ಟಿಪ್ಪು... ಕವಿತಾ... ಕಾರ್ನಾಡ್!- ಎರಡು ನಾಟಕಗಳ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಅವಲೋಕನ (2)

ಟಿಪ್ಪು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಜ್ಞಾನದಾಹಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಇತರ ಅರಸರ ಅರಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುಖಭೋಗ ಸಾಧನಗಳು ದೊರೆತರೆ, ಟಿಪ್ಪುವಿನ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ದೊರೆತದ್ದು ಪುಸ್ತಕಗಳು, ಪ್ರಯೋಗ ಸಾಧನಗಳು, ವಿಜ್ಞಾನ- ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಮತ್ತು ಧರ್ಮ-ಸೂಫಿ ಸಾಹಿತ್ಯಗಳು. ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತಂದೆ ಹೈದರ್ ಅಲಿ, ‘ನಿನಗೊಂದು ಅಮೂಲ್ಯ ಉಡುಗೊರೆ ಕೊಡಬೇಕೆಂದಿದ್ದೆ. ಏನನ್ನು ಕೊಡಲಿ?’ ಎಂದು ಟಿಪ್ಪುವಿನಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಕೊಂಡಾಗ, ಟಿಪ್ಪು, ‘ನನಗೊಂದು ಸುವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಬೇಕು’ ಎಂದು ಕೇಳಿ, ತಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಜ್ಞಾನದಾಹವನ್ನು-ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. ಟಿಪ್ಪುವಿನಲ್ಲಿದ್ದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರು ಕಡೆಗಣಿಸಿದ ಅಂಧಶೃದ್ಧೆಯನ್ನು ಎರಡೂ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಸೊಗಸಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿ, ಟಿಪ್ಪುವಿನ ನೈಜಾಂಶವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ.

ಟಿಪ್ಪು ಓರ್ವರು ಸದ್ಗುಣ ಮನುಷ್ಯರಾಗಿದ್ದರು! ಪರಸ್ತ್ರೀ ಗೌರವ ಅವರಲ್ಲಿತ್ತು. ಕಾರ್ನಾಡರ ನಾಟಕದ ಮೊದಲ ಅಂಕದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಹಿಂದು ಹೆಂಗಸರು ಒಂದು ಹಾಳು ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ

ಮಗ್ನರಾಗಿದ್ದಾಗ, ಗುಡಿಯೊಳಗೆ ಟಿಪ್ಪು ಮತ್ತು ಪೂರ್ಣಯ್ಯರವರ ಪ್ರವೇಶದಿಂದ, ಅವರ ಧ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಭಂಗ ಬಾಧೆಯುಂಟಾಗುತ್ತದೆ.

ಟಿಪ್ಪು : …ನಮ್ಮಿಂದ ನಿಮ್ಮ ಏಕಾಗ್ರತೆಗೆ ಭಂಗವಾಯಿತು. ಕ್ಷಮಿಸಿ, ನಿಮಗೇನಾದರೂ ಬೇಕೇನು?

ಹೆಂಗಸು : ನಮ್ಮ ಏಕಾಂತಕ್ಕೆ ಭಂಗ ಬರದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡರೆ ಸಾಕು.

ಟಿಪ್ಪು : ಖಂಡೀತವಾಗಿ. ನಿಮ್ಮ ಧ್ಯಾನ ಮುಂದುವರಿಯಲಿ. ನಾವು ಬರುತ್ತೇವೆ (ಹೊರಗೆ ಬಂದು)

ಟಿಪ್ಪು : ಪೂರ್ಣಯ್ಯ, ಕೂಡಲೇ ಈ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ದುರಸ್ತು ಮಾಡಿಸಿ, ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಭದ್ರಗೊಳಿಸಿರಿ. ಇವರ ಧ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಮತ್ತೆ ಭಂಗ ಬಾಧೆಯುಂಟಾಗದಿರೋ ಹಾಗೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

ಪೂರ್ಣಯ್ಯ : ಅಪ್ಪಣೆ, ಹುಜೂರ್!

ಟಿಪ್ಪುರವರ ದೇವಭಯ ಅವರ ನಿತ್ಯ ನಡವಳಿಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಪರಸ್ತ್ರೀಯರನ್ನು ಸಹೋದರಿಯಂತೆ ಕಾಣುವುದು ಟಿಪ್ಪುವಿನ ಹುಟ್ಟು ಗುಣವಾಗಿತ್ತು. 

