ಜನಜಾಗೃತಿಯೇ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರಕ್ಕೆ ಮದ್ದು! [ಶ್ರೀ ಮದನಗೋಪಾಲರೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಿದ ಸಂದರ್ಶನ] - 2

ಪ್ರಶ್ನೆ: ನೀವು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ಸಂಗತಿಗಳು, ಘಟನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುವಿರಾ?

ಮ.ಗೋ: ನಾನಾಗ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿದ್ದೆ. ಶ್ರೀ ಅರವಿಂದ ಲಿಂಬಾವಳಿಯವರು ಮಂತ್ರಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಸಿಇಟಿ ಯಲ್ಲಿ ನಾನು ವೈಸ್ ಛೇರ್‌ಮನ್, ಅವರು ಛೇರ್ ಮನ್. ಒಬ್ಬ ಪ್ರೌಢ ಮಹಿಳೆ ಬಂದರು, "ನನ್ನ ಮಗನಿಗೆ  ಡಿಸ್‌ಫ್ಲೆಕ್ಸಿಯ, ನೀವು 'ತಾರೆ ಜಮೀನ್ ಪರ್' ನೋಡಿದ್ದೀರಾ? ನನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಅದೇ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದೆ. ಇಂಜನಿಯರಿಂಗ್, ಮೆಡಿಕಲ್ ಸೀಟುಗಳಲ್ಲಿ ೩% ಅಂಗವಿಕಲರಿಗೆ ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿದ್ದೀರಿ. ಅದರ ಸೀಟುಗಳು ಬೇರೆ ರೀತಿಯ ಅಂಗವಿಕಲರ ಪಾಲಾಗುತ್ತದೆ. ನನ್ನ ಮಗನಂತಹವರಿಗೆ ಒಂದು ಸೀಟೂ ಸಿಕ್ಕುವುದಿಲ್ಲ. ದಯವಿಟ್ಟು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿ" ಎಂದು ಕೇಳಿದರು. ಲಿಂಬಾವಳಿಯವರಿಗೆ ವಿಷಯ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಅವರು 'ಅದಕ್ಕೆ ಏನು ಮಾಡಬಹುದೋ ಮಾಡಿ, ನನ್ನ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿದೆ' ಅಂದರು. ನಾವು ಪ್ರವೇಶಾತಿ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿ, ೧% ಅಥವ ೧/೨% ಇರಬಹುದು, ಅಷ್ಟು ಸೀಟುಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯವಾಗಿ ಮಾನಸಿಕ ಕಾಯಿಲೆ ಕಾರಣದ ದೌರ್ಬಲ್ಯದವರಿಗೆ ಮೀಸಲಿಡಬೇಕು ಎಂದು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿ, ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿ ಆ ತಿದ್ದುಪಡಿಗೆ ಅಂಗೀಕಾರ ಪಡೆಯಲಾಯಿತು. ಮೊದಲು ವಿಶೇಷ ವರ್ಗದವರ ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್ ಆಗುತ್ತದೆ. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ್ದ ಮಹಿಳೆ ಸಹ ಬಂದಿದ್ದರು. ಆಕೆಯ ಮಗನಿಗೆ ಸೀಟು ಸಿಕ್ಕಿತು. ಆಕೆ ಸಂತೋಷದಿಂದ ಅತ್ತುಬಿಟ್ಟಳು. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅದೇ ಮೊದಲು ಡಿಸ್‌ಫ್ಲೆಕ್ಸಿಯದಿಂದ ನರಳುತ್ತಿದ್ದವರಿಗೆ ಸೀಟು ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು. ಆಕೆಗೆ ನಂಬಿಕೆಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅಂತಹವರೇ ನಮ್ಮ ಸರ್ಕಾರದ ರಾಯಭಾರಿಗಳು. ಯಾವುದೇ ಟಿವಿ ಜಾಹಿರಾತಿನ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಏನಾದರೂ ಹೇಳಬಹುದು. ಅವರಿಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿದರೆ ಇಂತಹ ಕೆಲಸಗಳು ಸಾಧ್ಯ. ಅವರಿಗೂ ಪ್ರಚಾರ ಬೇಕು.

