೫೯. ಶ್ರೀ ಲಲಿತಾ ಸಹಸ್ರನಾಮ ೧೮೬ರಿಂದ ೧೯೨ನೇ ನಾಮಗಳ ವಿವರಣೆ

ಲಲಿತಾ ಸಹಸ್ರನಾಮ ೧೮೬ - ೧೯೨

Nirapāyā निरपाया (186)

೧೮೬. ನಿರಪಾಯಾ

          ದೇವಿಯು ವಿನಾಶವಿಲ್ಲದವಳು; ಇದು ಪರಬ್ರಹ್ಮದ ಮೂಲ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಅಪಾಯವೆಂದರೆ ನಾಶ, ಮರಣ, ವಿನಾಶ ಮೊದಲಾದ ಅರ್ಥಗಳಿವೆ.

Niratyayā निरत्यया (187)

೧೮೭. ನಿರತ್ಯಯಾ

          ದೇವಿಯು ತನ್ನ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಈಗಾಗಲೇ ನೋಡಿರುವಂತೆ ಆಕೆಯು ಭಗವಂತನ ನಿಯಮವಾದ ಕರ್ಮ ನಿಯಮದಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಕರ್ಮ ನಿಯಮವು ಅವಳಿಂದ ಪರಿಪಾಲಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಕೆಯು ತನ್ನ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ ತನ್ಮೂಲಕ ಆಕೆಯು ಇತರರಿಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾಳೆ.

Durlabhā दुर्लभा (188)

೧೮೮. ದುರ್ಲಭಾ

          ದೇವಿಯನ್ನು ಹೊಂದುವುದು ಕಷ್ಟಸಾಧ್ಯ. ಈ ನಾಮವು ಅವಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದು ಕಷ್ಟವೆಂದು ಹೇಳಿದ್ದರೂ ಕೂಡಾ ಆಕೆಯು ನಿಲುಕಲಾರದವಳೆಂದು ಹೇಳಿಲ್ಲ. ಆಕೆಯನ್ನು ಆಂತರಿಕ ಹುಡುಕಾಟ ಮತ್ತು ಅನ್ವೇಷಣೆಗಳಿಂದ ಹೊಂದಬಹುದಲ್ಲದೇ ಬಾಹ್ಯ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಅಲ್ಲ. ಅವಳನ್ನು ಹೊಂದಲು, ಒಬ್ಬನಿಗೆ ನಿಷ್ಠೆ ಇರಬೇಕು ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನದ ಅವಿರತ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕು; ತನ್ಮೂಲಕ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಹೊಂದಲ್ಪಟ್ಟು ಅದರಿಂದ ಆಕೆಯ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ.

Durgamā दुर्गमा (189)

೧೮೯. ದುರ್ಗಮಾ

          ದೇವಿಯು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೊಂದಲ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲ, ಆಕೆಯನ್ನು ಕಠಿಣ ಸಾಧನೆ ಅಥವಾ ಅಭ್ಯಾಸದ ಮೂಲಕವಷ್ಟೇ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಸಾಧನೆ ಎಂದರೆ ದೇವಿಯ ದಿವ್ಯಪ್ರಕಾಶ ರೂಪದ ಮೇಲೆ ಧ್ಯಾನಿಸುವುದು. ಅವಳಿಗೆ ಮೂರು ರೂಪಗಳಿವೆ; ಸ್ಥೂಲ ಅಥವಾ ಭೌತಿಕ ರೂಪ, ಇದನ್ನು ಬಾಹ್ಯ ಆಚರಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪೂಜಿಸಲಾಗುವುದು. ಎರಡನೆಯದು ಆಕೆಯ ಕಾಮಕಲಾ ರೂಪ ಮತ್ತು ಇದು ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೂಪದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಕುಂಡಲಿನೀ ರೂಪವು ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತೀಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೂಪವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಕೆಯನ್ನು ಕೇವಲ ಬಾಹ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹೊಂದಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆಕೆಯ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕೆಂದರೆ ಕಠಿಣ ಸಾಧನೆ ಮತ್ತು ಅವಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೂಪಗಳ ಮೇಲೆ ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಆಕೆಯ ಪೂಜೆಯು ಮೊದಲು ಪೂಜೆ ಪುನಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಅದನ್ನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಆಕೆಯ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತೀಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೂಪದ ಮೇಲಿನ ಧ್ಯಾನವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿ ಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಒಮ್ಮೆ ಭಕ್ತನಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯಾದ ಬದಲಾವಣೆಯು ಉಂಟಾದರೆ ಆಕೆಯು ಅದುರ್ಗಮ ಎಂದರೆ ಆಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದುವುದು ಸುಲಭ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

