ಜವಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ - ವಿವಾದಗಳ ಹುತ್ತ

     'ಜಂಗ್ ರಹೇಗಿ ಜಂಗ್ ರಹೇಗಿ, ಭಾರತ್ ಕಿ ಬರ್ಬಾದಿ ತಕ್'. 'ಜಂಗ್ ರಹೇಗಿ ಜಂಗ್ ರಹೇಗಿ ಕಾಶ್ಮೀರ್ ಕಿ ಆಜಾದಿ ತಕ್', 'ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಜಿಂದಾಬಾದ್', 'ಗೋ ಬ್ಯಾಕ್ ಇಂಡಿಯಾ', 'ಭಾರತ್ ತೇರೇ ತುಕಡೇ ತುಕಡೇ ಕರ್ ದೇಂಗೆ', 'ಅಫ್ಜಲ್ ಹಮೆ ಶರ್ಮಿಂದಾ ಹೈ, ತೇರೇ ಕಾತಿಲ್ ಜಿಂದಾ ಹೈ' -  ಇವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಮೊಳಗಿದ ಘೋಷಣೆಗಳಲ್ಲ. ಭಾರತದ ರಾಜಧಾನಿ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತದ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಜವಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಹೆಸರು ಹೊತ್ತಿರುವ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಕೆಲವರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಮೊಳಗಿಸಿದ ಘೋಷಣೆಗಳು. ಸಂದರ್ಭ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಜೆಯ ಮುಸುಕಿನಲ್ಲಿ ಡಿ.ಎಸ್.ಯು. ಹೆಸರಿನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಘಟನೆಯ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು (ಈ ಸಂಘಟನೆ ಆಂತರಿಕ ಕಚ್ಚಾಟದಿಂದ ವಿಭಜನೆಗೊಂಡು ಜೆ.ಎನ್.ಯು.ಎಸ್.ಯು.ನೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನವಾಗಿದೆ)  'ಎ ಕಂಟ್ರಿ ವಿಥೌಟ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಆಫೀಸ್' ಎಂಬ ಹೆಸರು ಕೊಟ್ಟು 9.02.2016ರಂದು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ. ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಪ್ರತೀಕವಾದ ಲೋಕಸಭೆಯ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿಯ ರೂವಾರಿ ಅಫ್ಜಲ್ ಬೇಗ್ ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದಿ ನಾಯಕ ಮಕ್ಬೂಲ್ ಬಟ್‌ರವರನ್ನು ಉಚ್ಛನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶದಂತೆ ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಿದ್ದ ಕ್ರಮವನ್ನು ಖಂಡಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಅವರು ಸತ್ತ ಮೂರನೆಯ ವರ್ಷದ ಸ್ಮರಣೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದೆಂದು ಪ್ರಚುರಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಬೇರು ಇರುವ ಜೆ.ಎನ್.ಯು.ಎಸ್.ಯು. ಸಂಘಟನೆ ಇದಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ಕೊಟ್ಟಿತ್ತು. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಆಡಳಿತ ಅನುಮತಿ ಕೊಟ್ಟಿರಲಿಲ್ಲವೆನ್ನಲಾಗಿದೆ. ನಂತರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದೇ ಇದೆ. ದೇಶದ್ರೋಹದ ಆಪಾದನೆಯ ಮೇಲೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ನಾಯಕ ಕನ್ನಯ್ಯಕುಮಾರ್ ಬಂಧನವಾಯಿತು. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ಉಮರ್ ಖಲೀದ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಹತ್ತು ಸಹಚರರು ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. ಕನ್ನಯ್ಯಕುಮಾರನ ಬಂಧನವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥಿಸಿ ದೇಶದ ಹಲವೆಡೆ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ನಡೆದವು. ಬಂಧನವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವವರ ಪ್ರಮುಖ ಆರೋಪವೆಂದರೆ 'ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ದಮನ'!