ಕವಿತಾಕೃಷ್ಣರವರ ನಾಟಕದ ದೃಶ್ಯ 5 ರಲ್ಲಿ:

ಹೆಣ್ಣು : ಅಣ್ಣಾ… (ದುಃಖಿಸುವಳು)

ಟಿಪ್ಪು : ಗಾಬರಿಯಾಗಬೇಡ ತಂಗಿ. ಮಕಬೂಲ್, ಮೊದಲು ಆ ಸಹೋದರಿಯ ಕೈ ಬಿಡು. ಆಕೆ ತುಂಬಾ ಕಳವಳಗೊಂಡಿದ್ದಾಳೆ.

ಮಕಬೂಲ್ : ಕಳವಳ ಎಲ್ಲಿ ಬಂತು ಖಾವಂದ್. ಹೆಂಗಸರೆಲ್ಲ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಾಗೆಯೇ, ಅವರು ಗುಪ್ತಗಾಮಿಗಳು.

ಟಿಪ್ಪು : ಬೇಡ. ಪರಸ್ತ್ರೀಯರನ್ನು ಬಯಸುವುದು ಧರ್ಮಬಾಹಿರ. ಬಿಡು ಆಕೆಯ ತಂಟೆಯೇ ಬೇಡ. ಅಬಲೆಯರನ್ನು ಅವಮಾನಿಸಬಾರದು. ಆಕೆ ನನ್ನ ತಂಗಿ.

ಹೆಣ್ಣು : ಅಣ್ಣಾ…sss

ಮುಂದುವರಿಸಿ, ಟಿಪ್ಪು ತುಪಾಕಿಯಿಂದ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸುವನು. ಮಕಬೂಲ್ ಉರುಳಿ ಬೀಳುವನು.

ಮಕಬೂಲ್ : ಏನು ಮಾಡಿದಿರಿ ಖಾವಂದ್?

ಟಿಪ್ಪು : ತಕ್ಕುದ್ದನ್ನೇ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ. ಪರಸ್ತ್ರೀಯವರನ್ನು ಪೀಡಿಸುವವರಿಗೆ ಟಿಪ್ಪು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದೇ ಶಿಕ್ಷೆ. ತಂಗಿ, ಗಾಬರಿಯಾಗಬೇಡ ನಿನ್ನ ರಕ್ಷಣ ಭಾರ ಈ ನಿನ್ನ ಅಣ್ಣ ಟಿಪ್ಪುವಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದು. ಈಗ ಆದ ಅಪಚಾರಕ್ಕೆ ಕ್ಷಮೆಯಾಚಿಸುತ್ತೇನೆ. ತಂಗಿ ಕ್ಷಮಿಸಿದ್ದೇನೆಂದು ಹೇಳು.

ಹೆಣ್ಣು : ಅಣ್ಣಾ, ನಿನ್ನ ಹಿರಿತನಕ್ಕೆ ಶರಣಾಗಿದ್ದೇನೆ.

ಟಿಪ್ಪು : …ತಂಗಿ ನಡೆ. ಇಂದೇ ನಿನ್ನ ಪತಿಯೆಡೆಗೆ ಕಳುಹಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡುವೆ.

ಹೆಣ್ಣು : ಅಣ್ಣ, ನಿನ್ನ ಆ ಆದರ್ಶ ಗುಣ ಅನ್ಯರಾಜರಿಗೆ ಮೇಲ್ಪಂಕ್ತಿಯಾಗಲಿ. ಕೈ ಸೆರೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ತಂಗಿಯೆಂದು ಭಾವಿಸುವ ನಿನ್ನ ಬದುಕು ಬಂಗಾರವಾಗಲಿ.

(ಕನ್ನಡ ಹುಲಿ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್. ದೃಶ್ಯ: 05)

ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ ತಮ್ಮ ಅರಮನೆಯನ್ನು ನಾಲ್ಕು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದರು. ವಾಸಿಸಲು ಒಂದನ್ನು ಮೀಸಲಿಟ್ಟು; ಶ್ರೀಗಂಧ, ಕಾಳು ಮೆಣಸು, ಸಾಂಬಾರ್ ಪದಾರ್ಥ ಮುಂತಾದವುಗಳ ರಫ್ತಿಗಾಗಿ ಗೋದಾಮನ್ನಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ರೇಷ್ಮೆ ಹುಳಗಳ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಅರಮನೆಯಲ್ಲೇ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಬಹುಶಃ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಅರಮನೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ ಅರಸರು ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ಸಿಗಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಟಿಪ್ಪುವಿಗೆ ದುಡಿಯುವ ವರ್ಗದ ಮೇಲೆ, ಅವರ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಕುರಿತಂತೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದಂತಹ ಒಂದು ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಿತ್ತು. ಆ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ 1789ರಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪು ತನ್ನ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲವನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣ ಟಿಪ್ಪುವಿಗೆ ಶ್ರಮಜೀವಿಗಳ ಮೇಲಿರುವ ಕಾಳಜಿ- ಅನುರಾಗ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಟಿಪ್ಪು ಓರ್ವ ರೈತ-ಕಾರ್ಮಿಕರ ಬಂಧುವಾಗಿದ್ದರುವೆಂದೂ ಕಾರ್ನಾಡರು ಮತ್ತು ಕವಿತಾಕೃಷ್ಣರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಮೇರುಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದರು.

ಟಿಪ್ಪುವಿನ ಗಾಂಭೀರ್ಯತೆಗೆ, ಔದಾರ್ಯತೆಗೆ ಸದ್ಗುಣಕ್ಕೆ ನಿಸರ್ಗವೂ ತಲೆ ತಗ್ಗಿತು. ಅವರ ಹತ್ಯೆಯಾಗುತ್ತಲೇ ಎಂದೂ ನಡೆಯದ ಭೀಕರ ಸುಂಟರಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಇತರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ದುರಂತಗಳಿಂದ ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣ ತತ್ತರಿಸಿತು. ಕಾರ್ನಾಡರ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಗತಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಾಗಿದೆ.

ಕಿರಿಮಾನಿ : ನಿಮಗೆ ನೆನಪಿರಬೇಕು- ಸುಲ್ತಾನರ ಶವವನ್ನು ದಫನ ಮಾಡಿ ಐದು ನಿಮಿಷ ಕೂಡ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಭಯಂಕರ ತೂಫಾನು ಬೀಸಲಿಕ್ಕೆ ಶುರುವಾಯ್ತು.

ಮೆಕೆಂಝಿ : ಹೌದು. ನಮ್ಮಿಬ್ಬರು ಸೈನಿಕರು ಸಿಡಿಲು ಬಡಿದು ಸತ್ತರು ಒಬ್ಬ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕೊಚ್ಚಿ ಹೋದ.

ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣದ ಹಿರಿಯರು ಅಂದು ಇತಿಹಾಸಗಾರರಿಗೆ ಹೇಳಿದಂತೆ “ನಮ್ಮ ಇಡೀ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ನದಿ ಕಾವೇರಿ ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉಗ್ರವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೇ, ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು ಸಹ ನಮಗೆ ಕಾವೇರಿ ನದಿ ಎಂದೊಮ್ಮೆ ಉಗ್ರವಾಗಿತ್ತು ಎಂದೂ ಹೇಳಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಕಾವೇರಿಗೆ ಇಂದೇನಾಯ್ತು” ಎಂದು ತಿಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ.

ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನರಿಗೆ ಅಂದು ನಿಜಾಮರು, ಮರಾಠರು ಮತ್ತು ದೇಶದ್ರೋಹಿ ಮೀರ್ ಸಾದಿಕ್, ಪೂರ್ಣಯ್ಯರಂಥವರು ವಂಚಿಸದಿದ್ದರೆ ನಮಗೆ 1800 ರಲ್ಲೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದೊರೆಯುತಿತ್ತು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಗಲಭೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಜಗತ್ತಿನ ಯಾವುದೇ ಶಕ್ತಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ; ಕಾರಣ, ವಿವಿಧತೆಯಲ್ಲಿ ಏಕತೆಗೆ ನಮ್ಮ ಮಣ್ಣು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ವರ್ಗೀಯ ದೇಶದಲ್ಲಿ ದೇವದೂತರಂತಹ ಅರಸ ಟಿಪ್ಪುವಿನ ಆಳ್ವಿಕೆ ಸಾಮರಸ್ಯದಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತು.ಕವಿತಾಕೃಷ್ಣರ ನಾಟಕದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪುವಿನ ನಿಧನದ ನಂತರ ವೆಲ್ಲೆಸ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ,