     ನಂಜನಗೂಡಿನಲ್ಲಿ ಅಸಿಸ್ಟೆಂಟ್ ಕಮಿಷನರ್ ಆಗಿದ್ದಾಗ ಒಮ್ಮೆ ಗೋವುಗಳ ಸಾಗಾಣಿಕೆ ಆಗುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದೆ. ಕೇರಳ ಮಾರ್ಗದಿಂದ ಅವುಗಳ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಸು ಮಾತ್ರ ಅಲ್ಲ, ಕರುಗಳೂ ಇದ್ದವು. ಆ ಜಾನುವಾರುಗಳ ಕಿವಿಯಲ್ಲಿ ತೂತುಗಳಿದ್ದವು. ಐ.ಆರ್.ಡಿ.ಪಿ. ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟ ಹಸುಗಳಿಗೆ ಆ ರೀತಿ ಗುರುತು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಐ.ಆರ್.ಡಿ.ಪಿ. ಹಸುಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಬಂದವು ಅಂತ ವಿಚಾರಿಸುತಿದ್ದಾಗ ಡ್ರೈವರ್ ಓಡಿಹೋದ. ಕೆಲವು ಪ್ರಭಾವಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅದರ ಹಿಂದೆ ಇರುವುದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಾಯಿತು, ಅವರ ಹೆಸರುಗಳು ಬೇಡ. ವಾಹನ ಜಪ್ತು ಮಾಡಿದೆವು, ವಿವಿಧ ಸೆಕ್ಷನ್‌ಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳನ್ನು ದಾಖಲು ಮಾಡಿದೆವು. ನಾನು ಹಸುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದೇನೆ, ನಾನು  ಆರೆಸ್ಸೆಸ್ಸಿನವನು ಅಂತ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು. ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸುದ್ದಿಗಳು ಬಂದವು. ಹಸು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದಕ್ಕೂ ಅದಕ್ಕೂ ಏನು ಸಂಬಂಧವಿದೆ? ಅದು ಅಮಾನವೀಯ ಕೆಲಸವಾಗಿತ್ತು, ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ, ಅಷ್ಟೆ. ನಾನು ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸಕ್ಕೂ ಆರೆಸ್ಸೆಸ್ಸಿಗೂ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲ. ನನಗೆ ಹಸುಗಳನ್ನು ಕಂಡರೆ ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಪೂಜ್ಯ ಭಾವನೆಯಿದೆ, ಏಕೆಂದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ನಾವು ಏನಾದರೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರೆ ಅದರ ಹಿಂದೆ ಥಿಯರಿ ಇರಬೇಕಿಲ್ಲ. ಕೆಟ್ಟದನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾದರೆ ಥಿಯರಿ ಬೇಕು. ಆಗ ನನ್ನನ್ನು ಆರೆಸ್ಸೆಸ್ಸಿನವನು ಎಂದು ದೂರಿದ್ದರು, ರಾಯಚೂರಿನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ನಕ್ಸಲೈಟ್ ಎಂದು ಹಣೆಪಟ್ಟಿ ಹಚ್ಚಿದ್ದರು.

