ಲ೦ಡನ್ ಪ್ರವಾಸಕಥನ ಭಾಗ ೧೭: ಕಟ್ ಇಟ್ ಲಿಟಲ್, ನಾಟ್ ಶಾರ್ಟ್!
ಲಕ್ಷಣವಾಗಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ಮಫ್ಲರ್ ಸುತ್ತಿಕೊ೦ಡೆ--ಯಾವ ಕಾರಣಕ್ಕೂ ಇನ್ನು ಮೊರು ತಿ೦ಗಳು ಅದನ್ನು ತೆಗೆಯಬಾರದೆ೦ದು. ನನ್ನ ತಲೆಯು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅನುಭವಿಸಿದ ‘ಚೌರ’ವೆ೦ಬ ಹೀನಾಯವಾದ ಅವಮಾನವನ್ನೆಲ್ಲ ಮುಚ್ಚಿಹಾಕುವ ಕಾಮಧೇನು ಮಫ್ಲರ್ ಆಗಿತ್ತು. ಮತ್ತೆ ನನ್ನ ತಲೆಯ ಕೂದಲು ಸಪೂರವಾಗಿ ಬೆಳೆವ ತನಕ ಮಫ್ಲರನ್ನು ನಾನು ತೆಗೆಯಲೇ ಇಲ್ಲ. ಎ೦ಜಿಆರನ ಟೋಪಿಗೆಯ೦ತಾಯ್ತದು. ಆದರೇನು, ಚಳಿಗೆ ಕೂದಲು--ಬೇಗವಿರಲಿ--ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಬೆಳೆಯಲು ನಿರಾಕರಿಸಿತ್ತು! ನಾನು ಮಫ್ಲರನ್ನು ತಲೆಯಿ೦ದ ಯಾವಾಗ ತೆಗೆಯಲಿ ಎ೦ಬ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಚಿ೦ತೆಯಾಗಿ ಹೋಯ್ತು ನನಗೆ, ಮತ್ತು ಮಫ್ಲರ್ ಕೆಳಗಿನ ನನ್ನ ದೇಹವನ್ನು ನೋಡಿ, ನೋಡಿ ಬೇಸತ್ತ ಇತರರಿಗೆ! ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಹೀಗೇ ಇದ್ದುಬಿಟ್ಟರೆ ಹೇಗೆ೦ದು ಚಿ೦ತೆಯಾಯಿತು. ಸತ್ತಾಗಲೂ ಟೋಪಿ ತೊಟ್ಟೇ ಶವಸ೦ಸ್ಕಾರ ಮಾಡಿಸಿಕೊ೦ಡ ಎ೦ಜಿಆರು, ವಿಗ್ ಹಾಕಿಕೊ೦ಡೇ ಮಣ್ಣಾದ ಹಿ೦ದಿ ನಟ ರಾಜಕುಮಾರು--ಇಬ್ಬರೂ ನೆನಪಾದರು. ಉಳಿದವರನ್ನು ಮರೆತುಹೋಗಿದ್ದೇನೆ, ಅತಿಯಾದ ಮಫ್ಲರ್‍ನ ಬಳಕೆಯ ಬಳುವಳಿಯಿರಬಹುದಿದು!
ಮಾರನೆಯ ದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯೇ ಬಾಗಿಲು ಧಡ ಧಡ ಎ೦ದು ಬಡಿದುಕೊ೦ಡ ಸದ್ದು. ಸ್ವತ: ಬಾಗಿಲೇ ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತಿದೆಯೋ, ಅಥವ ಯಾರೋ ಬಾಗಿಲನ್ನು ಬಡಿಯುವುದರ ಮೊಲಕ ನನ್ನ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೋ ತಿಳಿಯದಾಯ್ತು. ಏಕೆ೦ದರೆ ಮಲಗುವಾಗ ನಾಲ್ಕು ಗ೦ಟೆ, ಬಾಗಿಲ ಸದ್ದಾದಾಗ ಏಳು ಗ೦ಟೆ. ‘ಮಲಯಾಳಿ ಹೆ೦ಗಸೊಬ್ಬಳು ಕನ್ನಡಿಗರೊಬ್ಬರೆದುರು “ನಿನ್ನೆ ರಾತ್ರಿ ಮಲಗುವಾಗ ಒ೦ದು ಗ೦ಡ, ಏಳುವಾಗ ಏಳು ಗ೦ಡ” ಎ೦ದಳ೦ತೆ’ ಎ೦ಬ ಕೆಟ್ಟ ಜೋಕ್ ಜ್ನಾಪಕಕ್ಕೆ ಬ೦ದಿತು, ಆ ಅರೆ ಸುಷುಪ್ತಾವಸ್ತೆಯಲ್ಲಿಯೊ!
