’ಅತಿಥಿ’-’ಆಮಂತ್ರಿತ’-’ಅಭ್ಯಾಗತ’

  ’ಸಂಪದ’ದಲ್ಲೊಂದುಕಡೆ ಮಿತ್ರ ವೆಂಕಟೇಶಮೂರ್ತಿ ಅವರು ನನ್ನನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು:

<ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ "ಅತಿಥಿಗಳು" ಎ೦ದು ಬಳಸುವ ಬಗ್ಗೆ..
"ಅತಿಥಿಗಳು" ಅ೦ದರೆ ಕರೆಯದೇ ಬರುವವರು ಎ೦ಬ ಅರ್ಥ ಬರುವುದಿಲ್ಲವೇ?
"ಅಭ್ಯಾಗತರು" ಎ೦ಬ ಪದದ ಬಳಕೆ ಸರಿಯಲ್ಲವೇ? "ಅತಿಥಿಗಳು" ಅಥವಾ "ಅಭ್ಯಾಗತರು" ಯಾವುದು ಸರಿ?>

  ಅವರ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ನಾನು ಗಮನಿಸುವ ಮೊದಲೇ ಮಿತ್ರ-ವಿದ್ವಾಂಸ ನಾ. ಸೋಮೇಶ್ವರ ಅವರು ಗಮನಿಸಿ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಉತ್ತರಿಸಿದರು:

<ಅತಿಥಿಗಳು = ತಿಥಿಯನ್ನು ನೋಡದೆ ಬರುವವರು; ಮೂಲ ಅರ್ಥ ಹಠಾತ್ತಾಗಿ ಮನೆಗೆ ಬರುವ ಬಂಧುಮಿತ್ರರು; ಈಗ ಈ ಶಬ್ಧದ ಅರ್ಥ ಆಮಂತ್ರಣ ಸಹಿತ ಅಥವ ಆಮಂತ್ರಣ ರಹಿತ ಬರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಎಂದು ಹಿಂಜಲಾಗಿದೆ. ವಾಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ‘ಆಮಂತ್ರಣವನ್ನು ಪಡೆದು ಬಂದವರು’ ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿಯೇ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಗವಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಅಭ್ಯಾಗತರು=ಇದರ ಅರ್ಥವನ್ನು ಯಾರೂ ಹಿಂಜಿಲ್ಲ. ಆಮಂತ್ರಣವಿಲ್ಲದೆ ಮನೆಗೆ ಬರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂಬುದು ಸರಿಯಾದ ಅರ್ಥ.

ಆಹ್ವಾನ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಮುದ್ರಿಸುವಾಗ ಅತಿಥಿಗಳು ಎಂಬ ಶಬ್ಧವನ್ನು ಬಳಸುವ ಬದಲು ‘ಆಮಂತ್ರಿತರು’ ಎಂಬ ಶಬ್ಧವನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ತ.>

  ಬೆನ್ನಿಗೇ, ಸೋದರಿ ಶ್ಯಾಮಲಾ ಅವರು ಮೂರ್ತಿ ಅವರಿಗೆ ಈ ರೀತಿ ಉತ್ತರ ನೀಡಿದರು:

<ಅಭಿ - ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ (ಮನೆಗೆ), ಆಗತ- ಬಂದವ - ಅಭ್ಯಾಗತ- ಮನೆಗೆ ಬಂದವ - ಆದರೆ ಆಮಂತ್ರಿತನಲ್ಲ, ಅಪರಿಚಿತನೂ ಅಲ್ಲ. ಆತ ಬರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮನೆಯವರಿಗೆ ಇದ್ದಿಲ್ಲ.
ಅಭ್ಯಾಗಮ - (ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ) ಬರುವುದು, (ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಅಭೀ ಶಬ್ದದ ಅರ್ಥ ಬೇರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅಭೀ ಎಂದರೆ ಈಗ ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ.)

ಅತಿಥಿಯೂ ಅದೇ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವನು.
The unexpected guest is called the atithi, literally meaning "without a set time."

ಆಮಂತ್ರಿತರು, ನಿಮಂತ್ರಿತರು, ಆಹ್ವಾನಿತರು ಇವರೆಲ್ಲ ಕರೆ ಹೇಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುವವರು :)

ಉತ್ತರ ಸರಿಯಿದೆಯೇ ಎಂದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಹೆಚ್ಚು ಬಲ್ಲವರು ಹೇಳಬೇಕು :-)>

  ಅನಂತರ ನಾನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಉತ್ತರಿಸಿದೆ:

<ವೆಂಕಟೇಶಮೂರ್ತಿ ಅವರೇ, ಇದೀಗಷ್ಟೇ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ನಾಸೋ ಮತ್ತು ಶ್ಯಾಮಲಾ ಅವರ ಉತ್ತರಗಳನ್ನೂ ನೋಡಿದೆ.
ಆಗಸ್ಟ್ ೨, ೨೦೦೯ರ ’ಕನ್ನಡಪ್ರಭ’ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಯ ’ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಪ್ರಭ’ದಲ್ಲಿ ಈ ಬಗ್ಗೆ ನಾನು ಕೊಟ್ಟಿರುವ ವಿವರಣೆ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ:
’ಅಭ್ಯಾಗತ’ ಎಂದರೆ ’ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಆಗಮಿಸಿದ ಅತಿಥಿ’ ಎಂದರ್ಥ.
(ಅಭಿ+ಆಗತ=ಅಭ್ಯಾಗತ. ’ಅಭಿ’ ಎಂಬ ಉಪಸರ್ಗಕ್ಕೆ ಅದರೊಡನಿರುವ ಶಬ್ದಾನುಸಾರ ನಾನಾ ಅರ್ಥಗಳಷ್ಟೆ.)
’ಅತಿಥಿ’ಯು ಆಹ್ವಾನಿತನಾಗಿರಬಹುದು, ಆಗಿಲ್ಲದೆಯೂ ಇರಬಹುದು.
ಆಮಂತ್ರಣಪತ್ರವೊಂದರಲ್ಲಿ ’ಅಭ್ಯಾಗತ’ ಪದದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಆಕ್ಷೇಪಿಸಿ ನಾನು ಈ ವಿವರಣೆ ನೀಡಿದ್ದೆ. ಆಮಂತ್ರಣಪತ್ರದಲ್ಲಿ ’ಅತಿಥಿ’ ಪದದ ಬಳಕೆಯೇ ಸರಿ. ’ಅಭ್ಯಾಗತ’ ಎಂದರೆ ’ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಆಹ್ವಾನವಿಲ್ಲದೆ ಆಗಮಿಸಿದವ’ ಎಂದರ್ಥ.>

  ಈ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿವರಣೆ ನೀಡುವುದು ಅಗತ್ಯವೆನ್ನಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಇದೀಗ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ವಿವರಣೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ:

  ’ಅ-ತಿಥಿ’ಯೆಂದರೆ ಮನೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ತಿಥಿಯ (ದಿನದ) ನಿರ್ಧಾರದನ್ವಯ ಆಗಮಿಸಬೇಕಾದ ಕಟ್ಟುಪಾಡು ಹೊಂದಿರದವನು. ಹೇಳದೆ ಕೇಳದೆ ಯಾವಾಗ ಬಂದರೂ ಆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಗೌರವವಿದೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ.
  ಸಮಾರಂಭಕ್ಕಾದರೆ ಆತ ಆಮಂತ್ರಣ ಹೊಂದಿ ನಿಗದಿತ ದಿನ ಮತ್ತು ಸಮಯಕ್ಕೇ ಆಗಮಿಸಬೇಕಾದ್ದರಿಂದ ಅವನು ಅಲ್ಲಿ ಅತಿಥಿಯೆನ್ನಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾರ, ಆಮಂತ್ರಿತನೆನ್ನಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
  ಆದರೆ, ಹಾಗೆ ಆಮಂತ್ರಿತನಾದ ಆತ ಸಮಾರಂಭದ ನಿಗದಿತ ದಿನ ಮತ್ತು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಬೇರೆ ಸಮಯ-ದಿನದಂದು ಆಗಮಿಸಿದರೂ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದವರ ಸ್ವಾಗತಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಗೌರವಕ್ಕೆ ಅರ್ಹ. ಆದರೆ ಅವನನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಲು ಅಥವಾ ಗೌರವಿಸಲು ಆಗ ಅಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವರು ಹಾಜರಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲದಿರಬಹುದು, ಅಷ್ಟೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಈ ವಿಶಾಲಗುಣಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ವಿಶಾಲಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಿಸಿದಾಗ, ಸಮಾರಂಭಕ್ಕೆ ಆಮಂತ್ರಿತನಾಗಿ ಬಂದವನು ಅತಿಥಿಯೆನ್ನಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲನೆಂದು ಅರಿವಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ತನ್ನನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದವರಿಂದ ಆತ ಆ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸದಾ ಗೌರವಕ್ಕೆ ಅರ್ಹ. ಭಾಷೆಯೆಂಬುದು ಆಯಾ ಪರಿಸರದ ರೂಢಿಯಿಂದಾಗಿ ಮತ್ತು ರೂಢಿಗಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿ-ಬೆಳೆದು ರೂಢಿಯೊಡನೆ ಸಾಗಿಬಂದಿರುವಂಥದು ಎಂಬುದನ್ನಿಲ್ಲಿ ನಾವು ಗಮನಿಸಬೇಕು.
  ’ಅಭ್ಯಾಗತ’=ಅಭಿ+ಆಗತ. ’ಅಭಿ’ ಉಪಸರ್ಗವಿಲ್ಲಿ ’ಹೊರಗಿನಿಂದ’ ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. (ಅಭಿ+ಆಗತ = ಹೊರಗಿನಿಂದ ಬಂದವನು.) ’ಹೊರಗಿನಿಂದ’ ಎಂಬುದಿಲ್ಲಿ ’ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ’ ಅಥವಾ/ಮತ್ತು ’ಅಪರಿಚಿತ’ ಎಂಬ ಅರ್ಥವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಸಮಾರಂಭದ ಆಮಂತ್ರಿತನನ್ನು ’ಅಭ್ಯಾಗತ’ನೆಂದು ಗುರುತಿಸುವುದು ಸರಿಹೊಂದದು.
  ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ’ಮುಖ್ಯ ಅತಿಥಿ’ ಮತ್ತು ’ವಿಶೇಷ ಆಮಂತ್ರಿತ’ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವ ಪರಿಪಾಠದ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಅಸಮಾಧಾನವಿದೆ. ಇತರ ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು/ಆಮಂತ್ರಿತರನ್ನು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಭಾವಿಸುವ ಚೋದ್ಯ ನನಗಿಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

  ಇನ್ನೂ ಆಳವಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿದಾಗ ನನಗನ್ನಿಸುವುದು ಹೀಗೆ: ’ಮುಖ್ಯ, ವಿಶೇಷ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಗುಣವಾಚಕಗಳ ಜೋಡಣೆಯು ’ಆಮಂತ್ರಿತ’ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಅಸಾಧು ಮತ್ತು ’ಅತಿಥಿ’ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಅರ್ಥಹೀನ.