ವೆಲ್ಲೆಸ್ಲಿ : ಟಿಪ್ಪು ನಿಜಕ್ಕೂ ಗ್ರೇಟ್ ಕಿಂಗ್ ಇದ್ದಾನೆ. ನಂ ಕಂಪೆನಿ ಸರ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ವಾರ್ ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ. ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್, ಟಿಪ್ಪು ದೇಶಪ್ರೇಮ ತುಂಬಾ ದೊಡ್ಡದು ಇದ್ದಾನೆ. ಇವನ ಶವವನ್ನು ಮಿಲಿಟರಿ ಗೌರವರೊಂದಿಗೆ ಮಣ್ಣು ಮಾಡಿರಿ. ಹೈದರ್ ಸಮಾಧಿ ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ ಮಲಗಿಸಿ. ವೀರ ಟಿಪ್ಪುವಿಗೆ ನಮ್ಮ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪೆನಿ ಪರವಾಗಿ ಶೃದ್ಧಾಂಜಲಿ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಹಿನ್ನಲೆ ಹಾಡು…

ಮಹಿಪೂರ ಹುಲಿ ಟಿಪ್ಪು ಘುಡುಘಡಿಸಿದ

ಶ್ರೀರಂಗನ ನೆಲದ ಚಿರನಿದ್ರೆ ಮಾಡಿದ ||

ತಮ್ಮ ಅಮೂಲ್ಯ ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ನಾಟಕಕಾರ ಕವಿತಾಕೃಷ್ಣರು, “ಟಿಪ್ಪು ಬಗ್ಗೆ ಈ ವರೆಗೂ ಸಂದಿಗ್ದ ವಿಚಾರಗಳು ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿವೆ. ಆತ ನಿಷ್ಕರುಣಿ, ಕ್ರೂರಿ, ಹಿಂದು ವಿರೋಧಿ ಎಂದವರೂ ಉಂಟು. ಟಿಪ್ಪು ಓರ್ವ ಮಹಾವೀರ. 18ನೇಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಆಂಗ್ಲರ ವಿರುದ್ಧ ಸಮರ ಸಾರಿ ಕಲಿತನದಿಂದ ಮೆರೆದ ವೀರ. ಭಾರತೀಯ ಆಳರಸರು ಈತನ ವಹಿಸಿದ್ದರೆ ಇನ್ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲಭಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕೆ, ಬದಲಾಗಿ ಪರಂಗಿಯವರ ಪಕ್ಷ ವಹಿಸಿ, ಟಿಪ್ಪು ವಿನಾಶಕ್ಕೆ ಎನ್ನುವ ಬದಲಾಗಿ ದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ವಿನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದರು. ಟಿಪ್ಪುವಿನ ನಿಜವನ್ನಿಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದ್ದೇನೆ” ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಟಿಪ್ಪುವಿನ ಮೃತ್ಯುವಾದರೂ, ಅವನ ಧೀರ ಸೈನಿಕರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದರು. ದ್ರೋಹಿ ಮೀರ್ ಸಾದಿಕ್, ಪೂರ್ಣಯ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಟಿಪ್ಪುವಿನ ಸಾವಿನ ಸುದ್ದಿ ಕೇಳಿ ತಂಪು ಪಾನೀಯ ಕುಡಿದರು. ಕಾರ್ನಾಡರ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕಿರಮಾನಿ ಈ ದ್ರೋಹಿಗಳ ದ್ರೋಹವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಮೆಕೆಂಝಿಗೆ ಹೇಳುವ ಸಂದರ್ಭವುಂಟು. ಟಿಪ್ಪುವಿನ ಹೋರಾಟ, ತ್ಯಾಗ ಇಂದು ಕೇವಲ ಇತಿಹಾಸ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಸೆರೆಯಾಗಿದೆ. ಆ ಪುಟಗಳನ್ನು ತೆರೆದು ಓದುವಷ್ಟು ತಾಳ್ಮೆ, ಪುರುಸೊತ್ತು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ. ನಿಜಕ್ಕೂ ಕಾರ್ನಾಡರ ನಾಟಕದ ಕೊನೆಯ ನುಡಿ ಮುತ್ತುವಿನಷ್ಟು ಅಮೂಲ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಕಿರಮಾನಿ : ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಹೊರಗಟ್ಟಿ ರಾಜಧಾನಿಯಾದ ಕಲ್ಕತ್ತೆಯಲ್ಲಿ ನಜರ ಕೈದಿಯಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಯಿತು. ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷಗಳೊಳಗೆ ಇಂಗ್ರಜರು ಮರಾಠ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನೇ ಕಬಳಿಸಿ ಬಿಟ್ಟರು. ಕೊನೆಗೂ ನನಸಾದದ್ದು ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನನ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಯೇ ಹೊರತು ಅವನ ಕನಸಲ್ಲ.