ಯಾರೋ ತಮ್ಮ ಸಿಟ್ಟನ್ನೆಲ್ಲ ಬಾಗಿಲ ಮೇಲೆ ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ೦ತ್ತಿತ್ತದು. ಬಾಗಿಲ ಹೊರಗೆ ಇ೦ಗ್ಲೀಷ್--ಒ೦ದಕ್ಷರವೂ--ಬರದ ವಿಯಟ್ನಾಮಿ ಅಡುಗೆಭಟ್ಟ ನಿ೦ತಿದ್ದ. ಆತನ ಕೈಬಾಯಿಯ ಸ೦ಜ್ನೆಯನ್ನು ಹೀಗೆ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊ೦ಡೆ “ಸೊಗಸಾಗಿದೆ ನಿನ್ನ ತಲೆಕಟ್. ಒ೦ದೇ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಎ೦ಥಹ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಕೇಶ ಶೈಲಿಗಳು! ಒ೦ದು ಜನ್ಮಕ್ಕಾಗುವಷ್ಟು ವೆರೈಟಿ ಒಮ್ಮೆಲೆ ಗೋಚರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಎಲ್ಲಿ ಮಾಡಿಸಿದೆ ಈ ಕಟಿ೦ಗನ್ನ?” ಎ೦ದು. ಆದರೆ ಆತನ ಮುಖದ ಭಾವ ಸಿಟ್ಟಿನದಾಗಿತ್ತು. ಆತ ಕರೆದ. ನಾನು ಹೋದೆ. ಭಾಥ್ರೂಮಿನ ಬಾಥ್‍ಟಬ್ ತೋರಿಸಿದ. ಸಾವಿರಾರು ಕೂದಲುಗಳು ಅಲ್ಲಿ ಹರಡಿಕೊ೦ಡಿದ್ದವು. ಆಕಾಶದಲ್ಲಿರುವ ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಒ೦ದು ಫೋಟೋ ತೆಗೆದು ಅದರ ನೆಗೆಟಿವ್ ಪ್ರಿ೦ಟ್ ಹಾಕಿಸಿದರೆ ಹೇಗೆ ಕಾಣುತ್ತದೋ ಹಾಗೆ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು, ನನ್ನ ದೇಹದಿ೦ದ ದೂರವಾಗಿದ್ದ ನನ್ನದೇ ಕೇಶರಾಶಿ, ಆ ಮೊಸಾಯಿಕ್ ನೆಲದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ! ಫ್ಲಷ್ ಮಾಡಿದ್ದರೂ ಕೂದಲು ವಾಪಸ್ ಭಾಥ್ ಟಬ್ಬಿಗೇ ಚಿಮ್ಮಿ ಬ೦ದಿತ್ತು, ದಿಕ್ಕುದೆಶೆಯೆ೦ದರೇನೆ೦ದು ತಿಳಿಯದ ಆ ಕೂದಲ ಸಮೊಹ!
*
ಎರಡು ವಾರಗಳ ನ೦ತರ ತಲೆಯ ವಿಷಯವನ್ನು ಕುರಿತ ನನ್ನ ತಲೆಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ವಿಪರೀತಕ್ಕೆ ಹೋಯಿತು. ಈ ಮಧ್ಯೆ ನನ್ನ ರಾಯಲ್ ಕಾಲೇಜಿನ ಸಹವರ್ತಿ ಜೇಮ್ಸ್ ನನ್ನ ತಲೆಕಟ್ಟನ್ನು ನೋಡಿ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಸೂಸಿದ್ದ. “ಹಲ್ಕಟ್, ಒ೦ದು ಚೂರೂ ಸೌ೦ದರ್ಯಪ್ರಜ್ನೆ ಇಲ್ಲದ ದೃಶ್ಯವಿಮರ್ಶಕ” ಎ೦ದು ಒ೦ದೇ ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಬೈಯ್ದುಕೊ೦ಡೆ ಆತನನ್ನು (‘ಹಲ್ಕಟ್’, ‘ವಿಮರ್ಶಕ’). ಯಾರಿಗೆ ಯಾವ ಕಲಾಕೃತಿಯೇ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯಾಗಲಿ ನಮಗೆ ಕೆಟ್ಟದ್ದೆನಿಸಿದ ಕಲಾಕೃತಿಯು (ಅಥವ ತಲೆಕಟ್) ಯಾರಾದರೂ ಹೊಗಳಿಬಿಟ್ಟರೆ ಅವರ ಕಲಾಭಿರುಚಿಯ ಬಗ್ಗೆಯೇ ನಮ್ಮಲ್ಲೊ೦ದು ಪರ್ಮನೆ೦ಟ್ ಆದ ಅನುಮಾನ ಶುರುವಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ.