ಮ.ಗೋ: ಇದು ಕಳೆದ ವರ್ಷದ ಪ್ರಕರಣ, ಬಹುಷಃ ಮಾರ್ಚಿ ತಿಂಗಳ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿರಬೇಕು. ಇಂಜನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಪಾಲಿಟೆಕ್ನಿಕ್ ಲೆಕ್ಚರರ್ಸ್‌ಗಳ ವೇತನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು. ಫೈಲನ್ನು ಒಪ್ಪಿ ಮಂಜೂರಾತಿ ನೀಡಿ ೧೦ ದಿನ ಆಗಿತ್ತು. ಆಫೀಸಿನಲ್ಲಿ ಪೆಂಡಿಂಗ್ ಇತ್ತು. ಈ ಕೇಸಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಒಂದು ಪೈಸೆ ಲಂಚ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ. ಆಗ ಕೆಲವರು ಲೆಕ್ಚರರ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಕಡೆಯಿಂದ ನನ್ನನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಬಂದಿದ್ದರು. 'ಸರ್, ಈ ಫೈಲ್ ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಪೆಂಡಿಂಗ್ ಇದೆ. ನಾವು ಎಲ್ಲರೂ ಸೇರಿ ೪-೫ ಕೋಟಿ ಹಣ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಕೊಡ್ತೀವಿ. ಅದರ ಮೇಲೂ ಸಹ ಕೊಡ್ತೀವಿ. ದಯವಿಟ್ಟು ಮಂಜೂರಾತಿ ಕೊಡಿ' ಅಂದರು. ನಾನು ಅವರನ್ನು ನನ್ನ ಎದುರೇ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಲು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಸಂಬಂಧಿಸಿದವರನ್ನು ಕರೆಸಿ, ಅವರಿಗೆ ನನ್ನ ಎದುರೇ ಆದೇಶವನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿಸಿದೆ. ಬಂದವರ ಎದುರಿಗೇ ಸಹಿ ಮಾಡಿ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರತಿ ಕೊಟ್ಟೆ. ಅವರುಗಳ ವೇತನದಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿತ್ತು. ಯಾರಿಂದಲೂ ಒಂದು ರೂ. ಹಣ ಪಡೆಯಲಿಲ್ಲ. ಅಪರಾಧ ಆಗುವ ಮುನ್ನವೇ ಹಾಗೆ ಆಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಗತ್ಯ. 

ಪ್ರಶ್ನೆ: ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಮೂಲ ಅಂತೀವಿ. ಅಧಿಕಾರ ಕೇಂದ್ರಿತ, ಜಾತಿ ಕೇಂದ್ರಿತ, ವಂಶ ಕೇಂದ್ರಿತ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸಹ ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅಲ್ಲವೇ?

ಪ್ರಶ್ನೆ: ಇಂತಹ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ನಿಷ್ಠಾವಂತ ಅಧಿಕಾರಿ ಫುಟ್ ಬಾಲ್ ಆಗುತ್ತಾನಲ್ಲವೇ? 

ಮ.ಗೋ: ಇರುವ ಕಡೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕು. ನಾನು ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತೇನೆ. ಪ್ರಭಾವಿ ವಲಯ ಮತ್ತು ಕಳಕಳಿಯ ವಲಯ ಇರುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಾವು ಸರಿಯಾಗಿ ಮಾಡಿದರೆ, ಅಂದರೆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಕಛೇರಿಗೆ ಹೋಗುವುದು, ನೀತಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸುವುದು, ನನ್ನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಕೆಲಸವಾಗುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಇತ್ಯಾದಿ. ಇದರಿಂದ ಖಂಡಿತ ಪ್ರಭಾವ ಆಗುತ್ತದೆ. ಇತರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಮಹತ್ವ ಕೊಡಬೇಡಿ. ಜನರು ಏನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಅಂದರೆ ಇತರರನ್ನು ಟೀಕಿಸುತ್ತಾರೆ, ತಾವು ಮಾತ್ರ ಬದಲಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾವಣೆ ಮೊದಲು ನನ್ನಿಂದ  ಬರಬೇಕು. ನನ್ನ ಹತ್ತಿರ ೨೪ ಗಂಟೆಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಕಡತಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ ನಾನು ನನ್ನ ಅಧೀನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಕೇಳುವ ನೈತಿಕತೆ ನನಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ನನ್ನ ಹತ್ತಿರ ಬಾಕಿ ಇಲ್ಲ, ನೀವು ಏಕೆ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದೀರಿ ಅಂತ ಕೇಳಬಹುದು. ನಾನು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಇಂತಹ ಮನೋಭಾವ ಖಂಡಿತಾ ಸುಧಾರಣೆ ತರುತ್ತದೆ, ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ. 

ಪ್ರಶ್ನೆ:  ಜನಪರ ಯೋಜನೆಗಳು ಎಷ್ಟು ಜನಪರವಾಗಿವೆ? ಹೇಗಿರಬೇಕು?

