ಪರಾಗದಾನಿಗಳನ್ನು ಉಳಿಸೋಣ ಬನ್ನಿ…! (ಭಾಗ ೩)

ಪರಾಗದಾನಿಗಳನ್ನು ಉಳಿಸೋಣ ಬನ್ನಿ…! (ಭಾಗ ೩)

ಇದಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಗೊತ್ತುಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲವಾದರೂ ಕೆಲವು ಮಾನವಕೃತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಬೊಟ್ಟು ಮಾಡಬಹುದು. 

ಆಹಾರದ ಕೊರತೆ: ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಜೀವಿಯ ಸಂತತಿ ಉಳಿಯಬೇಕಿದ್ದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಹೇರಳವಾಗಿ ಆಹಾರದ ಲಭ್ಯತೆ ಇರಬೇಕು. ಅದು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಆಹಾರವೇ ಆಗಿರಬೇಕು. ಇಂದು ಹೂ ಬಿಡುವ ಸಸ್ಯ ಸಂಕುಲಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ. ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಭೂ ಬಳಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದು, ಕೆಲವು ಕೃಷಿಗೂ ಮತ್ತೆ ಕೆಲವು ಉದ್ದಿಮೆ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೂ ಕಾಡು, ಗಿಡ ಗಂಟಿಗಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ ಭೂಮಿ ಬಳಕೆಯಾದ ಕಾರಣ ಸಸ್ಯ ಸಂಕುಲಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಹೂವಿನ ಲಭ್ಯತೆ ಇಲ್ಲದಾಗಿ ಪರಾಗ ದಾನಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹೂವು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಪರಾಗದಾನಿಗಳಿಗೆ ಕೆಲಸ ಇಲ್ಲ. ಆಹಾರ ಇಲ್ಲ. ಅವುಗಳ ಸಂತತಿಯು ತನ್ನಿಂತಾನೇ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ನೀರಿನ ಕೊರತೆ: ಹೊಲದ ಕೆರೆ ಪಕ್ಕ, ಟಾಂಕಿ ಪಕ್ಕ, ನಳ್ಳಿ ಪಕ್ಕ, ನೀರು ಸೋರಿಕೆಯಾಗುವ ಪೈಪಿನ ಬಳಿ, ಹಾಗೆಯೇ ಕೊಳಚೆ ನೀರು ಸಂಗ್ರಹವಾಗುವ ಕಡೆ ಬೇಸಿಗೆಯ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಜೇನು ನೊಣಗಳು ನೀರಿನ ತೃಷೆ ನೀಗಿಸಲು ಬರುವುದನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲಾ ಕಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಇವು ನೀರು ಕುಡಿಯುವುದಕ್ಕಾಗಿ, ಎಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಆಶ್ರಯ ಇದೆಯೋ, ಅಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಬರಬೇಕಾದರೆ ಅವು ಎಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮಳೆಯ ಹಂಚಿಕೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ. ತಾಪಮಾನ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಬೆಟ್ಟ ಗುಡ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯ ಸಂಕುಲಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹಿಂದಿನಂತೆ ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಅಧಿಕ ಮಳೆಯಾಗುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ೬ ತಿಂಗಳು ಮಳೆಯಾದರೂ ನಂತರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ ಬಿಸಿಯಾಗಿ ಸಸ್ಯ ಸಂಕುಲಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಗುರುವಿಕೆ ಇದ್ದರೂ ಸಹ ಅದಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿ ಇಲ್ಲ. ಶಕ್ತಿ ಇಲ್ಲದ ಚಿಗುರಿನಲ್ಲಿ ನಿಶ್ಶಕ್ತಿಯ ಹೂ ಗೊಂಚಲೇ ಮೂಡುತ್ತವೆ. ಬಿಡುವ ಹೂವುಗಳಲ್ಲಿ ಮಕರಂದ ಮಧು ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತವೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನೀರು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಉಳ್ಳ ಮಣ್ಣು ಇರುವ ಭೂಮಿ ಕೃಷಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟು ಅಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯ ಸಂಕುಲಗಳ ಬದಲಿಗೆ ಬೆಳೆಗಳು ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಬಂಜರು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕುರುಚಲು ಸಸ್ಯಗಳು ಶಕ್ತಿ ರಹಿತ ಹೂ ಬಿಟ್ಟು ಅವುಗಳು ಪರಾಗದಾನಿಗಳಿಗೆ ಇದ್ದೂ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲದ ಹೂವುಗಳಾಗಿವೆ. ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಅಭ್ಯಸಿದ್ದೇ ಆದರೆ ಪರಾಗದಾನಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯೇ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ. ಹಿಂದೆ ಆ ಜಾತ್ರೆಗೆ, ಈ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ವಾಯುಭಾರ ಕುಸಿತ ಉಂಟಾಗಿ ಮಳೆ ಬರುವ ವಾಡಿಕೆ ಇತ್ತು. ಈಗ ಬಂದರೆ ಧಾರಾಕಾರ ಮಳೆ, ನಿಂತರೆ ಬಟ್ಟ ಬರ. ಇದು ಜೀವ ವೈವಿಧ್ಯಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಮೇಲೆ ನೇರ ಹೊಡೆತ ಕೊಟ್ಟಿದೆ. 

ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಜೇನು ಹಿಂಡುವಿಕೆ: ಜೇನು ನೊಣಗಳ ನಾಶಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣ,ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ವಿಧಾನದ ಜೇನಿನ ಸಂಗ್ರಹಣೆ. ಕೆಲವು ಜೇನು ತೆಗೆಯವವರು ಹೆಜ್ಜೇನು, ತೊಡುವೆ ಜೇನು ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುವಾಗ ಹೊಗೆ ಹಾಕಿ,ಬೆಂಕಿ ಹಾಕಿ ನೊಣಗಳನ್ನು ಓಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ನೊಣಗಳು ಕಚ್ಚದೆ ಇರಲು ತಂಬಾಕು ಮುಂತಾದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿ ಅದರ ಹೊಗೆ ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹೊಗೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೆಂಕಿಯನ್ನೂ ಉರಿಸುವುದೂ ಇದೆ. ಇದು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಅಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಜೇನಿನ ಉತ್ಪಾದನೆ ಆಗುವುದೇ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ. ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಜೇನು ನೊಣಗಳು ಹಾರಿ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಅಮಲು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ತಲೆ ಸುತ್ತಿ ಬಂದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಜೇನು ಕುಟುಂಬದ ಮುಖ್ಯ ಆಡಳಿತಗಾರ ರಾಣಿ ನೊಣಕ್ಕೆ ಘಾಸಿಯಾಗಿ ಅದು ಸಂತಾನ ಶಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಆ ಕುಟುಂಬವೇ ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಜಾಗ ಅತಿಕ್ರಮ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಇರುವ ಸುಲಭ ಉಪಾಯ, ರಾತ್ರೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ಕೊಡುವುದು. ಬೆಂಕಿ ಕೊಟ್ಟು ಅತಿಕ್ರಮ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟು ನಂತರ ಆ ಜಾಗವನ್ನು ಅತಿಕ್ರಮ ಮಾಡುವುದು ಸುಲಭ. ಇದು ಜೇನು ಸಂತತಿ ಅಲ್ಲದೆ ಇನ್ನಿತರ ದುಂಬಿಗಳ ನಾಶಕ್ಕೆ ಸಹ ಒಂದು ಕಾರಣವಾಗಿ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ.

ಬೆಳೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೇನು: ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಡು ಕಡಿಯಲ್ಪಟ್ಟು ಬೆಳೆ ಬೆಳೆದಾಗ ಸಹಜವಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯ ಸಂಕುಲಗಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ ತಾನೇ ಎಂಬ ತರ್ಕ ಇದ್ದರೂ ಸಹ ಬೆಳೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪರಾಗದಾನಿಗಳಿಗೆ ದೊರೆಯುವ ಆಹಾರಕ್ಕೂ ಕಾಡು ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ಆಹಾರಕ್ಕೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ. ಅಡಿಕೆ, ತೆಂಗು, ದ್ರಾಕ್ಷಿ, ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ, ಸೇಬು, ಈರುಳ್ಳಿ, ಮಾವು, ಹುಚ್ಚೆಳ್ಳು ಸಾಸಿವೆ,ಮುಂತಾದ ಕೆಲವು ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರಾಗದಾನಿಗಳಿಗೆ ಬೇಕಾಗುವ ಆಹಾರ ದೊರೆಯುತ್ತದೆಯಾದರೂ ಅವು ಕೆಲವು ಋತುಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. ಅದಲ್ಲದೆ ಈ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ರೈತರು ಸಾಕಷ್ಟು ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ಕಾರಣ ಅವುಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.ಆದರೂ ಇಂದು ಪರಾಗದಾನಿಗಳ ಉಳಿವಿಗೆ ನೆರವಾದವರು ಎಂದರೆ ರೈತರು ಎನ್ನಬಹುದು. ಅವರ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಬೆಳೆಗಳ ದೆಶೆಯಿಂದಲೇ ಅಲ್ಪಸ್ವಲ್ಪವಾದರೂ ಪರಾಗದಾನಿಗಳು ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ.