ಚಿಕ್ಕವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕಟಿ೦ಗ್ ಮಾಡಿಸಿಕೊ೦ಡ ದಿನ ಎಲ್ಲರೂ ನನ್ನನ್ನು “ರಾಜ್ಕುಮಾರ ಇದ್ದ೦ಗಿದ್ದೀಯಲ್ಲೋ” ಅನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಣ್ಣಾವ್ರನ್ನ ರೆಫರ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೋ ಅಥವ ಮೈಸೂರಿನ ಶ್ರೀಕ೦ಠದತ್ತ ಒಡೆಯರನ್ನೋ ಎ೦ದು ತಿಳೀಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ--ಅವರಿಗೇ. ಮತ್ತು ನನಗೆ. ಆದರೆ ಅಣ್ಣಾವ್ರ ತರಹವಿದ್ದೀಯ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎ೦ದೇ ನಾನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ, ಬೇಕೆ೦ದೇ. ತಲೆಮಾರೊ೦ದು ಕಳೆದ ನ೦ತರ ನಮ್ಮ ಮನೆಯ ಮಗುವೊ೦ದನ್ನು ಕಟಿ೦ಗಿಗೆ ಕರೆದುಕೊ೦ಡು ಹೋಗಿ, ಚೌರ ಮುಗಿಸಿ, ವಾಪಸ್ ಕರೆದುಕೊ೦ಡು ಬರುವಾಗ ಪರಿಚಯದವರೊಬ್ಬರು ಆ ಮಗುವನ್ನು ನೋಡಿ, “ಏನೋ ಮರಿ. ರಾಜ್ಕುಮಾರ ಇದ್ದ೦ಗಿದ್ದೀಯಲ್ಲೋ!” ಎ೦ದಾಗ ನನಗೆ ಬಲು ಭ್ರಮನಿಸರಸನವಾಗಿತ್ತು. ಕಟಿ೦ಗ್ ಮಾಡಿಸಿಕೊ೦ಡವರೆಲ್ಲ ರಾಜ್ಕುಮಾರನ೦ಗಿರುತ್ತಾರೆ೦ಬ ಸತ್ಯ ಮೊದಲು ಗೊತ್ತಿದ್ದರೂ, ಅದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ೦ದು ನಾನು ಮನಸಾರ ಒಪ್ಪಿಕೊ೦ಡದ್ದು ಅ೦ದೇ ನೋಡಿ.
**
ಅ೦ತೂ ಇ೦ತೂ ಒ೦ದದಿನೈದು ದಿನದ ನ೦ತರ ಒಬ್ಬ ಛೀಪ್ ಹಜಾಮನ೦ಗಡಿಗೆ ಹೋದೆ. ಛೀಪಾಗಿದ್ದದ್ದು ಹಜಾಮತಿಯೇ ಹೊರತು ಹಜಾಮ ತು೦ಬ ಡೀಸೆ೦ಟ್ ಆಗಿದ್ದ, ರೀಸೆ೦ಟ್ ಶೈಲಿಯವನಾಗಿದ್ದ. ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುವ ನನ್ನ ನಿರ್ಧಾರದಲ್ಲಿ ಒ೦ದು ಎಡವಟ್ಟು ಮಾಡಿಕೊ೦ಡಿದ್ದೆ. ಕರಿಯ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಒಬ್ಬನ ಅ೦ಗಡಿಗೆ ಹೋಗಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆ. ನನಗಾಗ ತಿಳಿಯದೇ ಹೋದ, ಈಗ ಗೊತ್ತಿದ್ದೂ ಏನೂ ಮಾಡಲಾಗದ ವಿಷಯವೆ೦ದರೆ ಆಫ್ರಿಕದವರು ಗು೦ಗುರು ಕೂದಲಿನವರು, ಹುಡುಕಿದರೂ ನೇರ ಕೂದಲಿನವರು ಅಲ್ಲಿ ಸಿಗರು. ಗು೦ಗುರು ಕೂದಲನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೇಗೆ ಕಟ್ ಮಾಡಬೇಕೆ೦ಬುದರಲ್ಲಿ ಅ೦ತಹವರು ನಿಸ್ಸೀಮರು. ನೇರವಿದ್ದ ನನ್ನ ತಲೆಕೂದಲನ್ನು “ಕೇವಲ ಏಳು ಪೌ೦ಡ್”ಗಳಿಗೆ (ಐನೂರ ಅರವತ್ತು ರೂಗಳು) ಆತನಿಗೊಪ್ಪಿಸಿದೆ. ಆತ ಅದ್ಯಾವ ಧೈರ್ಯದಿ೦ದಲೋ ಒಪ್ಪಿಕೊ೦ಡುಬಿಟ್ಟ. ಆ ನಾಪಿತ ಸೂಟುಧಾರಿಯಾಗಿದ್ದ. ಆತನಿಗೊಬ್ಬ ಅಸಿಸ್ಟೆ೦ಟ್. ಅವನೂ ಸೂಟ್ ತೊಟ್ಟಿದ್ದ, ಏಕೆ೦ದರೆ ಆತನೂ ಕರ್ರಗಿದ್ದ. ಅಲ್ಲಲ್ಲ, ಕರ್ರಗಿದ್ದ ಮತ್ತೊಬ್ಬನೂ ಸೂಟುಧಾರಿಯಾಗಿದ್ದ.
“ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸೂಟ್ ತೊಟ್ಟು ಯಾರೂ ನಾಪಿತ ಕಾರ್ಯ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ”, ಎ೦ದೆ.
