ಇನ್ನಿಲ್ಲದ ಗಾನ ಲೋಕದ ರೂಪಕ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಮೆ" ಮನ್ನಾಡೆ "

      ಹಿಂದಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ಲೋಕದ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಗಾಯಕರ ಕೊನೆಯ ಕೊಂಡಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 24 ರ ಬೆಳಗಿನ ಜಾವ ಕಳಚಿ ಕೊಂಡಿತು. 1950 ರಿಂದ 80 ರ ಮೂರು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ರಂಗದ ಸುವರ್ಣ ಯುಗ. ಆ ಕಾಲದ ಹಿಂದಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ಗೀತೆಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ವಿವಿಧ ಭಾರತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪದೆ ಪದೆ ಬಿತ್ತರಗೊಳ್ಳುತ್ತ ಜನಮನ ರಂಜಿಸುತ್ತಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಅಮರಗೊಳಿಸಿ ಜನಮನದಲ್ಲಿ ಇಳಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿದವರು ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಕರು ಜೊತೆಗೆ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಗಾಯಕ ಗಾಯಕಿಯರು. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಮ್ಮ ಪೂರ್ವದ ಹಿರಿಯ ಸಾಧಕರು ಒಬ್ಬರ ಹಿಂದೆ ಒಬ್ಬರಂತೆ ಇಹಲೋಕವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಅಭಿಮಾನಿಗಳಿಗೆ ಇದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ಖೇದಕರ ಸಂಗತಿ. ಎಲ್ಲರೂ ಕೇಳಿ ತಿಳಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಯಾಕಾಗಿ ಬರೆಯಬೇಕು ಎಂದು ಒಂದು ರೀತಿ ಅನಿಸಿದರೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಸಾಧನೆ ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರನ್ನು ರಂಜಿಸಿದ ಪರಿ ಅವರು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ತಮ್ಮ ಅಭಿಮಾನಿಯ ಮೇಲೆ ಉಂಟು ಮಾಡಿದ ಪ್ರಭಾವ ನಮ್ಮಂತಹ ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರನ್ನು ಬರೆಯಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.

     ಸ್ವಾತಂತ್ರಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ರಂಗದಲ್ಲಿ ಮೋಡಿ ಮಾಡಿದ ಗಾಯಕ ಕುಂದನಲಾಲ್ ಸೈಗಲ್. ಆತ ಗಾಯಕನಲ್ಲದೆ ಪ್ರತಿಭಾವಂತ ನಾಯಕ ನಟ ಕೂಡ ಆಗಿದ್ದ.ಆಗ ಇನ್ನೂ ಕೆಲ ಗಾಯಕರಿದ್ದರೂ ಸೆಹಗಲ್‍ ಪ್ರಮುಖ ಪಂಕ್ತಿಯ ಗಾಯಕನಾಗಿದ್ದ. ಆದರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರೋತ್ತರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅದ್ಭುತ ಗಾಯಕ ಗಾಯಕಿಯರು ಹಿಂದಿ ಚಲನ ಚಿತ್ರ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಗಾಯನ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸಿದರು. ತಲತ್ ಮೆಹಮ್ಮೂದ್, ಮೊಹಮ್ಮದ್‍ರಫಿ, ಮುಖೇಶಚಂದ್ರ, ಮಹೇಂದ್ರ ಕಪೂರ, ಮನ್ನಾಡೇ, ಕಿಶೋರ್ ಕುಮಾರ್ ಎಷ್ಟೊಂದು ಭಿನ್ನ ಶೈಲಿಯ ಗಾಯಕರು ಅವರು ! ಮಧುರ ಕಂಠದ ಜೇನು ದನಿಯ ರಫಿ, ಮನಕಲುಕುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಷಾದ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುವ ಮುಖೇಶ,ಲಘು ಧಾಟಿಯ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆಯ ಕಿಶೋರ್, ಭಿನ್ನ ಶೈಲಿಯ ಗಾಯನದ ತಲತ್‍ ಮೆಹಮ್ಮೂದ್ ಇಂತಹ ಗಾಯನ ದಿಗ್ಗಜಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಮನ್ನಾಡೆ  ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಗಾನ ಶೈಲಿಯಿಂದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವಂತಹವರು. ನಾವು ನಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಹೋಟೆಲುಗಳ ರೇಡಿಯೋಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಹಾಡುಗಳಿಗೆ ಕಿವಿಯಾಗುತ್ತ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಯಅರ್ಥ ನಮಗಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಹಾಡಿನ ಸಂಗೀತ ಹಾಡುಗಾರ ಅಥವ  ಹಾಡುಗಾರ್ತಿಯ ಶೈಲಿ ನಮ್ಮ ಮನ ತಟ್ಟುತ್ತಿತ್ತು.

     ಮುಂದೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತ ದೊಡ್ಡವರಾಗುತ್ತ ನಡೆದಂತೆ ಎಷ್ಟೊಂದು ಗಾಯಕ ಗಾಯಕಿಯರು, ಸೈಗಲ್, ರಫಿ, ಮುಖೇಶ, ತಲತ್‍, ಮನ್ನಾಡೆ, ಹೇಮಂತ ಕುಮಾರ, ನೂರ್ ಜಹಾನ್, ಸುರಯ್ಯಾ, ಕಮಲ್ ಬಾರೂದ್‍, ಉಮಾದೇವಿ, ಜೋಹರಾ ಅಂಬೇವಾಲಿ, ಲತಾ ಮಂಗೇಶಕರ್, ಆಶಾ ಭೋಸಲೆ, ಸುಮನ್ ಕಲ್ಯಾಣಪೂರ್ ಎಷ್ಟೊಂದು  ಭಿನ್ನ ಶೈಲಿಯ ಗಾಯಕ ಗಾಯಕಿಯರು. ಈ ಎಲ್ಲ ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರತಿಭೆಗಳ ಪೈಕಿ ಮನ್ನಾಡೆ ಒಬ್ಬ ಭಿನ್ನ ಶೈಲಿಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಪೂರ್ಣ ಗಾಯಕ. ಅವರು ನಾಯಕ ನಟರ ನೆರಳಲ್ಲಿ ಅರಳಿದ ಗಾನ ಪ್ರತಿಭೆಯಲ್ಲ. ಆತ ಸತ್ವಭರಿತ ಗೀತೆ ಮಾಧುರ್ಯಪೂರ್ಣ ಸಂಗೀತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳ ನಿರೂಪಣೆಯ ಗಾಯಕ. ಆತನದು ಸ್ವರಬದ್ಧ ಗಾಯನ ಅವರ ಎಲ್ಲ ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಉಳಿದ ಅವರ ಸಮಕಾಲೀನ ಗಾಯಕರೊಟ್ಟಿಗೆ ಅವರನ್ನು ತುಲನೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಮನ್ನಾಡೆ ಅವರಿಗೆ ಉಳಿದವರಿಗಿಂತ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಜ್ಞಾನ ಬಹಳ ಮೇಲ್ಮಟ್ಟದ್ದಾಗಿರುವುದು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರಡಿಸುವ ಸ್ವರ ಸಂಚಾರ ಅವರಿಗಿರುವ ಸ್ಪಷ್ಟ ಸ್ವರಜ್ಞಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಕೇಳುಗರಿಗೆ ತೆರೆದು ತೋರುತ್ತೆ. ಅವರ ಗಾಯನದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸ್ವ್ರರ ಕಂಪನ ಅವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪರಿಣತಿ ಮಾಮೂಲಿ ಸಿನೆಮಾ ಗಾಯಕರಿಗೆ ಕಷ್ಟ.