ಮ.ಗೋ: ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ 'ಚಿರಂಜೀವಿ' ಯೋಜನೆ ಬಗ್ಗೆ ಅಭ್ಯಸಿಸಲು ಗುಜರಾತಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದಾಯ ಆರೋಗ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಅಗತ್ಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿ, ತಜ್ಞರ ಕೊರತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಯೋಜನೆ ಜಾರಿಗೆ ತಂದರು. ೧೦೦ ಹೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ ೨ ಲಕ್ಷ ರೂ.ಗಳು, ಒಂದು ಹೆರಿಗೆಗೆ ೨೦೦೦ ರೂ.ಗಳು. ಯಾವುದೇ ಖಾಸಗಿ ತಜ್ಞ ವೈದ್ಯರು ಬಂದು ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಶೇ. ೩೦ ಅನ್ನು ಮುಂಗಡವಾಗಿ ಸಂಭಾವನೆ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಉಳಿದ ಮೊಬಲಗನ್ನು ೧೦೦ ಹೆರಿಗೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಯಾವುದೇ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಿಲ್ಲ, ನಿಗದಿತ ಕಾರ್ಯಪದ್ಧತಿ ಇಲ್ಲ. ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿರುವ ಈ ಯೋಜನೆ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿರುವ  ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎಂದು ಹೇಳಬಲ್ಲೆ. ಇದನ್ನು ನಾವೂ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಮೂರು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ಲಾನಿಂಗ್ ಕಮಿಷನ್ ಗುರ್ತಿಸಿದೆ. ಗುಜರಾತಿನ 'ಚಿರಂಜೀವಿ' ಯೋಜನೆ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ 'ಬಾಲಶಕ್ತಿ' (ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪೌಷ್ಟಿಕ ಆಹಾರ ಒದಗಿಸುವುದು) ಮತ್ತು ಛತ್ತೀಸಘಡದ ಪಡಿತರ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಸಾಗಾಣಿಕೆ ಪದ್ಧತಿ. ಈ ಮೂರೂ ರಾಜ್ಯಗಳು ಬಿಜೆಪಿ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು ಅನ್ನುವುದು ಬೇರೆ ವಿಷಯ. ಇದನ್ನು ಬೇರೆ ಯಾರೋ ಹೇಳಿರುವುದಲ್ಲ, ಪ್ಲಾನಿಂಗ್ ಕಮಿಷನ್ನಿನವರು ಹೇಳಿರುವುದು. ಜನಪರವಾಗಿ ಹೇಗೆ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇವು ಉದಾಹರಣೆಯಷ್ಟೆ. ಅವರುಗಳು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಗೆಲ್ಲುತ್ತಾರೋ, ಇಲ್ಲವೋ ಅದು ಮುಖ್ಯವಲ್ಲ. ಆದರೆ ಜನರ ಹೃದಯ ಮುಟ್ಟುವ ಕೆಲಸಗಳು ಇಂತಹವೇ.

     ಒಳ್ಳೆಯ ಯೋಜನೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ರಾಜಕೀಯ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಬೇಕಿಲ್ಲ, ದೊಡ್ಡ ಮೆದುಳಿನ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿಲ್ಲ, ಮನಸ್ಸಿನ ಶಕ್ತಿ ಬೇಕು ಅಷ್ಟೆ. ಒಳ್ಳೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕುರಿತು ಜನರಿಗೆ ನಂಬಿಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಕಳ್ಳತನ ಕಾನೂನು ಪ್ರಕಾರ ಮಾಡಬಹುದು ಅಂತ ನಿಯಮ ಮಾಡಿದೆವು ಅಂತ ಇಟ್ಕೊಳ್ಳಿ. ನಾನೂ ಕೂಡಾ ಆ ಕಾನೂನಿನ ಬಲಿಪಶು ಆಗಬಹುದು. ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರವನ್ನು ಅಧಿಕೃತಗೊಳಿಸಿದೆವು ಅಂತ ಇಟ್ಕೊಳ್ಳಿ. ಆಗ ನನ್ನಿಂದ ಕೂಡಾ ಬೇರೆಯವರು ಹಣ ಮಾಡಬಹುದು. ಜನರು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು. ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಹಿಂಸಾಚಾರವಿದೆ, ಅದು ಬೇರೆ ತರಹ. ಅಸಂಘಟಿತ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಇದೆ. ವಿನಾಕಾರಣ ಕೊಲೆಗಳಾಗುತ್ತವೆ. ಒಬ್ಬ ವೃದ್ಧೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ, ಸ್ವಲ್ಪ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ಅವಳನ್ನು ಕೊಲೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಹೋದಾಗ ಹೀಗೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು, ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇಂದು ನನಗೆ ಗನ್ ಮ್ಯಾನ್ ಇದ್ದಾರೆ, ನಾಳೆ? ನಾನೂ ಕೂಡ ರಕ್ಷಿತನಲ್ಲ. 