Durgā दुर्गा (190)

೧೯೦. ದುರ್ಗಾ

          ಮಹಾನಾರಾಯಣ ಉಪನಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ (ದುರ್ಗಾ ಸೂಕ್ತದಲ್ಲಿ) ದುರ್ಗೆಯ ಕುರಿತಾದ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ, ದುರ್ಗಾ ಎಂದರೆ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವವಳು. ದೇವಿಯ ದುರ್ಗಾ ರೂಪವನ್ನು ಬಹಳಷ್ಟು ಭಯಂಕರ ಮತ್ತು ಪ್ರಕಾಶವಾದ ಸ್ವಭಾವದ್ದಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯಾರು ದೇವಿಯಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆಯೋ ಆಕೆಯು ಅವರನ್ನು ಕಷ್ಟಗಳಿಂದ ಪಾರು ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ದುರ್ಗಾ ಸೂಕ್ತವನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಅದು ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ. ದುರ್ಗಾ ಸೂಕ್ತದ ಮೊದಲನೆಯ ಶ್ಲೋಕವಾದ ಮೃತ್ಯುಂಜಯ ಮಂತ್ರ (ತ್ರ್ಯಂಬಕಂ ಯಜಾಮಹೇ) ಮತ್ತು ಗಾಯತ್ರೀ ಮಂತ್ರ (ವ್ಯಾಹೃತಿಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ) ಇವೆರಡೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ನೂರು ಬೀಜಾಕ್ಷರಗಳನ್ನು (ಶತಾಕ್ಷರಿ) ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಇವನ್ನು ಪಠಿಸಿದಾಗ ಇವು ಎಲ್ಲಾ ವಿಧವಾದ ಯಾತನೆಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ದುರ್ಗಾ ಎನ್ನುವುದು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಕಾಪಾಡುವ ದೇವಿಯ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಸದೃಢವಾದ ಮಾನಸಿಕತೆ ಮತ್ತು ದೇಹ ಸೌಷ್ಟವವು ದೇವಿಯನ್ನು ಆಂತರ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಬಹು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿವೆ.

शताक्षरि मंत्र

त्र्यम्बकं यजामहे सुगन्धिं पुष्टिवर्धनम्।

उर्वारुकमिव बन्धनान् म्रित्योर्मुक्षिय मांरुतात्॥

तत् सवित्र् वरेण्यम्।भर्गो देवस्य धीमहि।

धियो यो नः प्रचोदयात्॥

जातवेदसे सुनवाम-सोम-मरातीयतो निदहाति वेदः।

स नः पर्षदति दुर्गाणि विश्व नावेव सिन्धुं दुरितात्यग्निः॥

ಶತಾಕ್ಷರಿ ಮಂತ್ರ

ತ್ರ್ಯಂಬಕಂ ಯಜಾಮಹೇ ಸುಗಂಧಿಂ ಪುಷ್ಟಿವರ್ಧನಮ್|

ಉರ್ವಾರುಕಮಿವ ಬಂಧನಾನ್ ಮ್ರಿತ್ಯೋರ್ಮುಕ್ಷಿಯ ಮಾಂರುತಾತ್||

ತತ್ಸವಿತುರ್ವರೇಣ್ಯಮ್| ಭರ್ಗೋ ದೇವಸ್ಯ ಧೀಮಹಿ|

ಧಿಯೋ ಯೋ ನಃ ಪ್ರಚೋದಯಾತ್||

ಜಾತವೇದಸೇ ಸುನವಾಮ-ಸೋಮ-ಮರಾತೀಯತೋ ನಿದಹಾತಿ ವೇದಃ|

ಸ ನಃ ಪರ್ಷದತಿ ದುರ್ಗಾಣಿ ವಿಶ್ವ ನಾವೇವ ಸಿಂಧುಂ ದುರಿತಾತ್ಯಗ್ನಿಃ||

Duḥkhahantrī दुःखहन्त्री (191)

