ಬಹಳ ಹಿಂದೆ ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಕೃಷಿಕರ ಸಂಘದ ಕೃಷಿ ಮಹೋತ್ಸವದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಗಿಡ ಮೂಲಿಕೆಗಳು ಕುರಿತಾಗಿ ಎಂ ದಿನೇಶ್ ನಾಯಕ್ ವಿಟ್ಲ, ಇವರು ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಇರುವ, ಮಹತ್ವ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ಕೆಲವೊಂದು ಔಷಧೀಯ ಗಿಡಗಳು, ಮರಗಳು, ಮತ್ತು ಬಳ್ಳಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುವಂತೆ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ನುಗ್ಗೆ ಕಾಯಿ. ಇದು ನಮಗೆಲ್ಲಾ ಪರಿಚಿತ ಮರ. ಇದು ಕೇವಲ ತರಕಾರಿ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಬಳಕೆಯಾಗುವ ಮರವಲ್ಲ. ಮನೆಯ ಹಿತ್ತಲಿನ ಒಂದು ಅಮೂಲ್ಯ ಔಷಧೀಯ ಗಿಡ.    

ಬಹಳ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಕೊಳದಲ್ಲಿ ಪುಟ್ಟ ಮೀನೊಂದಿತ್ತು. ಒಂದು ಚೋಂದಕಪ್ಪೆ ಅದರ ಗೆಳೆಯ. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಯಾವಾಗಲೂ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಈಜುತ್ತಾ, ಆಹಾರ ಹುಡುಕುತ್ತಾ ಆಟವಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.

ಅದೊಂದು ದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಚೋಂದಕಪ್ಪೆಯ ಬಾಲದ ಹತ್ತಿರ ಒಂದು ಜೊತೆ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಮೀನಿಗೆ ಅಚ್ಚರಿ. ಚೋಂದಕಪ್ಪೆಗೆ ಕಾಲುಗಳು ಯಾಕೆ ಮೂಡಿವೆ ಎಂದು ಕೇಳಿತು ಪುಟ್ಟ ಮೀನು.

"ನಾನು ಮೀನಲ್ಲ. ನಾನು ಚೋಂದಕಪ್ಪೆ ಅಂದರೆ ಮರಿಕಪ್ಪೆ. ನಾನು ದೊಡ್ಡವನಾದಾಗ ಈ ಕೊಳದಲ್ಲಿ ವಾಸ ಮಾಡೋದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಿತು ಚೋಂದಕಪ್ಪೆ.

“ನೀನು ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಿ” ಎಂದಿತು ಪುಟ್ಟ ಮೀನು. "ನೀನೀಗ ನನ್ನ ಮಾತು ನಂಬದಿದ್ದರೆ, ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ ನೀನೇ ನೋಡುವಿಯಂತೆ" ಎಂದಿತು ಚೋಂದಕಪ್ಪೆ.

ನನ್ನ ಲೇಖನವನ್ನು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಥೆಯ ಮೂಲಕವೇ ಆರಂಭಿಸಬೇಕೆಂದಿರುವೆ. ಏನಂತೀರಾ ಫ್ರೆಂಡ್ಸ್? ಸರಿ ಈಗ ಕಥೆ ಕೇಳಿ. ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ವಿದೇಶವೊಂದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲ ಅಪರೂಪದ ಜೀವಿಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆಯಿತಂತೆ. ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಜೀವಿಸುವ, ಸಾಗರದ ತಳದಲ್ಲಿ ಬದುಕುವ ಹೀಗೆ ಸಾವಿರಾರು ಜೀವ ಜಂತುಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆಯಿತು. ಪ್ರತೀ ದಿನ ಹಲವಾರು ಮಂದಿ ಈ ಅಪರೂಪದ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ತಾವು ಜೀವಮಾನದಲ್ಲಿ ನೋಡದ ಜೀವ ಜಂತುಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಅಲ್ಲೇ ಇರುತ್ತಿದ್ದ ಗೈಡ್ ಅಥವಾ ಮಾಹಿತಿದಾರನ ಬಳಿ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿ-ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಪಂಜರದಲ್ಲೋ, ಮುಚ್ಚಿದ ಗಾಜಿನ ಜಾಡಿಯಲ್ಲೋ ಅಥವಾ ರಟ್ಟಿನ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲೋ ಇರಿಸಿದ್ದರು.

ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಹುಟ್ಟು ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತೀರಾ ಮತ್ತು ಅದು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಚೆನ್ನಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಿರಾ? ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಹೊಸ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಉದ್ಘಾಟನೆ ಮಾಡಲು ಯೋಜನೆ ಹಾಕಿ ಕೊಂಡಿರುತ್ತೀರಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಅತಿಥಿಗಳನ್ನು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಗತಿಸ ಬಯಸುತ್ತೀರಾ? ನೀವೊಂದು ಮಗುವಿನ ಹುಟ್ಟು ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಹೋಗ ಬಯಸಿದ್ದೀರಿ ಆದರೆ ಅವರಿಗೆ ಕೊಡಲು ಅಪರೂಪದ ಉಡುಗೊರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚನೆ ಮಾಡುತ್ತೀರಾ? ಮಹಿಳಾ ದಿನ, ಹೊಸ ವರ್ಷ, ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್, ಪ್ರೇಮಿಗಳ ದಿನ, ರಕ್ಷಾ ಬಂಧನ ಹೀಗೆ ಹತ್ತು ಹಲವಾರು ಶುಭ ದಿನಗಳಂದು ನಿಮ್ಮ ಆತ್ಮೀಯರಿಗೆ ನಿಮ್ಮದೇ ಆದ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಶುಭ ಕೋರಲು ಬಯಸಿದ್ದೀರಾ? ನೀವು ಬಯಸಿದ ಯೋಜನೆಯಂತೆಯೇ ನಿಮ್ಮ ಉಡುಗೊರೆ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. 

"ಬುದ್ಧ, ಜಗವೆಲ್ಲ ಮಲಗಿರಲು ಅವನೊಬ್ಬನೆದ್ದ" ಎಂದು ಆರಂಭವಾಗುವ ಕವನ ಕನ್ನಡದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕವನ. ಬುದ್ಧನ ಜನ್ಮ ದಿನವೇ ಬುದ್ಧ ಪೂರ್ಣಿಮೆ ಅಥವಾ ಬೈಸಾಕಿ (ಮೇ ೭). ಬೈಸಾಕಿಯಂದೇ ಬುದ್ಧನಿಗೆ ಜ್ನಾನೋದಯವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬೈಸಾಕಿಯಂದೇ ಆತ ನಿರ್ವಾಣ ಹೊಂದಿದ ಎಂದು ಪ್ರತೀತಿ.

ಕ್ರಿಪೂ ೬೨೩ರಲ್ಲಿ ಕಪಿಲವಸ್ತುವಿನ ರಾಜ ಶುದ್ಧೋದನನ ರಾಣಿ ಮಾಯಾದೇವಿ ಜನ್ಮವಿತ್ತ ಗಂಡುಮಗು ಸಿದ್ಧಾರ್ಥ. ಅದಾಗಿ ಏಳನೇ ದಿನಕ್ಕೆ ಮಾಯಾದೇವಿ ತೀರಿಕೊಂಡಳು. ಅನಂತರ ಸಿದ್ಧಾರ್ಥನನ್ನು ಸಲಹಿದಾಕೆ ಮಲತಾಯಿ ಗೌತಮಿ ದೇವಿ. ಆದ್ದರಿಂದ ಗೌತಮನೆಂಬ ಹೆಸರು ಬಂತು.

ಇದೇನಪ್ಪಾ ಹೀಗೆ ಕೇಳ್ತೀರಾ ಅಂತ ಅಂದ್ಕೋತೀರಾ? ಹಾಗಾದ್ರೆ ಕೇಳಿ. ಈಗೀಗ ಭಾರತೀಯ ನಾಣ್ಯಗಳು ಅನೇಕ ಇತಿಹಾಸದ ಪುಟ ಸೇರಿವೆ. ಮೊದಲಾದರೆ ಆಣೆಗಳಿದ್ದವು. ನಂತರ ಪೈಸೆಗಳು, ರೂಪಾಯಿಗಳು ಬಂದವು. ಒಂದು ಪೈಸೆ ನಾಣ್ಯದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಹತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯಗಳವರೆಗೂ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಿತ್ತು. ಅಪರೂಪದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಿಜರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ೨೦, ೫೦, ೬೦, ೭೫, ೧೦೦, ೧೫೦ ...ಹೀಗೆ ಹತ್ತು ಹಲವಾರು ಸಂಗ್ರಹ ಪ್ರಿಯರಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತಹ ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ (ಗಣ್ಯರ ಜನ್ಮದಿನ, ಖ್ಯಾತ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ ಹೀಗೆ..) ನಾಣ್ಯಗಳ ಬಿಡುಗಡೆಯೂ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದಂತೆ ನಾಣ್ಯಗಳು ನಗಣ್ಯವಾಗತೊಡಗಿದವು.