ಕೀಟ ನಾಶಕಗಳು: ಪರಾಗದಾನಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ಬೆಳೆ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ಕೀಟನಾಶಕಗಳೂ ಒಂದು ಕಾರಣ. ಕೆಲವು ಕೀಟನಾಶಕಗಳು ಜೇನು ನೊಣಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣ ಕೊಲ್ಲದೆ ಇದ್ದರೂ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕೊಲ್ಲುತ್ತವೆ. ಮತ್ತೆ ಕೆಲವು ತಕ್ಷಣ ಕೊಲ್ಲುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪರಾಗದಾನಿಗಳ ಸಂತತಿ ಕ್ಷೀಣವಾಗುತ್ತವೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಕವಾದ ಬೆಳೆ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಶಿಕ್ಷಣ ದೊರೆಯುತ್ತಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ರೈತರು ಈ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣಾಕಾಂಕ್ಷಿಗಳಲ್ಲ. ಆ ಕಾರಣದಿಂದ ಹಳೇ ತಲೆಮಾರಿನ ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಗೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅದನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮಾರಾಟಗಾರೂ ಸಹ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾರ್ಜಿನ್ ನ ಆಶೆಗೆ ಕಳಪೆ ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು ನಮ್ಮ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಕಂಡು ಬರುವ ಸಮಸ್ಯೆ. ಇದರಿಂದ ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಉಂಟಾಗಿ ಪರಾಗ ದಾನಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿನ ಕೀಟನಾಶಕಗಳು ಬಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕೀಟಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಹಾನಿಯಾಗುವಂತದ್ದು ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇದೆಯಾದರೂ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಕೀಟನಾಶಕಗಳ ಸಿಂಪರಣೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ವಿಷ ಪೂರಿತ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಣ್ಣಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದಾಗಲೂ ಅವು ಪರಾಗಕಣಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಲ್ಪಟ್ಟು ಪರಾಗದಾನಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ದುಂಬಿಗಳ ಚಯಾಪಚಯ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಈಗಿನ ಅಂತರ್ ವ್ಯಾಪೀ ಕೀಟನಾಶಕಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇವು ಜೇನಿನ ಮೇಣದಲ್ಲೂ ಅಲ್ಪ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸೇರಲ್ಪಟ್ಟು ತೊಂದರೆ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಬರೇ ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಜೇನು ಸಾಕುವವರು ಜೇನು ನೊಣದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳೂ ಸಹ ಇವುಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ತಂಬಾಕು ಮತ್ತು ಪರಾಗದಾನಿಗಳು: ತಂಬಾಕಿನ ವಾಸನೆಗೆ ಪರಾಗದಾನಿಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಸಾಯುತ್ತವೆ. ತಂಬಾಕು ಬಳಕೆ ಮಾಡುವವರು ಜೇನು ವ್ಯವಸಾಯ ಮಾಡಿದರೆ ನೊಣಗಳು ಸತ್ತು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ತಂಬಾಕು, ಗುಟ್ಕಾ ಸೇವನೆಯ ಹವ್ಯಾಸ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವ ಕಾರಣ ಅದನ್ನು ಎಲ್ಲೆಂದರಲ್ಲಿ ಉಗುಳುವುದು ಇದೂ ಸಹ ಪರಾಗದಾನಿಗಳ ನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು.

(ಇನ್ನೂ ಇದೆ)

ಅನುಭವ ಮಾಹಿತಿ: ರಾಧಾಕೃಷ್ಣ ಹೊಳ್ಳ

ಚಿತ್ರಗಳು: ಅಂತರ್ಜಾಲ ತಾಣ