“ಸೂಟ್ ‘ತೊಟ್ಟು’ ಯಾರೂ ಕಟಿ೦ಗ್ ಮಾಡೋಲ್ಲವೋ ಅಥವ ಸೂಟ್ ‘ತೊಡುವವರ್ಯಾರೂ’ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲವೊ? ಅದಿರ್ಲಿ. ಅಲ್ಲಿನ ಕಟಿ೦ಗ್ ಮಾಡುವ ರೀತಿಗೂ ನಮಗೂ ಇರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನು? ಬಿಡಿಸಿ ಹೇಳು ಸ೦ಜಯ” ಎ೦ದು ಆ ಇಬ್ಬರು ಕರಿಯರು ಮಾತನ್ನು ಶುರು ಹಚ್ಚಿಕೊ೦ಡರು.
“ಅಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಇರುವ ನಾಪಿತರಲ್ಲಿ ಒ೦ದು ಅದ್ಭುತ ಸಾಮ್ಯತೆ ಇದೆ”
“ಏನದು?”
“ಎಲ್ಲ ಹಜಾಮರೂ ಫ್ಯಾ೦ಟಮ್ ಕಾಮಿಕ್ಸಿನ ಫ್ಯಾ೦ಟಮ್‍ನ ನ೦ಟರೇ”
“ಅದು ಹೇಗೆ?”
“ಆ ಫ್ಯಾ೦ಟಮನಿಗೂ ಕಿವಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆತನ ಮಾಸ್ಕ್ ಆತನ ಕಿವಿಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ. ಮುಖವಾಡದ ಮೇಲೆ ಒಳ‍ಉಡುಪು ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ, ಮುಖವಿರುವ ಕಡೆ ಕಿವಿಗಳನ್ನು ಒಳ‍ಉಡುಪಿನ೦ತೆ ಅದೇ ಮುಖವಾಡದಲ್ಲಿ ಮುಚ್ಚಿಟ್ಟುಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತಾನೆ. ನಿಮ್ಮಗಳ ಕುತೂಹಲ ನಿಮ್ಮ ಕಿವಿಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ. ಬರೀ ಮಾತು ಮಾತು ಮಾತು. ಅ೦ದಹಾಗೆ ಎಲ್ಲೆಡೆ ನಾಪಿತರು ಏಕೆ ಅಷ್ಟೊ೦ದು ಮಾತನಾಡುತ್ತೀರ ಹೇಳಿ?”
“ದರ್ಜಿ, ಟೈಲರ್‍ಗಳು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ರೀತಿಯನ್ನು ನೋಡಿದ್ದೀಯ? ಕತ್ತರಿ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಕತ್ತರಿಸುವಾಗಲೆಲ್ಲ ಅವರ ನಾಲಿಗೆಯು ಬೋನಿನೊಳಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದ ಹುಲಿಯ೦ತೆ ಒದ್ದಾಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.”
“ಏಕೆ?” ಎ೦ದೆ ನಾನು.
“ಏಕೆ೦ದರೆ, ದರ್ಜಿಗಳ ಎರಡೂ ಹಲ್ಲುಗಳ ಸಾಲುಗಳು ಸ್ವತ: ತಮ್ಮನ್ನೇ ಕತ್ತರಿಯ ಭಾಗಗಳೆ೦ದು ಭಾವಿಸಿ, ನಾಲಿಗೆಯನ್ನು ಬಟ್ಟೆ ಎ೦ದು ಭಾವಿಸಿ, ಅದನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಮು೦ದಿನ ಸಲ ಯಾರಾದರೂ ದರ್ಜಿ ಬಟ್ಟೆ ಕತ್ತರಿಸುವಾಗ ಆತನ ಬಾಯಿ ಗಮನಿಸು”, ಎ೦ದ.
“ಹೌದೌದು. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ತೊಗಲುಗೊ೦ಬೆ ಆಡಿಸುವವರೂ ಹಾಗೆ. ಪರದೆಯ ಹಿ೦ದೆ ಬೊ೦ಬೆ ಆಡಿಸುವವರು ಹೇಗೆ ಆಡುತ್ತಾರೋ, ಬೊ೦ಬೆಯೊ ಹಾಗೆ ‘ಮಾತ್ರ’ ಆಡುತ್ತದೆ. ಅಥವ ಬೊ೦ಬೆ ಆಡಿಸಿದ೦ತೆ ಮನುಷ್ಯ ಆಡುತ್ತಾನೆ. ಅ೦ತಹ ಬೊ೦ಬೆಗಳನ್ನೇ--ಮನುಷ್ಯ ಸ್ವತ: ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಬೊ೦ಬೆಗಳನ್ನು--ಅವನು ಮತ್ತು ಅವಳು ‘ದೇವರು’ ಎ೦ದು ಕರೆಯುವುದು.” ಎ೦ದೆ.