(ತಡೆದು)

1947ರಲ್ಲಿ ಈ ನಾಡು ಸ್ವತಂತ್ರವಾದಾಗ, ಭಾರತದ ಹೊಸ ಸರಕಾರ ಬ್ರಿಟಿಷರೆದುರಿಗೆ ಜೊಲ್ಲು ಸುರಿಸಿದ ರಾಜರು-ಮಹರಾಜರುಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಕೋಟ್ಯಾವಧಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಪಿಂಚಣಿ-ಪ್ರಿವಿ ಪರ್ಸ್ ಕೊಟ್ಟು ಘೋಷಿಸುವ ಹೊಣೆ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡಿತು. ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ವಂಶಜರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕಲ್ಕತ್ತೆಯ ಕೊಳಚೆ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಳೆಬಾಳು ತಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ಕನ್ನಡ ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ನಿಧಿಗೆ ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡರು ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆ ಅಪಾರ. “When we love, we always strive to become better than we are” – Paulo Coelho, The Alchemist.

ಕಾರ್ನಾಡರು ತಮ್ಮ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವಾಗ ಅದನ್ನು ಸವಾಲಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಒಲವಿನಿಂದ ರಚಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. “ನನಗನಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ ಕಾರ್ನಾಡ್ ‘ನುಡಿ’ ಹಿಡಿಯುವ ಬದಲು ನಾಟಕದ ‘ನಾಡಿ’ ಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ. ನಾಡಿ ಹಿಡಿಯುವುದೇ ನಾಟಕಕಾರನ ಕೆಲಸ. ಅದನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದರೆ ನುಡಿ ತಾನಾಗಿ ಒಡಮೂಡುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಕಾರ್ನಾಡರ ನಾಟಕ ಜಾಣ್ಮೆಯನ್ನು ಮೆಚ್ಚುತ್ತ ಬಿ.ವಿ.ಕಾರಂತರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದರು. ಇಪ್ಪತ್ತನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಂಗಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ಬದಲಾವಣೆಯ ರೂವಾರಿಯಾದ ಕಾರ್ನಾಡರು, ಐರೋಪ್ಯ-ಗ್ರೀಕ್ ದೇಶಗಳ ರಂಗತಂತ್ರಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿ, ಭಾರತೀಯ ರಂಗ ರಸಿಕರನ್ನು ಚಕಿತಗೊಳಿಸಿದರು.

ಈ ಇಬ್ಬರು ನಾಟಕಕಾರರು ತಮಗೆ ದೊರೆತ ಸದವಕಾಶವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ, ಸತ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದು ಟಿಪ್ಪುವಿನ ನೈಜತೆಯನ್ನು ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗು ರಂಗಮಂಚದ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡರು ಮೂಲತಃ ಇತಿಹಾಸ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು. ಇವರು ಇತಿಹಾಸದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪಲಕು ಪಲಕಾಗಿ ಒಂದರ ಮಗ್ಗುಲಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದನ್ನಿಟ್ಟು ನೋಡುವ ರೀತಿಯಿಂದಾಗಿಯೇ ಕಾರ್ನಾಡರ “ಟಿಪೂ ಸುಲ್ತಾನ್ ಕಂಡ ಕನಸು” ಎಂಬ ನಾಟಕ ಉದ್ಭವವಾಗಿದೆ.