     ಇವರು ಬಂಗಾಳಿ, ಹಿಂದಿ, ಕನ್ನಡ, ಮಲೆಯಾಳಂ, ತೆಲುಗು ಸೇರಿದಂತ ಏಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಯಾವುದೇ ಬೆಂಬಲವಿಲ್ಲದೆ ಹಿಂದಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ರಂಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆನಿಂತು ತಮ್ಮದೆ ಛಾಪನ್ನು ಮೂಡಿಸಿ ಪದ್ಮಭೂಷಣ ಮತ್ತು ದಾದಾ ಸಾಹೇಬ್ ಫಾಲ್ಕೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆವ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿ ಇವರು ಏರಿದ ಎತ್ತರ ಮಾಡಿದ ಸಾಧನೆ ಅನುಪಮವಾದದು  ತನ್ನ ಸಮಕಾಲೀನ ಗಾಯಕರಾದ ರಫಿ ಮತ್ತು ಮುಖೇಶರಿಗೆ ಗಗನ ಕುಸುಮವಾದ ಫಾಲ್ಕೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಇವರನ್ನು ಅರಸಿ ಬಂದದ್ದು ಅವರ ಸಂಗೀತ ಸಾಧನೆಗೆ ಸಂದ ಅರ್ಹ ಗೌರವ. ಇಂತಹ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಗಾಯಕ ನಮ್ಮೆಲ್ಲ ಕನ್ನಡಿಗರ ಮಧ್ಯೆ ಬದುಕಿದ್ದರೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಅವರನ್ನು ನಾವು ಗುರುತಿಸಲಿಲ್ಲ ಗೌರವಿಸಲಿಲ್ಲ. ಹುಟ್ಟಿನಿಂದ ಕನ್ನಡಿಗನಲ್ಲವಾದರೂ ಯಾವುದೋ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ನಿಂತಿದ್ದರೂ ನಮ್ಮ ಸರಕಾರ ಅದನ್ನು ಗುರಿತಿಸದುದು ಖೇದಕರ. ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗ ಕೆಲ ಹಾಡುಗಳನ್ನಾದರೂ ಹಾಡಿಸಿ ಗೌರವಿಸ ಬೇಕಿತ್ತು. ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದು ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯ ಗೌರವ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್‍ ಕೊಟ್ಟು ಗೌರವಿಸ ಬೇಕಿತ್ತು, ಇವು ಯಾವುವೂ ಸಂಭವಿಸಲಿಲ್ಲ. ಇದು ನಮ್ಮ ಜಡ್ಡು ಗಟ್ಟಿದ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರಂಗದಲ್ಲಿ ಗೌರವಯುತ ಹಿರಯನಂತೆ ನಾವು ಬಳಸಿ ಕೊಳ್ಳ ಬಹುದಿತ್ತು. ಅವರು ತೀರಿ ಕೊಂಡಾಗ ಬೆರಳೆಣಿಕೆಯ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರ ರಂಗದವರು ಹೋಗಿ ಬಂದದ್ದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ, ಆ ಸ್ಟಾರ್‍ ಈ ಸ್ಟಾರ್‍ ಎಂದು ಉಪಾಧಿಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ನಮ್ಮ ಗ್ರೇಟ್‍ ಹೀರೊಗಳಿಗೆ ನಮ್ಮ ನಡುವೆ ಬದುಕಿ ಹೋದ ಒಂದು ಹಿರಿಯ ಜೀವಕ್ಕೆ ಒಂದು ಮಾಲಾರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸೂಚಿಸಲೂ ಆಗದಷ್ಟು ಬೌದ್ಧಿಕ ಬಡತನೆವೆ ? ಹೋಗಲಿ ಬಿಡಿ ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ಅವರು ಬಯಸಿದವರೂ ಅಲ್ಲ ಅಲ್ಲವೆ ?

     ಮನ್ನಾಡೆಯವರು ಹಾಡಿದ ಎಲ್ಲ ಗೀತೆಗಳು ಉತ್ತಮವಾದ ಗೀತೆಗಳೆ, ಆದರೂ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಹೆಸರಿಸುವುದಾದಲ್ಲಿ ಇವುಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ತರಾಸು ಕಾದಂಬರಿ ‘ಹಂಸಗೀತೆ’ ಯನ್ನಾಧರಿಸಿ ತಯಾರಿಸಲಾದ ಭರತ ಭೂಷಣ್ ಅಭಿನಯದ ಶಂಕರ ಜೈಕಿಶನ್‍ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆಯ ‘ ಬಸಂತ ಬಹಾರ ಚಿತ್ರದ “ ಕೇತಕಿ ಗುಲಾಬ  ಜೂಹಿ” ಎಂಬ ಗೀತೆಯನ್ನು ಖ್ಯಾತ ಹಿಂದುಸ್ಥಾನಿ ಕಿರಾನಾ ಘರಾನಾದ ಮೇ್ಉ ಗಾಯಕ ಭೀಮಸೇನ್‍ ಜೋಶಿ ಯವರ ಜೊತೆ ಯುಗಳ ಗೀತೆಯೊಂದನ್ನು ಅವರ ಸರಿ ಸಮಾನವಾಗಿ ಹಾಡಿದ್ದು ಅವರಿಗಿರುವ ಅಪಾರ ಸಂಗೀತ ಜ್ಞಾನದ ಒಂದು ನಿದರ್ಶನ. ಅದೇ ರೀತಿ ಅಶೋಕ ಕುಮಾರ ಮತ್ತು ಆಶಾ ಪಾರೇಖ ಅಭಿನಯದ ಅದೇ ಶಂಕರ ಜೈಕಿಆನ್‍ ರಾಗ ಸಂಯೋಜನೆಯ ‘ಮೇರಿ ಸೂರತ್ ತೇರಿ ಆಂಖೇ’ ಚಿತ್ರದ “ ಪೂಛೋನ ಕೈಸೆ ಮೆರೆ ನೈನ ಬತಾಯೇ” ಒಂದು ಅದ್ಭುತ ಗೀತೆ ಇದೊಂದು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲೊಂದು. ಇನ್ನೊಂದು ಭರತ ಭೂಷಣ್ ಮತ್ತು ಮಧುಬಾಲಾ ಅಭಿನಯದ ರೋಶನ್‍ ಲಾಲ್‍ ( ನಟ ಹೃತಿಕ್‍ ರೋಶನ್‍ನ ಅಜ್ಜ )ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆಯ ‘ಬರಸಾತ್ ಕಿ ರಾತ್‍’ ಚಿತ್ರದ' ನಾ ತೋ ಕಾರವಾನ್' ಹಾಡು ಒಂದು ಅಸಾಧಾರಣ ಗೀತೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಬಿ.ಆರ್‍.ಛೋಪ್ರಾ ಬ್ಯಾನರಿನ '‘ವಕ್ತ್’ ಚಿತ್ರದ ರವಿ ಯವರ ಮಾಧುರ್ಯ ಪೂರ್ಣ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆಯ ಬಲರಾಜ್ ಸಹಾನಿ ಮತ್ತು ಅಚಲಾ ಸಚದೇವ್ ಅವರ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಕರಿಸಲಾದ ‘ಏ ಮೆರೆ ಜೊಹರ್ ಜಬಿ ತುಝೇ ಮಾಲೂಮ್ ನಹಿಂ’ ಹಾಡು, ಅದೇ ರೀತಿ ಮೇರೆ ಹುಜೂರ್, ಪಡೋಸನ್, ಬಾಬಿ, ಶೋಲೆ ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಗೀತೆಗಳು ಎಂದಿಗೂ ನೆನಪಿನಲ್ಲುಳಿಯುವಂತಹವು.