ಪ್ರಶ್ನೆ: ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸುಧಾರಣೆ ಸಾಧ್ಯವೇ?

ಮ.ಗೋ: ಜನರ ಜೀವನಮಟ್ಟದ ಸುಧಾರಣೆ ಆಗಬೇಕು, ಅವರಲ್ಲಿ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮೂಡಿಸಬೇಕು. ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರದ ವಿಷಯವನ್ನೇ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ಜನರ ಬೆಂಬಲ ಸಿಗುವುದು ಕಡಿಮೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಅಷ್ಟೊಂದು ಹಾಸುಹೊಕ್ಕಾಗಿದೆ. ಮೇಲಿನ ಹಂತದ ಜನರು ಮಾತ್ರ ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರಿಗಳೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆಫೀಸಿನ ಒಳಗೆ ಹೋಗಬೇಕೆಂದರೆ ೫ ರೂ. ಕೊಡಬೇಕು. ಬಡವರು ಬಡವರನ್ನೇ ಶೋಷಿಸುವುದಿದೆ. ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರದಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಯಾವ ಪರಿಣಾಮ ಆಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮೂಡಿಸಬೇಕು. ಜನರ ಆಂದೋಲನ ಆಗದೆ ಬದಲಾವಣೆ ಕಷ್ಟ. ಜನ ಕೇಳಬೇಕು. ನಮ್ಮೂರಿನಲ್ಲಿ ಶಾಲೆ ಇಲ್ಲ, ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಇಲ್ಲ, ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಇದ್ದರೂ ಔಷಧಿ ಇಲ್ಲ, ರಸ್ತೆ ಇಲ್ಲ, ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇಲ್ಲ, ಸೌಕರ್ಯ ಇಲ್ಲ, ಏಕೆ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಅಂತ ಕೇಳಬೇಕು. ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು ಕಾಯದೆ ಇದೆ. ಸರಿಯಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇ-ಆಡಳಿತ ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಜಾರಿ ಆಗಬೇಕು. ಅತ್ಯಂತ ಭಯಂಕರವೆಂದರೆ ಮಾನಸಿಕ ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರ. ಜನ ಟೀಕಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅವರ ಜೀವನವೇ ಸರಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಸಮರ್ಥನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನ ಇಲ್ಲ. ಒಳ್ಳೆಯ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರೆ ಕೆಟ್ಟ ಸಂಗತಿಗಳು ಓಡಿ ಹೋಗುವುವು. ಸರ್ಕಾರಗಳು ಬರುತ್ತವೆ, ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಜನರು ಅದನ್ನು ಟೀಕಿಸಿ ಪ್ರಯೋಜನ ಇಲ್ಲ. ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರ ವಿರೋಧಕ್ಕಿಂತ ಅಂದರೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಆಡಳಿತದ ಪರ ಇರಬೇಕು. ಯುದ್ಧ ವಿರೋಧಕ್ಕಿಂತ ಶಾಂತಿಪರವಾಗಿರುವುದು ಮೇಲು. ನೆಗೆಟಿವ್ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಟೀಕಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಪಾಸಿಟಿವ್ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಬೇಕು.  

ಪ್ರಶ್ನೆ: ಒಳ್ಳೆಯ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ಏನು ಮಾಡಬಹುದು?

ಮ.ಗೋ: ಸಾಕಷ್ಟು ಒಳ್ಳೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿವೆ. ಅದನ್ನು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ, ಬಿಜೆಪಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ, ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ, ಇತ್ಯಾದಿ ಹೇಳದೆ ಅದನ್ನು ಜನರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಅಂತ ಜಾರಿಗೆ ತರಬೇಕು. ಒಳ್ಳೆಯ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಾರ್ಟರ್ ಏಕೆ ತರಬಾರದು? ಅದಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಸಹಿ ಪಡೆಯಬೇಕು. ಚುನಾವಣಾ ಕಮಿಷನ್ ಅದನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯ ಮಾಡಲಿ. ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಣೆ, ಸಾಕ್ಷರತೆ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ರೂಪಿಸಬೇಕು. ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಅದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಯಾವ ಪಕ್ಷ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬರಲಿ, ಹೋಗಲಿ ಈ ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಜಾರಿ ಮಾಡಲು ಬದ್ಧರಿರಬೇಕು. ಇದನ್ನು ಏಕೆ ಮಾಡಬಾರದು? ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ತಾಯಿ ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ ಅಂತ ಇಟ್ಕೊಳ್ಳಿ. ಆಕೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ತಾಯಿ, ಬಿಜೆಪಿ ತಾಯಿ, ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ತಾಯಿ ಅಂತ ನೋಡಬೇಕೇನು? ಆಕೆಯ ಜೀವ ರಕ್ಷಿಸಬೇಕಲ್ಲವೇ? ಒಂದು ಮಗು ಹುಟ್ಟಿದ ೬ ತಿಂಗಳ ಒಳಗೇ ಸತ್ತರೆ ನಮ್ಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಇಲ್ಲವೇ? ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗಬೇಕಾದ ಮಗು ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ನಮ್ಮ ಹೊಣೆಯಿಲ್ಲವೇ? ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಒಳ್ಳೆಯ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಸಿಗದೇ ಬರುವಂತಹವು. ಒಳ್ಳೆಯ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಕೊಡುವುದು ನಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯವಲ್ಲವೇ? ನೈರ್ಮಲ್ಯದ ಸಮಸ್ಯೆ, ಇದನ್ನು ಜಾರಿ ಮಾಡಲು ದೊಡ್ಡ ಕ್ರಾಂತಿ ಬೇಕೇ? ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ರೂಪಿಸಬೇಕು. 

     ದೇಶದಲ್ಲಿ ದುಡ್ಡಿಲ್ಲ ಅಂತ ಏನೂ ಇಲ್ಲ. ಈಗ ಏನಾಗಿದೆ ಅಂದರೆ ಈಗ ದ್ವಂದ್ವರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಚಾರ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಒಂದು ಕಡೆ ಹೇಳ್ತಾರೆ, ನಮ್ಮ ಹತ್ತಿರ ದುಡ್ಡು ಇಲ್ಲ, ಸರ್ಕಾರ ನಡೆಸುವುದಕ್ಕೆ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಖಾಸಗೀಕರಣ ಮಾಡಬೇಕು ಅಂತ. ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಸರ್ಕಾರ ಸರಿಯಿಲ್ಲ, ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ಬಂದೂಕು ಮುಖಾಂತರ ಹೋರಾಟ ಮಾಡಬೇಕು ಅನ್ನುವವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಉದಾರವಾದದ ಪರ, ಉಗ್ರಗಾಮಿಗಳ ಪರ ಮಾತನಾಡುವವರಿಗೆ ಅವಕಾಶವಾಗಿರುವುದೇ ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರದ ಕಾರಣದಿಂದ. ಜನರಿಗೆ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಕೊರತೆ ಇದ್ದು, ಅದನ್ನು ನಕ್ಸಲೀಯರು ದುರುಪಯೋಗ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಿಯಮಗಳು, ಕಾನೂನುಗಳ ತೊಡಕಿದ್ದರೆ ನಿವಾರಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಕೊನೆಯ ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಜನರಿಗೂ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಗಳು ದೊರೆಯುವಂತೆ ಮಾಡಿದರೆ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ತಾನಾಗಿ ಪರಿಹಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಜನರಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ, ಇವರೇ ನಮ್ಮ ರಕ್ಷಕರು ಅಂತ. ತಪ್ಪು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಪಡೆದ ಯುವಕರಿಗೆ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಕೊಡುವ ಕೆಲಸ ಆಗಬೇಕು. ಸರ್ಕಾರ ಇದೆ ಜನರಿಗೆ ನಂಬಿಕೆ ಬರುವಂತೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಜನರಿಗೆ ಆ ನಂಬಿಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದೆ, ಅದು ಒಳ್ಳೆಯದಲ್ಲ. ಜನರಿಗೆ ನಂಬಿಕೆ ಹೋದರೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿಭಾಯಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ. ಖಾಸಗೀಕರಣ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅವು ಕೆಲವನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಬಹುದು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಸಹ ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆಹರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಒಳ್ಳೆಯ ಆಡಳಿತ ಮಾತ್ರ ಸಮಸ್ಯೆ ಪರಿಹರಿಸಬಲ್ಲದು. ಒಳ್ಳೆಯ ಆಡಳಿತ, ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಯೇ ಪರಿಹಾರ. ಇದು ಆಗಬೇಕೆಂದರೆ ನಾನು ಪದೇ ಪದೇ ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತಿರುವಂತೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಜ್ಞಾವಂತರಿಂದ, ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ, ರಾಜಕಾರಣಿಗಳಿಂದ ಆಗಬೇಕು.

