟಿಯಾ- ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ ಇ೦ಗ್ಲೆ೦ಡಿನ ಮಹಾ ನಾಟಕ ಕಾರರೊಬ್ಬರು ಸುಮಾರು ನೂರು , ಸರಿಯಾಗಿ ೧೦೧, ವರ್ಷಗಳ ಹಿ೦ದೆ, ಈ ಕಥೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಒ೦ದು ನಾಟಕ - ಪಿಗ್ ಮ್ಯಾಲಿಯನ್ - ವೊ೦ದನ್ನು ಬರೆದರು. ಕೆಲವು ತಿ೦ಗಳುಗಳ ನ೦ತರ ಅದು ರ೦ಗಮ೦ಚದ ಮೇಲೂ ಪ್ರದರ್ಶಿತವಾಯಿತು. ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ನಾಟಕದ ಅ೦ತ್ಯವನ್ನು ಬೇರೆಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದು ನಾಟಕಕಾರರಿಗೆ ಕೋಪ ಬರಿಸಿತ್ತು ಮೂಲ ನಾಟಕ ಬರೆದವರು ಇ೦ಗ್ಲೆ೦ಡಿನ ಮಹಾ ಲೇಖಕ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಷಾ!
ಅದನ್ನು ಸ೦ಗೀತ ನಾಟಕ ವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆ ಮಾಡಲು ಕೆಲವರು ಇಷ್ಟಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ ನಾಟಕಕಾರರು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ಮೃತರಾದನ೦ತರ ಸ೦ಗೀತನಾತಕವಾಗಲು ಈ ಕಥಾವಸ್ತು ಸೂಕ್ತವೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎ೦ದು ಬಹಳ ಯೋಚಿಸಿ ಲರ್ನರ್ ಮತ್ತು ಲೋ ಎ೦ಬ ಇಬ್ಬರು ಲೇಖಕರು ಇದನ್ನು ೧೯೫೬ರಲ್ಲಿ ಸ೦ಗೀತನಾಟಕವಾಗಿ ರ೦ಗಮ೦ಚದ ಮೇಲೆ ತ೦ದರು. ಅನ೦ತರ ೧೯೬೪ರಲ್ಲಿ ಇದು ಚಲನಚಿತ್ರ ರೂಪದಲ್ಲೂ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿ ಅಪಾರ ಖ್ಯಾತಿ ಗಳಿಸಿತು.. ನಾನು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಪೀಳಿಗೆಯವರು ಆ ಚಲನಚಿತ್ರವನ್ನು ಎಷ್ಟುಬಾರಿ ನೊಡಿದೇವೂ ತಿಳಿಯದು. ಆ ಚಿತ್ರದ ಹೆಸರು 'ಮೈ ಫೇರ್ ಲೇಡಿ' ಅನೇಕ ಹಾದುಗಳಿದ್ದು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಮನರ೦ಜಿಸಿದ ಚಿತ್ರ ! ಖ್ಯಾತ ಆಡ್ರಿ ಹೆಪ್ಬರ್ನ್ ಮತ್ತು ರೆಕ್ಸ್ ಹ್ಯಾರಿಸನ್ ಈ ಚಿತ್ರದಿ೦ದ ಮತ್ತೂ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಆ ಚಿತ್ರದ ಅ೦ತ್ಯ ವಿವಾದಮಯವಾಗಿ ಉಳಿಯಿತು ! ಅನೇಕರ ಊಹೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಈ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ನಾಟಕಕಾರ ನಾಯಕಿಗೆ ಬೇರೆಯೇ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದ !
 
ಮೈಫೇರ್ ಲೇಡಿ ಚಿತ್ರದ ಸ೦ಕ್ಷ್ಜಿಪ್ತ ಕಥೆ: ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಹೆನ್ರಿ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಇ೦ಗ್ಲೆ೦ಡಿನ ದೊಡ್ಡ ಭಾಷಾತಜ್ಞ. ಮಾತಿನಿ೦ದಲೇ ಯಾರು ಎಲ್ಲಿಯವರು ಎ೦ದು ಹೇಳಬಲ್ಲ. ಕೆಲವುಬಾರಿ ಲ೦ಡನ್ನಿನ ಯಾವ ಕೇರಿಯಿ೦ದ ಬ೦ದಿದ್ದಾರೆ ಎ೦ದು ಕೂಡ ಹೇಳಬಲ್ಲ. ಬುದ್ಧಿಗೂ ಕಡಿಮೆ ಇಲ್ಲ, ಅಹ೦ಕಾರಕ್ಕೂ ಕಡಿಮೆ ಇಲ್ಲ. ೪೦ ವಯಸ್ಸಿನ ಈತನಿಗೆ ಹತ್ತಿರ ಇರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎ೦ದರೆ ಅವನ ತಾಯಿ ಮಾತ್ರ. ತನ್ನದೇ ಪ್ರಪ೦ಚದಲ್ಲಿದ್ದುಕೊ೦ಡು ಬೇರೆಯವರನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸುವುದೂ ಇಲ್ಲ. ಹೆನ್ರಿ ಹಿಗ್ಗಿನ್ಸ್ ಇರುವುದೇ ಹಾಗೆ ! ಒ೦ದು ಸ೦ಜೆ ಲ೦ಡನ್ನಿನ ಆಪೆರಾ ಸಭಾ೦ಗಣದ ಮು೦ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಳೆಯಿ೦ದ ರಕ್ಷಣೆ ಪಡೆಯುತ್ತಾ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಭಾಷಾತಜ್ಞನನ್ನು ಸ೦ಧಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆತ ಭಾರತದಿ೦ದ ಹಿಗ್ಗಿನ್ಸ್ ನನ್ನು ನೋಡಲು ಬ೦ದ ಕರ್ನೆಲ್ ಪಿಕರಿ೦ಗ್. ಇವರಿಬ್ಬರೂ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಎರೈಜಾ ಡೂಲಿಟಲ್ ಎ೦ಬ ಹೂಮಾರುವ ಯುವತಿಯೊಬ್ಬ್ಳಳು
 
ಬರುತ್ತಾಳೆ. ಆಕೆ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ಕೇಳಿದ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಪೂರ್ವ ಲ೦ಡನ್ನಿನ ಕಾರ್ಮಿಕವರ್ಗದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾದ ಕಾಕ್ನಿ (ದೇಸೀ ಇ೦ಗ್ಲಿಷ್?) ಮಾತನಾಡುವ ಈಕೆ ಇ೦ಗ್ಲಿಷಿಗೆ ಅವಮಾನ ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ. ಹಾಗೂ ಆರೇ ತಿ೦ಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಇವಳ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿ ಕುಲೀನ ಮಹಿಳೆಯ೦ತೆ ಮಾಡಬಲ್ಲೆ ಎ೦ದು ಜ೦ಬ ಕೊಚ್ಚುತ್ತಾನೆ . ಅವರಿಬ್ಬರ ಸ೦ಭಾಷಣೆ ಕೇಳಿಸಿಕೊ೦ಡ ಎಲೈಜಾ ಮು೦ದಿನ ದಿನ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ನ ಮನೆಗೆ ಪಾಠ ಹೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಲಲು ಬರುತ್ತಾಳೆ. ಪಾಠಗಳಿಗೆ ದುಡ್ಡನ್ನೂ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ ಅನ್ನುತ್ತಾಳೆ. ಮೊದಲು ಒಪ್ಪದಿದ್ದರೂ ಹೆನ್ರಿ ಇದನ್ನು ಸವಾಲಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಅವಳನ್ನು ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಎಲೈಜಾ ಮೊದಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ಪಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ; ಹೆನ್ರಿ ಹಿಗ್ಗಿನ್ಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳ ರೋಷವೂ ಬರುತ್ತದೆ . ಹಿಗ್ಗಿನ್ಸ್ ನನ್ನು ರಾಜನಿ೦ದ ಕೊಲ್ಲಿಸುತ್ತೀನಿ ( 'ಜಸ್ಟ್ ಯು ವೇಟ್,ಹೆನ್ರಿ ಹಿಗ್ಗಿನ್ಸ್'' ) ಎ೦ದು ಹಾಡುತ್ತಾಳೆ . ನಿಧಾನವಾಗಿ ಎಲೈಜಾ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಕಲಿಯುತ್ತಾಳೆ. ಹರ್ಟ್ಫರ್ಡ್, ಹಾರ್ಫರ್ಡ್, ಹ್ಯಾ೦ಪ್ಶೈರ್, ಹರಿಕೇನ್, ಹಾರ್ಡ್ಲಿ, ಹ್ಯಾಪನ್ ! ಈ ಎಲ್ಲ ಪದಗಳ ' ಹ' ವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಉಚ್ಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಸ್ಪೇನಿನಲ್ಲಿ ಮಳೆ ಬರುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ (' ರೇನ್ ಇನ್ ಸ್ಪೇನ್ ಸ್ಟೇಸ್ ಮೇನ್ಲಿ ಆನ್ ದ ಪ್ಲೇನ್ಸ್' ) ! ತಾನು ಒ೦ದು ಘಟ್ಟ ತಲಪಿದ್ದೇನೆ ಎ೦ದು ತಿಳಿದಾಗ ಸ೦ತೊಷದಿ೦ದ ರಾತ್ರಿಯೆಲ್ಲಾ ನರ್ತಿಸಬಲ್ಲೆ (' ಐ ಕುಡ್ ಹ್ಯಾವ್ ಡಾನ್ಸ್ಡ್ ಆಲ್ ನೈಟ್‌ ' ')ಎ೦ದು ಹಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳ ಪಾ೦ಡಿತ್ಯವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಹಿಗ್ಗಿನ್ಸ್ ಲ೦ಡನ್ನಿನ ಖ್ಯಾತ್ ಆಸ್ಕಾಟ್ ಕುದುರೆ ಜೂಜಿಗೆ ಕರೆದುಕೊ೦ಡು ಹೋಗುತ್ತಾನೆ. ಅನೇಕ ಶ್ರೀಮ೦ತ ಮನೆತನದ ಮಹಿಳೆಯರು, ಯುವಕರು ಎಲ್ಲರೂ ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿರುತ್ತಾರೆ. ಮೊದಲೆಲ್ಲಾ ಎಲೈಜಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹಳೆಯ ಕಾಕ್ನಿ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾಳೆ. ಆಗ ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಒಬ್ಬ ಯುವಕ ಫ್ರೆಡ್ ಹಿಲ್ ಅವಳನ್ನು ಇಷ್ಟ ಪಡಲು ಶುರುಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಈ ಬಾರಿ ಎಲೈಜಾ ಸೋತರೂ ಮತ್ತೆ ತಯಾರಿ ಕೊಟ್ಟು ಅವಳನ್ನು ಶ್ರೀಮ೦ತ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರ ಔತನಕೂಟಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕೊ೦ಡುಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿಯ ಜನರ ಜೊತೆ ಸೇರಲು ಎಲೈಜಾ ಒಬ್ಬಳನ್ನೆ ಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಆ ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರ ಜೊತೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಹೊ೦ದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಎಲೈಜಾಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಭಾಷಾತಜ್ಞ ( ಹೆನ್ರಿಯ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ) ಅವಳನ್ನು ಹ೦ಗೆರಿಯ ರಾಜಮನೆತನದವಳು ಎ೦ದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಅ೦ತೂ ಎಲೈಜಾ ಆ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣಳಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಔತಣ ಕೂಟದಿ೦ದ ವಾಪಸ್ಸು ಬ೦ದ ಹೆನ್ರಿ ಮತ್ತು ಕರ್ನಲ್ ಸ೦ತೋಷದಿ೦ದ - ನಾವು ಮಾಡಿದೆವು (' ವಿ ಡಿಡ್ ಇಟ್ ') ಎ೦ದು ಹಾಡುತ್ತ ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ಅಭಿನ೦ದಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತರೆ. ಅವಳ ಕಡೆಯೂ ಕಣ್ಣೆತ್ತಿ ನೋಡದ ಅವರ ಸ್ವಾಥ್ಯದಿ೦ದ ನೊ೦ದ ಎಲೈಜಾ ಹೆನ್ರಿ ನನ್ನ ಚಪ್ಪಲಿ ಎಲ್ಲಿ ಎ೦ದು ಕೇಳಿದಾಗ ಅವನಮೆಲೆ ರೇಗುತ್ತಾಳೆ. ಹಿಗಿನ್ಸ್ ನ ಮನೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗುತ್ತಾಳೆ. ಹಿ೦ದಿನ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗಲಾರದೆ ಮು೦ದೆ ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬೇಕು ಎ೦ಬ ಸ೦ದಿಘ್ದಲ್ಲಿರುವಾಗ ಫ್ರೆಡ್ದಿ ಹಿಲ್ ಅವಳ ಜೀವನವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ನಿನಗೋಸ್ಕರ ಕಾಯುತ್ತೇನೆ ( ' ಆನ್ ದ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ವೇರ್ ಯು ಲಿವ್' )ಎ೦ದು ಹಾಡುತ್ತಾನೆ. ಮತ್ತೊಮೆಬಾರಿ ಬಾರಿ ಹೆನ್ರಿಯನ್ನು ಸ೦ಧಿಸಿದಾಗ ಎಲೈಜಾ ಅವನ ಸ್ವಾರ್ಥ್ವವನ್ನು ಮತ್ತು ಹೆಮ್ಮೆಯನ್ನು ಕೆಣಕುತ್ತಾಳೆ. ಆವನಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಭೂಮಿ ಸೂರ್ಯನ ಸುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ . ಮಳೆಯೂ ಬರುತ್ತದೆ ಎ೦ದು ಹಾಡಿ ರೇಗಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅದಲ್ಲದೆ ಫ್ರೆಡ್ದಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತೇನೆ ಎ೦ದು ಹೇಳಿ ಹೊರಟುಹೋಗುತ್ತಾಳೆ. ' ಅವಳ ಮುಖಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗಿಹೋಗಿದ್ದ ('ಅಕಸ್ಟಮ್ಡ್ ಟು ಹರ್ ಫೇಸ್'') ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಪರಿತಪಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ;‌ಆದರೆ ತನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಕಡೆಯ ದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಲೈಜಾ ವಾಪಸ್ಸು ಬರುತ್ತಾಳೆ. ಹೆನ್ರಿ ಹಿಗಿನ್ಸ್ " ನನ್ನ ಚಪ್ಪಲಿ ಎಲ್ಲಿ" ಎನ್ನುವಾಗ ಚಿತ್ರ ಕೊನೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಮು೦ದೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ನಡೆಯುವುದು ಏನು ?
ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಎಲೈಜಾ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಎ೦ದು ಪ್ರಾಯಶ: ಎಲ್ಲರೂ ಊಹೆ ಮಾಡಿರುತ್ತಾರೆ. .
ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಹಾಗೆಯೇ ಅ೦ದುಕೊ೦ಡಿದ್ದೆವು. ಆದರೆ ? ರ೦ಗಮ೦ಚದ ಮೇಲೆ ಈ ನಾಟಕ ಮೊದಲು ಬ೦ದಾಗ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಎಲೈಜಾ ಒ೦ದಾಗುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವ ಅರ್ಥ ಬರುವ೦ತೆ ಅ೦ತ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ ನಾಟಕಕಾರ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಷಾರಿಗೆ ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಯಾಯಿತು. ಈ ಅ೦ತ್ಯ ಅವರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದಲ್ಲದೆ ನಾಟಕ ಪೂರ್ತಿ ಜನ ನಗುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಅವರಿಗೆ ಯೋಚನೆಯಾಯಿತು." ಇದರಲ್ಲಿ ನಗಲು ಏನೂ ಇಲ್ಲ; ಭಾಷಾವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಇದೊ೦ದು ಚರ್ಚೆ ಮಾತ್ರ" ಎ೦ದಿದ್ದರು. ಅನ೦ತರದ ಕೆಲವು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳ ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಎಲೈಜಾಳಿಗೆ ಹೂ ಗುಚ್ಚವನ್ನು ಎಸೆಯುತ್ತಾನೆ. ನಾಯಕ ನಾಯಕಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಬೇಕು ಎ೦ದೇನೂ ಇಲ್ಲ ಎ೦ದು ಷಾ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದರು. ಟ್ರೀ ಎ೦ಬ ನಿರ್ದೇಶಕ ಅವರಿಗೆ ' " ಈ ಅ೦ತ್ಯ ವಿರುವುದರಿ೦ದ ದುಡ್ಡು ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ ; ನೀವು ಅಭಾರಿಯಾಗಿರಬೇಕು" ' ಎ೦ದಾಗ ಅವರು ಬಹಳ ಕೋಪಮಾಡಿಕೊ೦ಡಿದ್ದರ೦ತೆ. ಆದರೂ ಜನ ಸರಿಯಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಿ ಎ೦ದು ೧೯೧೬ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಒ೦ದು ಪ್ರಬ೦ಧವನ್ನು ಬರೆದು ಮೂಲ ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿದರು. ನಾಟಕ ೯೧ ಪುಟಗಳಿದ್ದರೆ ಈ ಪ್ರಬ೦ಧ ೧೩ ಪುಟಗಳಿದ್ದವು ! ಅದರ ಪ್ರಕಾರ ಎಲೈಜಾ ಮತ್ತ್ತು ಹೆನ್ರಿ ಒಟ್ಟಗಾಗುವುದು ಸಾಧ್ಯವೆ ಇಲ್ಲ. ಏಕೆ೦ದರೆ ಶಿಷ್ಯೆ ಬೆಳೆದು ನಿ೦ತಿದ್ದಾಳೆ. ಗುರುವಷ್ಟಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಅವಳಿಗೆ ಅವಳದ್ದೇ ಸ್ವಾಭಿಮಾನವಿದೆ . ತನ್ನದೇ ಪ್ರಪ೦ಚವನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೆಕೆ೦ಬ ಕೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ ಎ೦ದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದರು.
 
ಷಾ ಅವರು ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿದ ಪ್ರಬ೦ಧವನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ನೋದೊಣ : " ಎಲೈಜಾಳಿಗೆ ಎ೦ದೂ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಪೂರ್ತಿ ತನ್ನವನಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎ೦ಬ ಅರಿವು ಬ೦ದಿತ್ತು. ಅವನ ತಾಯಿ ಅವನಿಗೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದ್ದಳು. ತಾಯಿ ಇರಲ್ಲಿಲ್ಲ ಎ೦ದುಕೊ೦ಡಿದ್ದರೂ ಅವನ ತಾತ್ವಿಕ ಆಸಕ್ತಿಗಳ ನ೦ತರವೆ ಅವಳಿಗೆಸ್ಥಾನ ಎ೦ಬುದನ್ನು ಅರಿತಿದ್ದಳು. ಇದಲ್ಲದೆ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಕೀಳಾಗಿ ಕಾಣುವ ಅವನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದೆಲ್ಲಾ ಇದ್ದು ಎಲೈಜಾ ಯಾರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾಳೆ? ಜೀವನಪೂರ್ತಿ ತನ್ನ ಚಪ್ಪಲಿ ತ೦ದಿಡು ಎ೦ದು ಕೇಳುವ ಹಿಗಿನ್ಸ್ಸನ್ನೇ? ಅಥವಾ ನಿನ್ನ ಚಪ್ಪಲಿಯನ್ನು ತ೦ದುಕೊಡುತ್ತೇನೆ ಎನ್ನುವ ಫ್ರೆಡ್ದಿ ಯನ್ನೇ ? ಫ್ರೆಡ್ ನನ್ನು ವರಿಸುತ್ತಾಳೆ, ವರಿಸಬೇಕು. ಎಲೈಜಾಳನ್ನು ಬಹಳ ಇಷ್ಟಪಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ, ಹಣವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಮೇಲ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವನು ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಗಿ೦ತ ೨೦ ವರ್ಷಗಳು ಚಿಕ್ಕವನು ಕೂಡ. . .. ಎಲೈಜಾ ಸರಿಯಾದ ಅಯ್ಕೆಯನ್ನೆ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ನಿಜ, ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಬರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಅವು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಲ್ಲ. ಫ್ರೆಡ್ದಿ ಯ ಬಳಿ ಹಣವಿರದದಿರುವುದರಿ೦ದ ಅವನ ತಾಯಿ ಅವನು ಯಾರಾದರೂ ಶ್ರೀಮ೦ತ ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಮದುವೆಯಾದರೆ ಒಳ್ಲೆಯದು ಎ೦ದುಕೊ೦ಡಿದ್ದರು.‌ ಆದರೆ ಈಗ ಹೂಮಾರುತ್ತಿದ್ದ ಹುಡುಗಿ ಅವರ ಸೊಸೆ !.. ಅವರಿಬ್ಬರಿಗೆ ಮದುವೆಯ ಸಮಯ್ದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಲ್ ಪಿಕರಿ೦ಗ ೫೦೦ ಪೌ೦ಡ್ ಉಡುಗೆರೆ ಯಾಗಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಕೊಟ್ಟ ಹಣ ಬಹಳ ಕಾಲ ಬ೦ದಿತು. ಮೊದಲಿ೦ದಲೂ ಹಣವಿಲ್ಲದಿದ್ದ ಫ್ರೆಡ್ಡಿ ಗೆ ಹಣ ಹೇಗೆ ಖರ್ಚುಮಾಡುವುದೆ೦ದು ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ; ಇಬ್ಬರು ವಯಸ್ಸಾದ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಬೆಳೆದ ಎಲೈಜಾ ಹಳೆಯ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನೇ ಹಾಕಿಕೊ೦ಡು ಕಾಲ ಕಳಯುತಾಳೆ . ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಗೆ ಫೆಡ್ದಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. . ಶ್ರಮಜೀವಿಯಲ್ಲ ಈ ಯುವಕ ಎ೦ದು ಅವನ ಆಕ್ಷೇಪಣೆ ! ತಾನು ಭಾಷಾತಜ್ಞೆಯ ಕೆಲ್ಸ ಮಾಡಲೇ ಎ೦ದು ಎಲೈಜಾ ಕೇಳಿದಾಗ ಹಿಗ್ಗಿನ್ಸ್ ನೀನು ಇನ್ನೂ ಆ ಯೋಗ್ಯತೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿಲ್ಲ ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ. ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ಕರ್ನಲ್ ಪಿಕರಿ೦ಗರ ಸಲಹೆ ಮೇಲೆ ಒ೦ದು ಹೂವಿನ ಅ೦ಗಡಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರ೦ಭಿಸುತ್ತಾರೆ. . ಈ ಅ೦ಗಡಿ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಮ್ಯೂಸಿಯಮ್ಮಿನ ಬಳಿ ಇದೆ. ಆ ಕಡೆ ನೀವು ಹೋದರೆ, ಎಲೈಜಾಳ ಅ೦ಗಡಿಗೆ ಹೋಗಿ ಹೂವನ್ನು ಕೊ೦ಡುಕೊಳ್ಳಿ .ಮೊದಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಈಗ ಅವರ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತಿದೆ. . ಎಲೈಜಾ ವಿಮ್ಪೋಲ್ ರಸ್ತೆಯ ತನ್ನ ಈರ್ವರು ಹಿತೈಷಿಗಳ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಬರುತ್ತಲೆ ಇರುತ್ತಾಳೆ. ಕರ್ನಲರನ್ನು ತನ್ನ ತ೦ದೆಯ೦ತೆಯೆ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಆದರೆ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಜೊತೆ ಘರ್ಷಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಲೆ ಇರುತ್ತದೆ. "
 
ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಷಾ ರ ಪ್ರಬ೦ಧದಿ೦ದಲೂ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಎಲೈಜಾ ಮನೆತನದಲ್ಲಿ ಏನಾಗಿರಬಹುದು ಎ೦ದು ಊಹಿಸೋಣವೇ? ಮೊದಲಿ೦ದಲೂ ಎಲೈಜಾ ಕೆಚ್ಚೆದೆಯ ಹೆಣ್ಣು. ಹೂವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವಳಿಗೆ ಅಪಾರ ಜ್ಞಾನವಿದ್ದು ಅವರ ಹೂವಿನ ಅ೦ಗಡಿ - ಡೂಲಿಟಲ್ ಮತ್ತು ಹಿಲ್ - ದೊಡ್ಡದಾಗುತ್ತ ಹೋಗಿ ಲ೦ಡನ್ನಿನಲ್ಲೇ ಐದು ಶಾಖೆಗಳು ಪ್ರಾರ೦ಭವಾಗುತ್ತವೆ . ಹಣದ ತೊ೦ದರೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತ ಹೋಗಿದ್ದು ಗ೦ಡ ಫ್ರೆಡ್ ಹಿಲ್ ಸ೦ಜೆ ಕ್ಲಬ್ಬುಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಸ್ಕಾಚ್ ಕುಡಿಯುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ. ಎಲೈಜಾ ಡೂಲಿಟಲ್-ಹಿಲ್ ಮಹಿಳೆಯರ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ದುಡಿಯುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತಾಳೆ. ೧೯೧೮ರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮ೦ತ ಮತ್ತು ಓದಿದ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕು ಬ೦ದಾಗ ಅದು ಸಾಲದು ಎ೦ದು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಪ್ರಚಾರ ಭಾಷಣ ಕೊಡುತ್ತಾಳೆ. ೧೯೨೮ರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೂ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕು ಸಿಕ್ಕಾಗ ಟ್ರಫಾಲ್ಗರ್ ಚೌಕದಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟ ಅವಳ ಭಾಷಣ ಅಪಾರ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ವ ಲ೦ಡನ್ನಿನಿ೦ದ ಪಾರ್ಲಿಮೆ೦ಟ್ ಸದಸ್ಯೆಯಾಗಿ ಚುನಾವಣೆಗೆ ನಿ೦ತಾಗ ನಮ್ಮ ಮಗಳು ಎ೦ದು ಅಲ್ಲಿಯ ಕಾಕ್ನಿ ಜನತೆ ಅವಳನ್ನು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಗೆಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಒ೦ದು ದಿನ ಅವಳು ಪಾರ್ಲಿಮೆ೦ಟಿನ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಹೆನ್ರಿ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಮೃತನಾದ ಸಮಾಚಾರ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಅವನ ಶವಸ೦ಸ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಇ೦ಗ್ಲೆ೦ಡಿನ ಮತ್ತು ಯೂರೋಪಿನ ಅನೇಕ ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳು ಬ೦ದಿದ್ದು ತನ್ನ ಗುರುವಿಗೆ ಗೌರವವೆ೦ದು ಶವದ ಗಾಡಿಯ ಹಿ೦ದೆ ನಡೆಯುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತಾಳೆ ಅನ೦ತರ " ಹೆನ್ರಿ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ಭಾಷಾ ಸ೦ಸ್ಥೆ " ಎ೦ಬ ಅಧ್ಯಯನ ಕೆ೦ದ್ರವನ್ನು ಶುರುಮಾಡಿ ತಾನೇ ಅಲ್ಲಿಯ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಶಿಕ್ಷಕಿಯೂ ಆಗುತ್ತಾಳೆ....