     ಅದೇ ರೀತಿ ಮನ್ನಾಡೆ ಎರಡು ಕನ್ನಡ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಿಗೂ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ.ಒಂದು ಕಲ್ಪವೃಕ್ಷ ಚಿತ್ರದ ‘ಜಯತೆ ಜಯತೆ ಸತ್ಯಮೇವ ಜಯತೆ’ ಎನ್ನುವ ಹಾಡಾದರೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಉದಯಕುಮಾರ, ಜಯಂತಿ ಯವರ ಅಭಿನಯದ ಕಲಾವತಿ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಳವಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾದ ಕುವೆಂಪು ವಿರಚಿತ ಗೀತೆ ‘ಕುಹೂ ಕುಹೂ ಕುಹು ಕುಹೂ ಎನ್ನುತ ಹಾಡುವ ಕಿನ್ನರ ಕಂಠದ ಕೋಗಿಲೆಯೆ’ ಹಾಡುಗಳಂತು ಕನ್ನಡದ ಸುಶ್ರಾವ್ಯ ಗೀತೆಗಳ ಮಾಲಿಕೆಗೆ ಸೇರು ವಂತಹವು. ಅದೇ ರೀತಿ ಅವರು ಮಲೆಯಾಳಂ ಚಿತ್ರ ‘ಚೆಮ್ಮೀನ್’ ಗೂ ಸಹ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ ಈ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಅವರದು. ಇವೆಲ್ಲವುಗಳ ಮಧ್ಯೆ ನಾವು ಇನ್ನೊಂದು ಗೀತೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಲೇ ಬೇಕು.ಅದು ಬ್ಲಾಕ್‍ ಎಂಡ್‍ ವೈಟ್‍ ಜಮಾನಾದ ಹಿಂದಿಯ ಖ್ಯಾತ ಹಾಸ್ಯ ನಟ ಮೆಹಮ್ಮೂದ್‍ನ ತಯಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ನಾಯಕ ನಟನೆಯ ‘ಭೂತ್ ಬಂಗ್ಲಾ’ ಚಿತ್ರ. ಈ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾದ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಶೈಲಿಯ ಗಾಯನದ ‘ಆವೋ ಟ್ವಿಸ್ಟ್‍ ಕರೆ'’ಹಾಡನ್ನು ಮನ್ನಾಡೆ ಎಷ್ಟು ಅಮೋಘವಾಗಿ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆಂದರೆ ಈ ಹಾಡಿನ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಲವಲವಿಕೆಯಿಂದ ಟ್ವಿಸ್ಟ್‍ ಮಾಡಿದ ಮೆಹಮ್ಮೂದ್‍ ಆಗಿನ ಕಾಲದ ಜಂಪಿಂಗ್ ಜಾಕ್‍ ಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್, ಜಾಯ್ ಮುಖರ್ಜಿ ಮತ್ತು ಶಶಿ ಕಪೂರ್‍ ರವರಿಗೆ ಏನೂ ಕಡಿಮೆಯಿಲ್ಲದಂತೆ ನಟಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ ಉದ್ದೇಶವಿಷ್ಟೆ ಮನದುಂಬಿ ಹಾಡುವ ಗಾಯಕ ನಟನ ನಟನೆಗೂ ಪ್ರೇರಣೆ ಯಾಗಬಲ್ಲ ಎಂಬುದು .

     ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಲದ ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಪ್ರಬೋಧ ಚಂದ್ರ ಡೇ ಸಂಗೀತದ ಸೆಳೆತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿ ಮುಂಬೈಗೆ ಬಂದು ನೆಲೆ ನಿಂತು 1942 – 1990  ರ ವರೆಗೆ ಮೂರೂವರೆ ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಹಿಂದಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಏಳು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಡಿ, ತನ್ನ ಇಳಿ ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದು ನೆಲೆ ನಿಂತು 94 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ತುಂಬು ಜೀವನ ನಡೆಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅವರು. ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಅವರು ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ನಿಧನರಾದದ್ದು ಒಂದು ತುಂಬಲಾರದ ನಷ್ಟ. ಇದು ಸಾಹಿತ್ಯ ಕಲೆ ಕ್ರೀಡೆ ಮುಂತಾದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಅಗಲಿ ಹೊದ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಳಸ ಬಹುದಾದ ಬಹುತೇಕ ಬಳಸುವ ಪದ ಕ್ಲೀಷೆಯದಾದರೂ ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅದು ನಿಜ ಕೂಡ. ಅವರು ಕಾಯಿಲೆ ಪೀಡಿತರಾದಾಗ ಅವರ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಭರಿಸಲಾಗದ ಅವರ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಅವರ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಹಣವನ್ನು ಅವರ ಜಂಟೀ ಖಾತೆದಾರ ಮೋಸದಿಂದ ಪಡೆದು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಖರ್ಚಿಗೂ ಪರದಾಟ ನಡೆಸಬೇಕಾದ ಅವರ ಮಕ್ಕಳ ಸ್ಥಿತಿ, ಇದೊಂದು ನೋವಿನ ಸಂಗತಿ. ಹಿನ್ನೆಲೆ ಗಾಯನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಸಹಾಯಕ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸೇರಿ ಮರಣವನ್ನಪ್ಪಿದುದು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ದಾರುಣ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹಿಡಿದ ಕನ್ನಡಿ ಎನ್ನಬಹುದು.

     ಅವರು ಹುಟ್ಟಿದ, ಗಾಯಕರಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಮತ್ತು ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ನಿಂತ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯಗಳು ತೋರಿದ ಉದಾಸೀನ ಮನೋಭಾವ ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಿಷಾದವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹುಟ್ಟು ಹಾಕಬಲ್ಲದು. ಮೊನ್ನೆ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿಗಳು ಮನ್ನಾಡೆ ಯವರ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಖರ್ಚಿನ ಬಾಕಿ ಉಳಿದ ಹಣ 25 ಲಕ್ಷ ರೂ.ಗಳನ್ನು ತೀರಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿ ಅಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಮಾನವತೆಯನ್ನು ಮೆರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಇದೇ ತೀರ್ಮಾನವನ್ನು ಅವರು ಮನ್ನಾಡೆ ಬದುಕಿದ್ದಾಗ ಕನಿಷ್ಟ ಒಂದು ವಾರದ ಮುಂಚೆಯಾದರೂ ತೆಗೆದು ಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ಅವರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಘನತೆ ಇನ್ನಷ್ಟು  ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೆ ಜಡ್ಡು ಗಟ್ಟಿದ ಬ್ಯೂರಾಕ್ರಸಿಗೆ ಇಂತಹ ಮಾನವೀಯ ಬದುಕಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳು ಬೇಗ ಅರ್ಥವಾಗುವುದು ಕಷ್ಟ. ಆದರೂ ತಡವಾಗಿಯಾದರೂ ಮನ್ನಾದಾಗೆ ಮಾನವೀಯತೆಯ ಕನ್ನಡಿಗರು ಉದಾರತನ ಮೆರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಯಾರ ಹಂಗಿಗೂ ಕಾಯದೆ ಬದುಕಿಗೆ ವಿದಾಯ ಹೇಳಿದ ಮನ್ನಾದಾಗೆ ಸದ್ಗತಿ ಕೋರೋಣ ಅಲ್ಲವೆ ?

                                                       ***

ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ; ಅಂತರ್ಜಾಲ