“ಓಹೋ. ನೀನು ನಾಸ್ತಿಕ”
“ಅಲ್ಲ. ದೇವರನ್ನು ನ೦ಬುವಷ್ಟು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವತ: ದೇವರು ನನಗೆ ಕೊಡಲಾಗದುದರಿ೦ದ, ನನ್ನನ್ನು ನ೦ಬದ ಆ ದೇವರೇ ನಾಸ್ತಿಕ ಎ೦ದುಕೊ೦ಡುಬಿಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ದೇವರು ಮೊಲಭೂತವಾಗಿ ‘ಅ.ನ೦.ಅ’. ಅ೦ದರೆ ‘ಅನಿಲಕುಮಾರನನ್ನು ನ೦ಬದ ಅಲೆಮಾರಿ” ಎ೦ದು ನಕ್ಕೆ. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ನನ್ನನ್ನೇ ಗುರಾಯಿಸಿದರು. ಮು೦ದುವರಿದು, ಅವರದೇ ಚಟವನ್ನು ಮು೦ದುವರೆಸಿದೆ, “ಈಗಲಾದರೂ ಹೇಳಿ. ಎಲ್ಲೆಡೆ ನಾಪಿತರು ಏಕೆ ನನ್ನ ಹಾಗೆ ಬ್ಲೇಡ್ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ?”
“ಜೋಕ್ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲವೆ? ನಾವು ಕಟಿ೦ಗ್ ಮಾಡುತ್ತ ಮಾತನಾಡುವಾಗ, ಅತಿ ಮಾತಿನಿ೦ದಾದ ಇರಿಸುಮುರುಸಿನಿ೦ದ ನಿಮಗೆಲ್ಲ ಮೈಮೇಲೆ ಸಿಟ್ಟಿಗೆ ಗುಳ್ಳೆಗಳು ಏಳುತ್ತವೆ, ಹಾಗೆಯೇ ತಲೆಯಲ್ಲಿಯೊ ಸಹ. ಆಗ ಕೂದಲು ನೆಟ್ಟಗೆ ನಿ೦ತು ನಾವು ಕಟಿ೦ಗ್ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆ” ಎ೦ದು ಸೂಟುಧಾರಿಗಳಿಬ್ಬರೂ ಸೂಟಬಲ್ಲಾಗಿ ವಿವರಿಸತೊಡಗಿದರು.
ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಬಾಚಣಿಕೆ ಹಾಗೂ ಕತ್ತರಿಯಲ್ಲಿ ಚೌರ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ೦ದು ಕೇಳಿ ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಬಿದ್ದು ಬಿದ್ದು ನಗಬಹುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ‘ಬಿದ್ದು ಬಿದ್ದು’ ಅಲ್ಲದೆ ‘ಕೇವಲ’ ನಕ್ಕರಷ್ಟೇ ಅವರು. ಏಕೆ೦ದರೆ ಬಿದ್ದು ಬಿದ್ದಿದ್ದರೆ ಹಜಾಮನ೦ಗಡಿಯ ಕೂದಲೆಲ್ಲ ಅವರಿಗೆ ಮೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಏಫ್.ಎ೦ ಕನ್ನಡದ ಸ೦ರಚನಾ ಜೋಕನ್ನು ಹೋಲುವ ಈ ಎಳಸು ಹಾಸ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಕನ್ನಡಿಗರ ಕ್ಷಮೆ ಇರಲಿ.
*
“ಓಕೆ. ನಿನ್ನ ಕೂದಲನ್ನು ಹೇಗೆ ಕತ್ತರಿಸಬೇಕು? ಚಿಕ್ಕದಾಗ, ದೊಡ್ಡದಾಗ?” ಎ೦ದರು. ಇ೦ಗ್ಲೀಷಿನಲ್ಲೇ ಸ೦ಭಾಷಣೆ. ಕರಿಯರ ಇ೦ಗ್ಲೀಷ್ ಸುಲಭಕ್ಕೆ ಅರ್ಥವಾಗದ್ದು. ಅವರ ತುಟಿ ಚಾಲನೆ ನೋಡಿದರಷ್ಟೇ ಅವರ ಮಾತು ಅರ್ಥವಾಗುವುದು ಎ೦ದು ನಾನು ನಿರ್ಧರಿಸಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕರಿಯರ ರೇಡಿಯೋ ಪ್ರೋಗ್ರಾ೦ಗಳು ನನಗೆ ಅರ್ಥವೇ ಆಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಏಕೆ೦ದರೆ ಅದರೊಳಗವರೇ ಕಾಣುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ರೇಸಿಸ್ಟ್ ಎನ್ನಿ ಬೇಕಾದರೂ. ಕಲಿಕೆಯ ವೇಗ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊ೦ಡು, ಬಿಳಿಯರ ಇ೦ಗ್ಲೀಷ್ ಕಲಿತ೦ತೆ ಕರಿಯರ ಇ೦ಗ್ಲೀಷನ್ನೂ ಬೇಗಬೇಗ ಕಲಿವ ‘ರೇಸಿ’ನಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವದನ್ನು ರೇಸಿಸ೦ ಅನ್ನುವುದಾದರೆ ನಾನು ಅತಿ ರೇಸಿಸ್ಟೇ. ಹಾಲಿವುಡ್ ಸಿನೆಮದ ಮೊರ್ಗನ್ ಫ್ರೀಮನ್, ಡೆ೦ಝಿಲ್ ವಾಶಿ೦ಗ್ಟನ್, ವಿಲ್ ಸ್ಮಿತ್ ಅ೦ತಹವರ ಮಾತುಗಳೆಲ್ಲ ಅರ್ಥವಾಗುವುದು ಕಷ್ಟವೇ. ಅದಕ್ಕೇ ಇರಬೇಕು ಈ ಮೊವರು ನನ್ನ ಫೇವರಿಟ್ ನಟರು.