     1969ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಈಗ 650 ಬೋಧಕ ಸಿಬ್ಬಂದಿ, 1300 ಬೋಧಕೇತರ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮತ್ತು 8500 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿದ್ದಾರೆ. ವಿವಿಧ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ವಿವಿಧ ಕೇಂದ್ರಗಳು, ಶಾಲೆಗಳಿವೆ. ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಘಟನೆ, ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆ, ನೇಮಕಾತಿ, ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿದವರು ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ವಿಚಾರಧಾರೆಯ ಧುರೀಣರು. ಶ್ರೀ ಪ್ರಕಾಶ್ ಕಾರಟ್ ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದವರು. ನೆಹರುರವರು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟರಿಗೆ ನೆಲೆ ಒದಗಿಸಿದರು. ಅವರು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನೇ ಅಣಕಿಸಿದರು, ಆದದ್ದು ಇಷ್ಟೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಎಡವಿಚಾರಧಾರೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆ, ಮಾನ್ಯತೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಎಡವಿಚಾರಧಾರೆಗೆ ಸೇರಿದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೇ ಅಲ್ಲಿ ಮೇಲುಗೈ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಬೋಧಕ ಮತ್ತು ಬೋಧಕೇತರ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಲ್ಲೂ ಅವರುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಎಡವಿಚಾರಧಾರೆ ವಿರೋಧಿಸುವವರನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಮೂಲೆಗುಂಪು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆಯೆಂಬ ಆರೋಪಗಳಿವೆ. ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ತಿರುಚುವಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿನ ವಿದ್ವಾಂಸರುಗಳು, ಸಂಶೋಧಕರುಗಳು ಕೈ ಆಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಎಡವೋ, ಬಲವೋ, ಮಧ್ಯವೋ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಜೋತು ಬೀಳದೆ ವಾಸ್ತವತೆಗೆ ಮಾನ್ಯತೆ, ಎಲ್ಲಾ ವಿಚಾರಗಳ ಪ್ರತಿಪಾದನೆ, ಮಂಡನೆಗೆ ಮುಕ್ತ ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕರೆ ಅದನ್ನು ಆದರ್ಶಸ್ಥಿತಿಯೆನ್ನಬಹುದು. ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುವ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಅಸೆಸ್‌ಮೆಂಟ್ ಅಂಡ್ ಅಕ್ರೆಡಿಟೇಶನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್(ನ್ಯಾಕ್) ಈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ 2012ರಲ್ಲಿ (ಶ್ರೀ ಮನಮೋಹನಸಿಂಗ್ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಶ್ರೀಮತಿ ಸೋನಿಯಾಗಾಂಧಿಯವರ ರಿಮೋಟ್ ಆಡಳಿತವಿದ್ದಾಗ) 4ಕ್ಕೆ 3.9 ಅಂಕ ನೀಡಿತ್ತು. ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ಅಂಕವನ್ನು ಭಾರತದ ಇನ್ನು ಯಾವುದೇ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಕೊಡಲಾಗಿಲ್ಲ! ಇನ್ನೊಂದು ವಿಷಯ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲೇಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ ರೂ. 3.00 ಲಕ್ಷ ರೂ. ಗಳನ್ನು ಸಬ್ಸಿಡಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಭರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಒಟ್ಟು ಸುಮಾರು 255 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳು ಈ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿನಿಯೋಗವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಒಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ಬೋಧನಾ ಶುಲ್ಕ ರೂ.217, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶುಲ್ಕ ರೂ.9, ಕ್ರೀಡಾಶುಲ್ಕ ರೂ.16, ಲೈಬ್ರರಿ ಶುಲ್ಕ ರೂ.16, ತಿಂಗಳ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ಶುಲ್ಕ ರೂ.20 ಮಾತ್ರ! ಇಷ್ಟೊಂದು ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಒಳ್ಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದರೆ ಸಾರ್ಥಕವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಬದಲಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರವಿರೋಧಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಕುಮ್ಮಕ್ಕು ನೀಡುವವರಿಗೆ ಇವರುಗಳು ದಾಳಗಳಾಗಿರುವುದು ಒಳ್ಳೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಂತೂ ಅಲ್ಲ. ಇದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲ, ವಿದ್ಯಾಲಯದ ಹುಟ್ಟಿನಿಂದಲೇ ಬಂದ ಜಾಡ್ಯವಾಗಿದೆ.

     ನೆಹರೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಹಲವಾರು ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಬೆನ್ನಿಗೆ ಅಂಟಿಸಿಕೊಂಡೇ ಬಂದಿದೆ. 1999ರ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಮಣಿಸಿದ್ದುದು ಈಗ ಇತಿಹಾಸ. ಸುಮಾರು 3 ತಿಂಗಳುಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ 527 ಯೋಧರು ಹುತಾತ್ಮರಾಗಿ 1363 ಯೋಧರು ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದರು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸಂಬಂಧಗಳು ಹಳಸಿದ್ದವು. ಇನ್ನೂ ಯುದ್ಧದ ನೆನಪುಗಳು ಮಾಸದಿರುವಾಗಲೇ ಏಪ್ರಿಲ್, 2000ದಲ್ಲಿ ನೆಹರೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದವರು ಇಬ್ಬರು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಕವಿಗಳನ್ನು, ಅಹಮದ್ ಫರಾಜ್ ಮತ್ತು ಫಾಮಿದಾ ರಿಯಾಜ್, ಆಹ್ವಾನಿಸಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಏರ್ಪಡಿಸಿದ್ದರು. ಇಬ್ಬರು ಸೇನಾಧಿಕಾರಿಗಳೂ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾರತವಿರೋಧಿ ಕಲಾಪಗಳಿದ್ದುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ಸೇನಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಭಾರತವಿರೋಧಿ ಅಂಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದರು. ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರುಗಳ ಮೇಲೆ ಹಲ್ಲೆ ನಡೆಯಿತು. ಒಬ್ಬರು ಸೇನಾಧಿಕಾರಿ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಅಲ್ಲಿಂದ ಪಾರಾಗಿ ಬಂದರು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅನುಚಿತ ಘಟನೆ ಸಂಭವಿಸಿಬಿಡುತ್ತಿತ್ತು.

