ಪಕ್ಷಿಗಳ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಮಂಡಗದ್ದೆಗೆ ಬನ್ನಿ...
ಶಿವಮೊಗ್ಗದಿಂದ 32 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಮಂಡಗದ್ದೆ ಪಕ್ಷಿಧಾಮ ಎಲ್ಲಾ ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರೇಮಿಗಳಿಗೆ ರಮಣೀಯ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಇದು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಸಮೀಪದ ಮಂಡಗದ್ದೆ ಗ್ರಾಮದ ತುಂಗಾ ನದಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಸುಂದರವಾದ ಅಭಯಾರಣ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸೊಲ್ಲಾಪುರ - ಮಂಗಳೂರು ಹೆದ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೆಲವೇ ಪಕ್ಷಿಧಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಶಿವಮೊಗ್ಗದ ಬಳಿ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. 1.14 ಎಕರೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ಮಂಡಗದ್ದೆ ಪಕ್ಷಿಧಾಮವು ಭಾರತದ 20 ಪ್ರಮುಖ ಪಕ್ಷಿಧಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಮಲೆನಾಡು ಪ್ರದೇಶದ ಕೆಲವು ಪಕ್ಷಿಧಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಬಲವಾದ ತುಂಗಾ ನದಿಯ ಘರ್ಜಿಸುವ ನೀರು ಸುಂದರವಾದ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಗೂಡುಕಟ್ಟುವ ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದರಿಂದ ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಈ ತಾಣವು ಶಿವಮೊಗ್ಗದಿಂದ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ನಡುವಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ತಲುಪಬಹುದು. ಶೆಟ್ಟಿಹಳ್ಳಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಒಂದು ಭಾಗವಾದ ಮಂಡಗದ್ದೆ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಜುಲೈನಿಂದ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ವರೆಗೆ ಇಲ್ಲಿ 5,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪಕ್ಷಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಪಕ್ಷಿ ಗೂಡುಕಟ್ಟಲು ವಲಸೆ ಬರುತ್ತದೆ . ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಮೂರು ಜಾತಿಗಳೆಂದರೆ ಡಾರ್ಟರ್ಸ್, ಮೀಡಿಯನ್ ಎಗ್ರೆಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮೊರಂಟ್ಸ್. ವಿಲಕ್ಷಣವಾದ ಪುಟ್ಟ ದ್ವೀಪವು ಮೇಡನ್ ಎಗ್ರೆಟ್, ಪೈಡ್ ಕಿಂಗ್ಫಿಷರ್, ವೂಲಿ ನೆಕ್ ಸ್ಟಾಕ್, ನೈಟ್ ಹೆರಾನ್ಗಳು, ಓಪನ್-ಬಿಲ್ಡ್ ಕೊಕ್ಕರೆಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಪಕ್ಷಿಗಳು ಗೂಡುಕಟ್ಟಲು ಮರಗಳ ಮೇಲಿನ ಕೊಂಬೆಗಳಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಮಾನ್ಸೂನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಊದಿಕೊಂಡ ತುಂಗಾ ನದಿಯಿಂದ ದ್ವೀಪವು ಭಾಗಶಃ ಮುಳುಗುತ್ತದೆ.
ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಉತ್ತಮವಾದ ಋತುವು ಜುಲೈ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ, ಆಗಸ್ಟ್ ಗರಿಷ್ಠವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಮಂಡಗದ್ದೆ ಪಕ್ಷಿಧಾಮಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಆಗಸ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತವೆ. ನೀವು ಸ್ಥಳವನ್ನು ಸುತ್ತಾಡಿದರೆ ಅಥವಾ ಚಾರಣ ಮಾಡಿದರೆ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಚಿಲಿಪಿಲಿಯಿಂದ ನೀವು ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತರಾಗುತ್ತೀರಿ. ಆದರೂ ಈ ಪಕ್ಷಿಧಾಮದ ಉಳಿವಿಗಾಗಿ - ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ನಾವೆಲ್ಲ ಸಾಕಷ್ಟು ಶ್ರಮಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.
ಬೇಸಿಗೆಯ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯು ಕೊರಾಕಲ್ ರೈಡ್ಗಳಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ನೋಡ ಬಹುದಾಗಿದೆ. ಮಂಜು ಮುಸುಕಿದ ಮುಂಜಾನೆ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲು ಹಲವಾರು ಅವಕಾಶಗಳೊಂದಿಗೆ ರಮಣೀಯ ಭೂದೃಶ್ಯವು ಎಲ್ಲಾ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯ ಪ್ರಕೃತಿಯ ನಿಜವಾದ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಪಕ್ಷಿಗಳ ಕಲರವಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಪ್ಪಿ - ಒಪ್ಪಿ - ಆಲಿಸಿ ಸಂತಸ ಗೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಚಿತ್ರ - ಬರಹ : ರಮೇಶ ನಾಯ್ಕ, ಉಪ್ಪುಂದ, ಬೈಂದೂರು