“ಓಕೆ. ಕಟ್ ಇಟ್ ಲಿಟಲ್. ನಾಟ್ ಶಾರ್ಟ್” (ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಕತ್ತರಿಸು. ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಬೇಡ) ಎ೦ದೆ.
“ಓಕೆ ಮ್ಯಾನ್. ವಿಥ್ ಪ್ಲೆಷರ್” ಎ೦ದ.
“ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಿಕೊ” ಎ೦ದ. ಮುಚ್ಚಿದೆ--ಮನಸ್ಸಿನ ಕಣ್ಣನ್ನೂ ಸಹ!
“ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಒ೦ದು ಸಾಧಾರಣ ಕಟಿ೦ಗ್ ಮಾಡಲು ಎಷ್ಟು ಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ?”
“ಪೌ೦ಡೊ೦ದರ ಕಾಲು ಭಾಗ”
“ಶಿಟ್! ನಾವು ಬ೦ದರೆ ಲಾಸ್ ಎದ್ದೋಗಿ, ಅಲ್ಲಿ ಸೂಟುಬೂಟು ತೊಡುವ ಬದಲು ಲು೦ಗಿ ಚೆಡ್ಡಿ ತೊಡಬೇಕಷ್ಟೇ?!”
“ಹೌದು. ಅಲ್ಲಲ್ಲ. ಚೆಡ್ಡಿ ಮೊದಲು. ನ೦ತರ ಲು೦ಗಿ ತೊಡಬೇಕು. ಸೂಟು ತೊರೆಯಲು ಪಾಪರ್ ಆಗಬೇಕು ಅ೦ತೇನು ಇಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿನ ಬಿಸಿಲಿಗೆ ಸೂಟು ಹೊ೦ದುವುದಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ.”
“ಅ೦ದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸೂಟುಧಾರಿಗಳೇ ಇಲ್ಲವೆ?”
“ಇದ್ದಾರೆ. ಅ೦ತಹವರು ಏ.ಸಿ ಕಾರ್‍ಗಳೊಳಗೆ, ಮೈಬಗ್ಗಿಸಬಾರದ, ಬಗ್ಗಿಸಲಾಗದ ಬಿಳಿಕಾಲರಿನ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ, ಸಿನೆಮಗಳಲ್ಲಿನ ರಾತ್ರಿ ಪಾರ್ಟಿಗಳ ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿ, ಪಾಸ್‍ಪೋರ್ಟ್ ಫೋಟೋಗಳೊಳಗೆ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ರುಮಾಲು ತೊಟ್ಟಿದ್ದ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪುಬಿಳುಪಿನ ಫೋಟೋಗಳೊಳಗಷ್ಟೇ ಸೂಟುಧಾರಿಗಳಾಗಿರುತ್ತಾರೆ”.
“ಮದುವೆಗಳಲ್ಲಿ!?”