     ಇನ್ನೊಂದು ಘಟನೆ ನೋಡೋಣ. 6.4.2010ರಂದು ಛತ್ತೀಸಘಡ ರಾಜ್ಯದ ದಾಂತೆವಾಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚಿಂತಲ್ನಾರ್ ಗ್ರಾಮದ ಬಳಿ ಸುಮಾರು 300 ಜನ ಮಾವೋವಾದಿಗಳ ತಂಡ ಸಿ.ಆರ್.ಪಿ.ಎಫ್. ಜವಾನರು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ವಾಹನಗಳನ್ನು ನೆಲಬಾಂಬುಗಳ ಮೂಲಕ ಉಡಾಯಿಸಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ಘರ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ 76 ಪೋಲಿಸರು ಮತ್ತು 8 ಮಾವೋವಾದಿಗಳು ಹತರಾಗಿದ್ದರು. ಮಾವೋವಾದಿಗಳ ಸಶಸ್ತ್ರಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ನಾಂದಿಯಾಗಿದ್ದು ಪ.ಬಂಗಾಳದ ನಕ್ಸಲ್ ಬಾರಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಾದುದರಿಂದ ಇವರನ್ನು ನಕ್ಸಲರು ಅಂತಲೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಇದೇ ಡಿ.ಎಸ್.ಯು. ಸಂಘಟನೆ 'ಜೆ.ಎನ್.ಯು. ಫೋರಮ್ ಅಗೆನೆಸ್ಟ್ ವಾರ್ ಆನ್ ಪೀಪಲ್' ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಭೆ ಏರ್ಪಡಿಸಿ ಸಿ.ಆರ್.ಪಿ.ಎಫ್. ಜವಾನರ ಹತ್ಯೆಯನ್ನು ಸಿಹಿ ಹಂಚಿ ಸಂಭ್ರಮಿಸಿದ್ದರು. ಆಗ ಅವರುಗಳು ಕೂಗಿದ್ದ ಘೋಷಣೆಗಳು - 'ಇಂಡಿಯ ಮುರ್ದಾಬಾದ್', 'ಮಾವೋವಾದ್ ಜಿಂದಾಬಾದ್'! ಎಬಿವಿಪಿ ಮತ್ತು ಎನ್.ಎಸ್.ಯು.ಐ. ಸಂಘಟನೆಗಳು ಇದನ್ನು ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದ್ದವು. ದೇಶದ ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹದಗೆಡಿಸಿ ಅರಾಜಕತೆ ಉಂಟುಮಾಡುವವರನ್ನು ಸಮಾನತೆ ಬಯಸುವವರು ಎನ್ನಬಹುದೇ? ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಇವರ ಹಸ್ತಕರನ್ನಾಗಿ ಪ್ರಚೋದಿಸುವುದು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭಾಗವೇ ಎಂಬುದು ಚರ್ಚೆಯ ವಿಷಯವಾಗಬೇಕು.

     ನೆಹರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಈಚೆಗೆ ನಡೆದ ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಬಂದ ದೇಶದ್ರೋಹಿ ಘೋಷಣೆಗಳು, ನಂತರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು, ಪರ-ವಿರೋಧ ಚಳುವಳಿಗಳ ಕುರಿತು ನಡೆದ ಸಂವಾದವೊಂದರಲ್ಲಿ ಮೇಲಿನ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡು, ಇಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಪರಿಹಾರವಾಗಿ ಏನು ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಾಗ ಶ್ರೋತೃಗಳು ಹೇಳಿದ್ದು: ನೆಹರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಮುಚ್ಚಬೇಕು, ಅಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಬೇಕು, ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕು, ಸಬ್ಸಿಡಿ ರದ್ದು ಮಾಡಬೇಕು, ದೇಶದ್ರೋಹದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಾಗ ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯವಾಗಿ ಹತ್ತಿಕ್ಕಬೇಕು, ಇತ್ಯಾದಿ. ಆದರೆ, ಇವು ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಪರಿಹಾರವಾಗಲಾರದು. ಬದಲಾಗಿ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸಲು ವಿರೋಧಿ ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ. ನೆಗಡಿ ಬಂತೆಂದು ಮೂಗನ್ನೇ ಕತ್ತರಿಸಿದರೆ ಆದೀತೆ? ಎಡ, ಬಲ, ಮಧ್ಯಮ, ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಬದಿಗೊತ್ತಿ ಎಲ್ಲಾ ವಿಚಾರಗಳಿಗೂ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಯಾವ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೋ ಆ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಗಮನ ನೀಡುವ ವಾತಾವರಣ ಮೂಡಬೇಕು. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ದೇಶದ ಹಿತಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಆಸ್ಪದವಿರಲೇಬಾರದು. ಹೀಗಾಗಬೇಕೆಂದರೆ ನೈಜ ಕಾಳಜಿಯುಳ್ಳ ಎಲ್ಲರೂ ಈಗಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಲೋಪಗಳನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು. ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸ್ವಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳು ನುಸುಳಲೇಬಾರದು.

-ಕ.ವೆಂ.ನಾಗರಾಜ್.