೧೯೧. ದುಃಖಹಂತ್ರೀ

           ದೇವಿಯು ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಯಾತನೆಗಳನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಸಂಸಾರವು ದುಃಖಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಸಂಸಾರವೆಂದರೆ ಕಾಮ, ಮೋಹಗಳಿಂದ ಬಾಧಿತರಾಗುವುದೆಂದು ಅರ್ಥ. ಆದ್ದರಿಂದ ಕೃಷ್ಣನು ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ (೬.೨೩) ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ, "ಭೌತಿಕ ವಸ್ತುಗಳ ಸಂಪರ್ಕದಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ಎಲ್ಲಾ ವಿಧವಾದ ಯಾತನೆಗಳಿಗೆ ಇದುವೇ ನಿಜವಾದ ಮುಕ್ತಿ". ಸಂಸಾರವನ್ನು ಸಾಹರ ಅಥವಾ ಸಾಗರವೆಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಒಬ್ಬನು ಈ ಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದರೆ ಅದನ್ನು ಈಜಿ ದಡ ಸೇರುವುದು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಕೆಲಸ. ಸಂಸಾರವನ್ನು ಒಬ್ಬನ ಕುಟುಂಬವೆಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು. ಯಾರು ಈ ಭೌತಿಕ ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳದೇ ಇರುತ್ತಾರೆಯೋ ಅವರ ದುಃಖಗಳನ್ನು ದೇವಿಯು ನಾಶವಾಗಿಸುತ್ತಾಳೆ. 

Sukhapradā सुखप्रदा (192)

೧೯೨. ಸುಖಪ್ರದಾ

           ದೇವಿಯು ಸಂತೋಷವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುತ್ತಾಳೆ, ಯಾವಾಗ ದುಃಖವು ಇಲ್ಲವಾಗುವುದೋ ಆಗ ಉಳಿಯುವುದೇ ಆನಂದ. ಆದರೆ ಆಕೆಯು ತನ್ನ ಭಕ್ತರನ್ನು ಪುನರ್ಜನ್ಮ ಹೊಂದದಂತೆ ಕಾಪಾಡಿ ಅವರಿಗೆ ನಿರಂತರವಾದ ಸಂತೋಷವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಇದನ್ನೇ ದೇವಿಯು ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಕೊಡಮಾಡುವ ಒಂದು ಉತ್ಕೃಷ್ಟವಾದ ವರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿತವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ದೇವಿಗೆ ತನ್ನ ಭಕ್ತರನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಾರ್ಗವಿದೆ. ಅಂತಹ ಭಕ್ತರು ಮಧುರತೆಯ ರುಚಿಯನ್ನು ನೋಡಿರಬೇಕು (ಆತ್ಮ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವು ಮಧುರವಾದದ್ದು) ಮತ್ತವರಿಗೆ ಮಧುರತೆಯ ಮೂಲವು ತಿಳಿದಿರಬೇಕು (ತೈತ್ತರೀಯ ಉಪನಿಷತ್ತು ೨.೭). ಅವರು ಆನಂದೀ ಭವತಿ ಅಂದರೆ ಸಂತೋಷವಾಗಿರುವವರು. ದೇವಿಯು ಕರ್ಮನಿಯಮಾನುಸಾರ ನಡೆಯುವವಳಾದ್ದರಿಂದ (೧೮೭ನೇ ನಾಮವಾದ ’ನಿರತ್ಯಯಾ’ವನ್ನು ನೋಡಿ) ಅವಳು ಭಕ್ತರನ್ನು ಆರಿಸುವ ವಿಧಾನವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅವರ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಅವಲಂಭಿಸಿದೆ. ಅಂತಹ ಸಾಧಕರಿಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಆಕೆಯು ಪುನರ್ಜ್ಮನವನ್ನು ಹೊಂದದೇ ಇರುವ ಸಂತೋಷವನ್ನು ಕರುಣಿಸುತ್ತಾಳೆ.

******