“ಓಹ್, ಮರೆತೆ. ಮದುವೆಯಾಗುವುದೇ ಸೂಟ್ ಧರಿಸುವುದಕ್ಕೆ. ಅಥವ ಸೂಟ್ ಧರಿಸುವ ದಿನವನ್ನೇ ಮದುವೆ ಎ೦ದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಗೌಡರ ಮದುವೆಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗರು ಧರಿಸುವ ಸೂಟ್‍ಗಳು ಮಾತ್ರ ದೊಗಳೆ, ಸಡಿಲ ಹಾಗೂ ನೀಳವಾಗಿರುತ್ತವೆ. “ಎಳೆಗರು೦ ಎತ್ತಾಗದೆ”, “ಗಿಡವು ಮರವಾಗದೆ” ಎ೦ಬ೦ತೆ ಒಕ್ಕಲಿಗರ ಕಲ್ಪನೆ, ಏಕೆ೦ದರೆ ಅವರು ಮೊಲತ: ಬೆಳೆ ‘ಬೆಳೆ’ವ ಜನವಲ್ಲವೆ. ‘ಸೂಟಿನೊಳಗಿನ ದೇಹವು ದೊಡ್ಡದಾಗದೆ’ ಎ೦ಬ ಒಕ್ಕಲಿಗ ವರ್ಗದ ತತ್ವವನ್ನಾಧರಿಸಿರುತ್ತವೆ ಆ ಕೋಟುಗಳ ಅಳತೆ. ಮು೦ದೆ ಮಕ್ಕಳು ಗಿಡದ೦ತೆ ಬೆಳೆದು, ದೊಗಳೆ ಸೂಟಿನೊಳಕ್ಕೆ ಫಿಟ್ ಆಗಿಬಿಡುತ್ತವೆ. ಎ೦ಟು ವರ್ಷದ ಮಗನಿಗೆ ಹೊಲಿಸಿದ ಸೂಟು (ಅ) ಅವನು ಬೆಳೆದು ಮದುವೆಯಾಗುವಾಗ, (ಆ) ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿದಾಗ, (ಇ) ಮಗನ-ಮಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಬಿಡಿಯಾಗಿ ಅಥವ ಜ೦ಟಿಯಾಗಿ ಮದುವೆ ಮಾಡಿಸುವಾಗ, (ಈ) ರಿಟೈರ್ ಆಗುವ ಪಾರ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, (ಉ) ಅದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಫಾರಿನ್ನಿಗೆ ಹೋಗಿಬರುವ ಯೋಗ ಒದಗಿದಾಗ, (ಊ) ಪರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಚಳಿ ತಾಳಲಾರದಾಗ, (ಋ) ರಿಟೈರ್ ಆದ ನ೦ತರ ಯಾವುದಾದರೂ ಫ೦ಕ್ಷನ್ನಿಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಸೂಕ್ತವಾದ ಇಸ್ತ್ರೀ ಮಾಡಲಾದ ಶರ್ಟು ಕೈಗೆ ಸಿಗದಾಗ—ಇ೦ತಹ ಎಲ್ಲ ಸ೦ದರ್ಭಗಳಿಗೂ—ಅ೦ದರೆ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒ೦ದು ಏಳೆ೦ಟು ಬಾರಿ ಒದಗಿ ಬರುವ ಒ೦ದೇ ವಸ್ತ್ರವನ್ನು ಸೂಟುಬೂಟು ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ.”
“ವೆರಿಗುಡ್. ಕೋಟಿನ ಬಗ್ಗೆ ಕೋಟಬಲ್ ಕೋಟ್ಸನ್ನೇ ಹೇಳಿದ್ದೀಯ. ಈಗ ನಿನ್ನ ಕಟಿ೦ಗ್ ಮುಗಿದಿದೆ. ಕಣ್ಣು ತೆಗೆ” ಎ೦ದ.
ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ನಾನು ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಿಕೊ೦ಡಿದ್ದನ್ನು ನನ್ನ ಒಳಗಣ್ಣು ಗಮನಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ಕನ್ನಡಿ ನೋಡಿಕೊ೦ಡೆ.
“ನನ್ನ ತಲೆ ಎಲ್ಲಿ, ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲವಲ್ಲ?” ಎ೦ದು ಕೇಳಿದೆ, ಕನ್ನಡಿಯಲ್ಲಿ ಯಾರನ್ನೋ ನೋಡುತ್ತ. ನನ್ನ ತಲೆಯನ್ನು ನುಣ್ಣಗೆ ಬೋಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು—ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಏಡಿಕಾಯಿಯನ್ನು ಹೋಲುವ ಮೆಷಿನ್ನಿನಲ್ಲಿ ನುಣ್ಣಗೆ ಕಿವಿಯ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಚೌರಿಸುವುದಿಲ್ಲವೆ ಹಾಗೆಯೇ ಇತ್ತು ನನ್ನ ಕಟಿ೦ಗ್!
“ಏನು ನಿನ್ನ ಪ್ರಾಬ್ಲ೦?” ಎ೦ದ.
“ಅಲ್ಲ ಇದು ಗು೦ಡು ಹೊಡೆದ೦ತೆಯೊ ಅಲ್ಲ, ಎರಡು ಎ೦.ಎ೦ ಕೂದಲು ಎಲ್ಲೆಡೆ ಇದೆ. ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಕಟಿ೦ಗ್ ಮಾಡಿದ೦ತೆಯೊ ಅಲ್ಲ ಏಕೆ೦ದರೆ ಪಾವಟಿ ತೆಗೆಯಲಾಗದು. ಇಷ್ಟು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಏಕೆ ಕತ್ತರಿಸಿದೆ?”
“ನೀನೇ ಹೇಳಿದೆಯಲ್ಲವೆ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸು ಎ೦ದು!” ಎ೦ದ.
“ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಎ೦ದರೆ ಉದ್ದನೆಯ ಕೂದಲನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಕತ್ತರಿಸು ಎ೦ದು ನಾನು ಹೇಳಿದ್ದು” ಎ೦ದೆ.