ಮಹಾಪುರುಷರನ್ನು, ವಿದ್ವಾಂಸರನ್ನು ಧರ್ಮ, ಜಾತಿ, ಕುಲ, ಭಾಷೆ ಮೊದಲಾದ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರೀತಿಸುವುದು ಅಥವಾ ದ್ವೇಷಿಸುವುದು ತರವಲ್ಲ; ಬದಲಾಗಿ, ಅವರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅನುಸರಿಸುವುದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ ಪೂರಕವಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಹಿಡಿತಬೇಕೆಂದು ಬರೆಯಬೇಕೆಂದು ಕಡ್ಡಾಯವಿಲ್ಲ. ಯಾವ ಕೃತಿಯಲ್ಲೇ ಆದರೂ ಸತ್ಯವನ್ನು ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರ ಮುಂದಿಡುವುದು ಸಾಹಿತಿಗಳ-ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಕವಿತಾಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಗಿರೀಶ್ ಕಾರ್ನಾಡ್ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅದಕ್ಕೆ ಬದ್ಧತೆ ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲದೇ, ಪೂರ್ವಗ್ರಹ ಪೀಡಿತರಿಗೆ ತಮ್ಮ ನಾಟಕದಲ್ಲೇ ಜರೆದು, ವಿಮರ್ಶಕರ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕಾರ್ನಾಡರು ತಮ್ಮ ನಾಟಕಕ್ಕಾಗಿ ಹದಿನೈದು ಆಧಾರ ಗ್ರಂಥಗಳ ನೆರವು ಪಡೆದರು. ಕಾರ್ನಾಡರ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸಗಾರ ದಿಗ್ಗಿಜರ ಚರ್ಚೆಗಳ ನಡುವೆ ಹಿಮ್ಮಿಂಚಿನಿಂದ ವರ್ತಮಾನ ಮತ್ತು ಭೂತಗಳು ಒಂದರೊಳಗೊಂದು ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಂತೆ ನಾಟಕವೂ ಮೂರ್ತರೂಪವನ್ನು ತಾಳಿದೆ. ಆದುದರಿಂದಲೇ, ಕವಿತಾಕೃಷ್ಣರ ನಾಟಕಕ್ಕಿಂತ ಕಾರ್ನಾಡರ ನಾಟಕವು ನನಗೆ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚು. ಹಲವು ಕಾರಣಗಳಿಂದಲೇ ಕಾರ್ನಾಡರ “ಟಿಪೂ ಸುಲ್ತಾನ ಕಂಡ ಕನಸು” ಓದಲೇ- ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ನಾಟಕವಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ!!

***

*ಗ್ರಂಥಋಣ :*

ಕಾರ್ನಾಡ್, ಗಿರೀಶ್. “ಟಿಪೂ ಸುಲ್ತಾನ್ ಕಂಡ ಕನಸು.” ಧಾರವಾಡ: ಮನೋಹರ ಗ್ರಂಥ ಮಾಲಾ, 2012.

ಆಚಾರ್ಯ, ಕವಿತಾಕೃಷ್ಣ. “ಕನ್ನಡ ಹುಲಿ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್.” ಮೈಸೂರು: ತನು ಮನು ಪ್ರಕಾಶನ, 2010.

ಕೋ. ಚೆನ್ನಬಸಪ್ಪ. “ಹಿಂದು ಧರ್ಮ ರಕ್ಷಕ ಟೀಪೂ ಸುಲ್ತಾನ್.” ಬೆಂಗಳೂರು: ನವಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರಕಾಶನ, 2016.

ಹುಸೈನ್, ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಸಗೀರ್. “ಟೀಪು ಸುಲ್ತಾನ್: ಎ ಲೈಫ್ ಹಿಸ್ಟರಿ”, ನವ ದೆಹಲಿ: Institute of Objective Studies, 2019.

ನದ್ವಿ, ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಇಲ್ಯಾಸ್. “ಸೀರತ್-ಎ-ಸುಲ್ತಾನ್ ಟೀಪು ಶಹೀದ್”, ಲಖನೌ: ಮಜಲೀಸ್ ತಹಕೀಕಾತ್-ವ-ನಶ್ರಿಯಾತ್-ಎ-ಇಸ್ಲಾಮ್ ನದ್ವಾ. 1996.

ಮೂಡುಸಗ್ರಿ, ಹಯವದನ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ್. “ಸೌಹಾರ್ದ ಸಂಕಲನ”, ಉಡುಪಿ: ಸೌಹಾರ್ದ ಪ್ರಕಾಶನ,

2016.

(ಮುಗಿಯಿತು)

-ಶಿಕ್ರಾನ್ ಶರ್ಫುದ್ದೀನ್ ಎಂ, ಮಂಗಳೂರು

ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ: ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ತಾಣ