     ಜಲಸಂವರ್ಧಿನಿ ಯೋಜನೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟನೆ ಮಾಡಿದ್ದವರು ಅಣ್ಣಾ ಹಜಾರೆ. ಎಸ್.ಎಮ್.ಕೃಷ್ಣರವರು ಆಗ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ. ಅಣ್ಣಾ ಹಜಾರೆಯವರು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ "ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಜನರು ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವುದು ಅಂದರೆ ಏನು?" ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಅವರೇ ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದರು, "ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಜನರು ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವುದು ಅಲ್ಲ, ಜನರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವುದು ಅನ್ನಬೇಕು." ಇದು ದಾರ್ಶನಿಕರ ಚಿಂತನಾಧಾಟಿ. 

     ನಾವು ಜನರನ್ನು ನಂಬಬೇಕು. ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಂಬುತ್ತೇವೆ. ಜನರನ್ನು ಅನುಮಾನಿಸುತ್ತೇವೆ. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕಾಲೊನಿಯಲ್ ಮನೋಭಾವ. ಈ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅವರ ಆಡಳಿತದ ಹ್ಯಾಂಗೋವರ್! ನಾವು ಜನರನ್ನು ನಂಬಬೇಕು. ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅನುಮಾನಿಸಬೇಕು. ಕೆಲಸಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಆಗುತ್ತೋ ಇಲ್ಲವೋ ಅಂತ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಆಗದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಮನೋಭಾವ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಹಳ್ಳಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಕೆಲಸದ ಕುರಿತು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಪ್ರೌಢ ಮಹಿಳೆಯೊಬರು, "ನೀವೇನೂ ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ಸಮಾಜದಿಂದ ನೀವು ಸಾಲ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೀರಿ. ಸಮಾಜದ ಸಹಾಯದಿಂದಲೇ ನೀವು ಈ ಹುದ್ದೆಗೆ ಬಂದಿದ್ದೀರಿ. ಈಗ ನೀವು ಬಡ್ಡಿ ಕಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದೀರಿ, ಅಷ್ಟೆ. ಇನ್ನೂ ಅಸಲು ತೀರಿಸಬೇಕಿದೆ" ಎಂದಿದ್ದರು. ಎಷ್ಟು ಸತ್ಯ!! ಈ ಮಾತು ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ, ಎಲ್ಲರೂ ಅನ್ವಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಭ್ರಷ್ಠಾಚಾರವನ್ನು ಒಳ್ಳೆಯ ಆಡಳಿತ ಮಾತ್ರ ಹಿಂದಿಕ್ಕಬಹುದು. ಒಳ್ಳೆಯ ಆಡಳಿತ ಬೇಕೆಂದರೆ ಜನರು ಜಾಗೃತರಾಗಿ ಸರಿಯಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆಯೇ ಎಂದು ಗಮನಿಸುತ್ತಿರಬೇಕು.