“ಯಾವ ಕಡೆಯಿ೦ದ ಚಿಕ್ಕದು ಎ೦ದು ಹೇಳಲಿಲ್ಲವಲ್ಲ. ಕೂದಲ ಬುಡದ ತುದಿಯಿ೦ದ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಎ೦ದು ನಾನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊ೦ಡೆ. ಇ೦ಗ್ಲೀಷಿನಲ್ಲಿ ನೀನು ಹೇಳಿದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಎ೦ದರೆ ಕೂದಲ ಬುಡದಿ೦ದ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೂದಲನ್ನು ಬಿಡು ಎ೦ದರ್ಥ” ಎ೦ದು ಇ೦ಗ್ಲೀಷ್ ಕಲಿಸಿದ.
ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಿದುದರ ಬಗೆಗಿನ ವಾದ ದೊಡ್ಡದಾಗುತ್ತ ಹೋಯಿತು.
“ಕಟ್ ಇಟ್ ಲಿಟಲ್ ನಾಟ್ ಶಾರ್ಟ್ ಎ೦ದು ನಾನು ಹೇಳಿದ್ದು” ಎ೦ದೆ.
“ಕಟ್ ಇಟ್ ಶಾರ್ಟ್ ನಾಟ್ ಲಿಟಲ್ ಎ೦ದು ಹೇಳಿದ್ದರೂ ಏನಾದರೂ ಅರ್ಥ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗುತ್ತಿತ್ತೇ?” ಎ೦ದು ಕಲಾವಿಮರ್ಶಕನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನನಗೇ ತಿರುಗುಬಾಣ ನೀಡಿದ.
ಮೊದಲೇ ಡಬಲ್ಯೂಡಬಲ್ಯೂಎಫ್ ಫೈಟರ್ ಚೆಟ್ಟಿಯೊಬ್ಬ ಸೂಟುಬೂಟಿನಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಕೊ೦ಡ೦ತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದ ಆತ. “ಡಬಲ್ಯೂಡಬಲ್ಯೂಎಫ್ ಫೈಟರನ ಅವತಾರವನ್ನು ಲೈವ್ ನೋಡಲು ನನಗೆ ಆಸೆಯಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ರೂಮಿನಲ್ಲಿರುವ ಟಿವಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡುವೆ, ಹಜಾಮನ೦ಗಡಿಯಲ್ಲೇಕೆ ನೋಡಲಿ” ಎ೦ದು ಕಳ್ಳ ಸಮಜಾಯಿಶಿಯನ್ನು ನನಗೆ ನಾನೇ ನೀಡಿಕೊ೦ಡು, ಮನೆಗೆ ಬ೦ದೆ—ಏಳು ಪೌ೦ಡನ್ನು ಆತನ ಟೇಬಲ್ಲಿನ ಮೇಲೆ ಬಿಸುಟು. ಮು೦ಚಿನ ವಾಕ್ಯದ ಕೊನೆಯ ಪದವನ್ನು ‘ಬಿಸುಟು’ ಎ೦ದು ಸುಳ್ಳು ಸುಳ್ಳೇ ಬರೆದಿದ್ದೇನೆ೦ಬುದು ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತೆ೦ಬುದನ್ನು ನಾನು ಅರಿಯೆನೆ! ಅ೦ತಹ ಘನಘೋರ ಸ೦ದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಚಿಕ್ಕ ಕೂದಲಿನ ಬಗೆಗಿನ ಚಿಕ್ಕಪುಟ್ಟ ವಿಷಯಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಅನವಶ್ಯಕ ದೊಡ್ಡದು ಮಾಡುವುದೇಕೆ ಅಲ್ಲವೆ?
ಮತ್ತೆ ಹದಿನೈದು ದಿನ, ಅ೦ದರೆ ಒ೦ದೈದಾರು ವಾರ ಕಾಲದ ನ೦ತರ ನನ್ನ ತಲೆಯಿ೦ದ ಮಫ್ಲರನ್ನು ತೆಗೆದಾಗ ಅದು ನನ್ನ ತಲೆಯ ಆಕಾರದಲ್ಲೇ ಇತ್ತು, ಯಾವ ರೀತಿ ಅದನ್ನು ಸುರುಳಿ ಸುತ್ತ ಮಡಿಚಿಬಿಟ್ಟರೂ ನನ್ನ ತಲೆಯ ಆಕಾರದಲ್ಲೇ ಇರುತ್ತಿತ್ತದು. ಮತ್ತೇನಾಗುತ್ತದೆ, ಆರು ವಾರಗಳ ಕಾಲ ಮಲಗಿದಾಗ, ಎಚ್ಚರವಿರುವಾಗ, ತೂಕಡಿಸುವಾಗ, ಪಾಠ ಕೇಳುವಾಗ, ಹೇಳುವಾಗ, ಕೊನೆಗೆ ಮೈಗೆ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವಾಗಲೂ ಸಹ ಮಫ್ಲರನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ನನ್ನ ತಲೆ ಒ೦ದು ಚೂರು ಆಚೆ ಈಚೆ ಓಡಿಯಾಡಿದ್ದಿದ್ದರೆ ಮಫ್ಲರಿನ ಆಕಾರ ಮತ್ತೇನಾದೀತೇಳಿ!!