ರೈತ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಶುಭಾಶಯಗಳು
ಗಝಲ್
ಅನ್ನದಾತ ಜಗದ ಕಣ್ಣಿವ ಅಪ್ಪಟ
ರೈತ ದುಡಿಯುತಿಹನು ದೇವ|
ಕನ್ನೆನೆಲವ ಹಸನು ಮಾಡುತ ಬೆವರ
ಇಳಿಸಿ ನಡೆಯುತಿಹನು ದೇವ||
ಹಸಿವಿಗೆ ತಂಪಾಗಿ ಲೋಕ ತಣಿಸುವ
ಕಾಯಕ ಬಂಧು ಕೃತಕೃತ್ಯನು|
ಉಸಿರಿಗೆ ನೆರವಾಗಿ ಜೀವ ಉಳಿಸುವ
ಭಾವಜ್ಞ ದಣಿಯುತಿಹನು ದೇವ||
ಬದುಕಿಗೆ ಹೆಸರಾಗಿ ಚೈತನ್ಯ ಹೆಚ್ಚಿಸೊ
ನವೀನ ಮಾದರಿಯ ಧರ್ಮಾತ್ಮ|
ಕದಕರಿಂದ ಬೆಳೆಗೆ ತಥ್ಯ ಬೆಲೆಯಿಲ್ಲದೆ
ನಿತ್ಯವು ಕುಸಿಯುತಿಹನು ದೇವ||
ಹಸಿರಿಗೆ ನೆರಳಾಗಿ ಭೂತಾಯಿ ಒಡಲನು
ಸಮೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲು ಒಪ್ಪ ಮಾಡುವನು|
ಕೆಸರಲಿ ದಿನವೂ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುತ
ಖುಷಿಯಲಿ ಕುಣಿಯುತಿಹನು ದೇವ||
ಬಾಳಿಗೆ ಭರವಸೆಯ ಬೆಳಕ ತುಂಬುತ
ಅಭಿಜ್ಞಾಳ ಮನದಿ ನೆಲೆಸಿರುವನು|
ಕೇಳುವ ತುಳಿಯುವ ಮನಗಳಿಗೆ ಅವನು
ಕಷ್ಟದಲು ಮಣಿಯುತಿಹನು ದೇವ||
***
*ನಮ್ಮ ರೈತ* (ಭಾಮಿನಿ ಷಟ್ಪದಿ)
ಲೋಕ ಬೆಳಗುವ ದಿವ್ಯ ಮೂರ್ತಿಯು
ನಾಕ ಮಾಡುತ ಧರೆಯ ಮಡಿಲನು
ದೇಕುತಿರುತಿಹ ನಿತ್ಯ ಹೊಲದಲಿ
ದಣಿದ ಜೀವವಿದು|
ನೂಕು ನುಗ್ಗಲು ಜನರ ಗುಂಪಲು
ಬೇಕು ಬೇಡುವನರಿತು ಸಾಗುವ
ಬಾಕಿಯುಳಿಸದೆ ಭುವಿಯ ಕಾರ್ಯವ
ಮಾಡೊ ನಿಸ್ವಾರ್ಥಿ||
ಹಸಿರ ಸೇಚಿಸಿ ಚಂದ ಗೊಳಿಸುತ
ನಸುಕು ಕಾಲದೊಳೆದ್ದು ದುಡಿಯುತ
ಕೆಸರು ಧರಣಿಗೆ ಚೆಲುವ ಮಾಡಿ
ನಿಂತು ನೋಡಿಹನು|
ಸಸಿನೆಯಿಂದಲೆ ಹಸನು ಮಾಡಿಸಿ
ಬೆಸೆದ ಬಂಧವ ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುತ
ತಸಕುಗೊಳ್ಳುವ ಪಾಪ ರೈತನು
ನಿತ್ಯ ಮರುಗುವನು||
ಭವದ ಭಯವನು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ
ದವನ ಸೂಸುವ ಬೆಳೆಯ ಬೆಳೆಯುತ
ಸವಿದ ಭಾವದ ದಿವ್ಯ ಹೂರಣ
ಮೆಚ್ಚಿ ನಡೆಯುವನು|
ತವಕದಿಂದಲೆ ಕುಗ್ಗಿ ಹೋಗುವ
ಬೆವರ ಸುರಿಸುತ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ
ಧವಸ ಧಾನ್ಯವ ಬೆಳೆದು ನಲಿದರು
ಕಷ್ಟ ಕಾರ್ಪಣ್ಯ||
ಮಳೆಯ ಮಾಟಕೆ ಕುಸಿದು ಬೀಳುತ
ಬೆಳೆದ ಬೆಳೆಗೂ ಬೆಲೆಯು ಸಿಗದೇ
ಕಳೆಯು ಕುಂದಿದೆ ರೈತ ಮೊಗವದು
ಭಾರಿ ಭಂಗದಲಿ|
ತೊಳೆಯಬೇಕಿದೆ ಮನದ ಕೊಳೆಯನು
ಬಳಕೆ ಮಾಡದ ವಸ್ತು ವಿಷಯದ
ಹಳತು ಹೊಸತಿನ ಭವ್ಯ ಸಂಗಮ
ಕೂಗಿ ಕರೆದಿರಲು||
ಅನ್ನ ನೀಡುತ ಜಗವ ರಕ್ಷಿಸಿ
ತನ್ನ ಹೆಸರಲಿ ನೋವು ಬರೆಸುತ
ಭಿನ್ನ ರೂಪದಿ ಮನವ ಗೆದ್ದು ನೋವ
ಪಡುತಿಹನು|
ಚಿನ್ನದಂತಹ ಬೆಳೆಯ ತೆಗೆದರು
ಕನ್ನ ಹಾಕುವ ಮಂದಿ ಮುಂದೆಯೆ
ಮನ್ನದಿಂದಲೆ ಬದುಕ ಸವೆಸುತ
ದುಡಿವ ಯೋಗಿಯಿವ||
-*ಅಭಿಜ್ಞಾ ಪಿ ಎಮ್ ಗೌಡ*