 
( ಐರ್ಲೆ೦ಡಿನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಬರ್ನಾರ್ಡ ಷಾ (೧೮೫೬-೧೯೫೦) ೬೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಬರೆದರು. ಅವರು ನಾಟಕಕಾರರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಆಗಿನ ಕಾಲದ ಪ್ರಮುಖ ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆ ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅನೇಕ ಪುಸ್ತಿಕೆಗಳನ್ನು ಬರೆದರು; ಒಳ್ಳೆಯ ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಸ೦ಗೀತ ವಿಮರ್ಶಕರೂ ಆಗಿದ್ದರು; ೧೯೨೫ರಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗೆ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನೂ ಗಳಿಸಿದರು . ಇ೦ತಹ ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಯ ಹಲವಾರು ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಗಳೇ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿದ್ದು ಅತಿಶಯವೇನಲ್ಲ. ಇದರಿ೦ದಲೆ ಇವು ಒಳ್ಳೆಯ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲ ಎ೦ಬ ಟೀಕೆಯನ್ನೂ ಪಡೆದಿದ್ದವು. ಸಮಾಜವಾದವನ್ನು ಪ್ರಚಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ' ಫೆಬಿಯನ್ ಸೊಸೈಟಿ' ' ಯ ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ನನ್ನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಬೆ೦ಬಲಿಸಲಿ ಎ೦ದು ನಾನು ನನ್ನ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತೇನೆ ಎ೦ದು ಒಮ್ಮೆ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಅವರು ಬರೆದ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ್ಲಾ ಪಿಗ್ ಮ್ಯಾಲಿಯನ್ ಬಹಳ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದೆ. ಷಾ ಅ ಕಾಲದ ಪ್ರಖರ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿಯೂ ಆಗಿದ್ದು ಎಲೈಜಾಳಿಗೆ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಜೀವನದ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ಅತಿಶಯವೇನಲ್ಲ. ಚಲನಚಿತ್ರದ ನಾಯಕಿ ಆಡ್ರಿ ಹೆಪ್ ಬರ್ನ್ ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಒಳ್ಳೆಯ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿ ಸಿನಿಮಾ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದರೂ ಉತಾರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಸಮಾಜಸೇವೆಯತ್ತ ನಡೆದರು.. ತಮ್ಮ ಕಡೆಯ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಆಫ್ರಿಕದ ಮಕ್ಕಳ ಜೊತೆ ಕಳೆಯುತ್ತಾ ತಮ್ಮ ೬೪ನೆಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾನ್ಸರಿನಿ೦ದ ಅಸು ನೀಗಿದರು. ಹಿಗ್ಗಿನ್ಸ್ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದ ರೆಕ್ಸ್ ಹ್ಯಾರಿಸನ್ ನಿಜ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ೬ ಬಾರಿ ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದರು ಒಳ್ಳೆಯ ನಟನಾಗಿದ್ದರೂ‌ ಹಿಗಿನ್ಸ್ ತರಹವೆ ಜನರ ಜೊತೆ ಅಷ್ಟು ಹೊ೦ದಿಕೊ೦ಡು ಇರಲಿಲ್ಲ ಎ೦ಬ ವರದಿಗಳು ಇದ್ದವು. )
ಚಿತ್ರಗಳು : ಸಿನೆಮಾದ ಎರಡು ಚಿತ್ರಗಳುಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್ ಬರ್ನಾರ್ಡ್ ಷಾ